ХIакинтал малаиктал кунма чIалай бия

gs_11Жулла жандалул цумур-бунугу ца базу цIий мадара хIал хьувкун, жува анавар бу­ккару хIакинначIан гьан. БикIай инсантал азар дайдишайхту чярхний хIакинтурачIан лавгун, цала чурххал цIуллу-сагъшиврух къулагъас дайсса.

Чансса хьунакъабакьай, хаснува зунттал районнал щархъаву, азарданул лахIан баннин хIакинтурайн къабуккайсса. ХIазраннив учайсса «Ца кIалайлиятур къувтIи шай­сса», куну. Азар, цумур духьурчангу, му ца кIалайлияту лагма-ялттусса затирттацIух кIиллай, ахиргу хъунисса зараллу биян байсса къувтIилуйн кIурадаяй.
gs_10Цаппара инсантал хьунабакьай, цалла азар гужлан хьуннингу бавцIуну, бан-бит бухлавгсса чIумал бакъа хIакинтурачIан къалагайсса. Яла буссар: «ЦIана хьхьичIва кунмасса, зад кIулсса хIакинтал чув буссар, арцух мединститутирттавун буххай, экзаменну, зачетругу арцух дулай», — тIий, цайрасса аьй хIакинтурайн дутлатисса. Бюхъай мукунсса ишру хъанай бикIангу, амма навагу медучилище къуртал бувсса инсан бухьувкун, жулва Дагъусттаннал шагьрурдай ва районнай ххалли-ххаллилсса виваллил азардал хIакинталгу, ка сававсса гьунар бусса хирургталгу бушиву ттун кIулли. Ттулва пикри тасттикь бан кьаст хьунни жула Гъумуксса райондалул азарханалий зузисса цаппара хIакинтурая бусан.
gs_12Ттул ниттил Зайнавлул цила оьрмулул чIяруми шинну гьан дурну дур ТIулизуннал шяраву хъу-лухччинуха, гъаттара-яттиха зий. Аьпа баннав цал, ппу Ирвагьин ия механизатор. Ганал зузи къадайсса шяраваллил хозяйствалул техника къадикIайва. Яла-яла цува зузисса трактор оьнна дарцIусса царагу кьини къашайва. Мунияту ца ШавкIуллал колхозрал бакъассагу, щалла Лакрал райондалул механизатортурачIа ва хъуниминначIа бусраврай икIайва. Мукунна захIмат бан хIарачат буллалисса, мунил кьад­ру-кьимат бусса зунттал щарсса дия нину Зайнавгу. Оьр­мулул дугьара хьуну дунугу, хIакьинусса кьинигу мукуннасса дур. Мукун зий, чурххайн гуж бутлай дуну тIий духьунссия нину махъсса 2 шинал мутталий ччя-ччяни инжит хъанан диркIуна. Яла-яла урчIамур ччан лув бизан захIмат хъанай бия. Ахиргу на му, МахIачкъалалив дурцуну, оьтту-ттурчIал ва цаймигу личIи-личIисса хIакинтуран ккаккан дав. Миннал дакI ххари хьунсса хавар къабувсуна, рентгендалулгу, узирдалгу чIалачIи дуруна ччянияцIава цIуцIисса киямур ччаннал ганз туннулуву тавтсса оьттул къурхъру дарцIуну душиву. БувчIлай бия операция къабувну, уттигу чIун чIарах дуккан дитарчан, оьрмулун нигьачIаву душиву. Сакъат хьу­сса оьттул тунну буккан багьлай бия. На ниттихь маслихIат був­ссия МахIачкъалаливсса азарханалий операция бан. Амма нину мютIи дан къархьуна.
— Жула Гъумучиял азарханалий уссар ххаллилсса хIакин, Ххутрал шяравасса цIадурксса хIакин Дибирдул арс Дибиров АьбдурахIим тIисса. Му зий уссар азарханалул хъунама хIакинну. Москавлив хъунмасса азарханалий зий ивкIун ур. Мунал цала лагма лаган бувну бур МахIачкъалаллал азарханардай зузисса цIанихсса хIакинтураяр, хирургтураяр ссалчIав ялавайсса бакъасса хирургтал ва хIакинтал. КIа АьбдурахIимлущал зий ур кагу сававсса, хъинну задгу кIулсса хирург Сулайманов Сулайман Сиражуттиннул арс. Ттул кIайннан дакъасса цайминнайн дакъарча вихшала, диян дува на кIайнначIан, — куна ниттил.
Мяйжаннугу, на нава вихшала дуну бакъассияв, укун­сса бакъасса, ванияр бигьасса операцияртту бангума. Вихну бакъассияв уттинин халкь МахIачкъалалив занай бивкIун буна, цIана, цагу, кIирагу шиннардил дянив, Гъумуксса азарханалул тагьар ххуй чулиннай даххана хьухьунссар тIий. Яла иширахун багьсса чIумал ттун бувчIуна Гъумучиял азарханалий мяйжаннугу бушиву шагьрурдал азарханардайнияр хъисвагу ялавай бакъасса виваллил азардал пишакартал ва хирургтал.
ДуркIуна ниттий операция бансса кьини, ссят. АьбдурахIим Дибировичлул, Сулайман Сиражуттиновичлул, анестезиолог Шагьмандара Рамазановлул ттул дакI дацIан дуллай хъярчгума бувна:
— Тамарай, пашманну мабуругларда, жу вил ниттил ччан цIулаган бантIиссарча, булу бигьалаган насу. КIира ссятрава бухьхьу, — куну. Шайссияв ттуща азарханалул хьулуха сукку хьун. Ттун кIулахха га бигьасса операция бакъашиву. Оьттул тунну буккаврищал, никъурал кIирагу ттурчIал дянив ххярхсса дикIгу кьукьаву бигьасса зад бакъаяхха. Буссияв нигьал ва хьуллил дянив азарханалул нузах бавцIуну.
Сайки кIира ссят хьуна ни­ттий операция буллай. Ахиргу нину реанимациялувун ларсун бувкIуна. На цичIав цIуххиннин, АьбдурахIим Дибировичлул куна: «Ина биявхха вас-ццахлий, утти вил ниттища, ххуйсса музыкант ухьурча, къавтIунгума хьунтIиссар. Так цаппара зурдардий ччаннайн гуж багьансса давуртту къадулларча хъинссар.
Га ссятраву ттун гай хIакинтал малаиктал кунма чIалай бия.
АьбдурахIим Дибирович, Сулайман Сиражуттинович, Шагьмандара Рамазанович, уттигуру зу ттунгу, ттул ни­ттин Зайнавлунгу малаикталну, хъуннасса кашилул заллухъруну чIалачIисса. Оьрму лахъи баннав зул Лакрал райондалул агьалинал цIуллу-сагъшиву дуручлан, зула аьчухсса хасиятирттайну, аькьлу-кIулшилийну къашай хьуминнал кулпатир­ттавун ххаришивуртту диян дуллан. ДакIнийхтуну барчаллагь тIий бура зухь, уссурвал, нагу, ттул нинугу, жу ххирамигу ваксса ххари бувсса. Зугу Хъунасса Заннал ххаринува битаннав!

Тамара Ибрагьимова