Ва «Илчи» ттущал хъарайх бувтсса кьуцурттуву буссия Муздалифрайгу, Аьрафатрайгу, Миналийгу, «джамаратирттайн» чартту бичайнигу, Кяъвалул лагма «тIаваф» дайнигу, Замзамирал щин хIачIайнигу.

Ва «Илчи» ттущал хъарайх бувтсса кьуцурттуву буссия Муздалифрайгу, Аьрафатрайгу, Миналийгу, «джамаратирттайн» чартту бичайнигу, Кяъвалул лагма «тIаваф» дайнигу, Замзамирал щин хIачIайнигу.
Ттул буттал нину ПатIимат (халкьуннаву ванийн Загу-ПатIимат учайссия) дия Къаркъахъул тIисса тухумраясса. Ванил ия Аьвдуллагь тIисса бутта, ниттингу цIа дия Гугьарша. Ппугу ивкIуну, ПатIимат кIивагу ссищал ялгъузну ливчIун бия. Нину Гугьарша щар хьуну дия Расул тIисса Аьвдуллагьлул уссин (ПатIиматлул буттауссин).
Ца-кIира шинал хьхьичI на ттула иширай Каспийскалийн лавгсса кIанттай, ттун бакIрайн дагьуна ЧIятусса ПатIимат тIисса дугьарасса щарсса. На танихь цIувххуссия: — ПатIимат, вин бавссаривкьай укунсса шамма: АчIи-кьачIи чIяйричу, АчIи гъумучиричу, Душ-душваврал тирхханнуй, Жариятлул МахIаммад, — тIисса?
Ттул ниттил ппу, Мусиев Ссамад, та чIумалсса цала маэшатралсса буллалисса чIявусса цаймигу чиваркIуннащал архIал агьну ур Ккабардиннавун, Зайкьу шяравун. Маэшат буллан ивкIун ур усру дакьин дуллай. Эшкьи хьуну дур Ссамадлун цува къатта бувгьуну ивкIсса заллухъруннал ца бакъа-бакъасса душних, арула уссил ссийх, Лифах. Гай бивкIун бур хъунисса лухччив, ятту-гъаттарал ттурзанну дусса давлатлувтал. Гьай-гьай, цаннийва къатта бувгьусса,...
Дурув, ттул лутIу-кьатIуй, дурув, лакку бавахъул?! Кьини бургъин, хьхьу шанун дакъа, бусса оьрмулухун зузаврил кIидархIуну дунагу, дунияллий дуцири дард-хажалатру ккурхIуну, дунагу, узданшиврул чани жавгьардай лавхъунмасса ттул баркуштал, зу ттигу сагънура дурув? Ва ххуллухь интнийн дуккансса хIалвагу ливчIривкьай ми чурххардий?
Дянив жуйна лажинну кIачIасса бакIращал, лухIисса касттундалуву, кIяласса гьухъуву авцIусса инсан Саэд Габиеври, мунал чIарав кIяласса сумал шляпалувума нара. Жуяту арх акъа, чартIи бувсса бакIращал авцIума Ккацраннал Апаннири, ванайн лажинну, михакрангсса шляпалувума Гъазу Оьмароври.
Махъсса ацIра шинал мутталий, аьраттал бувксса заманалул тIалавшиндарансса жавабну миллатрал цила куртIнива уккан увну, хьхьичIххуттай ацIан увна Хачилавхъал МахIаммад. Билаятрайгу, Дагъусттаннайгу гьаз хъанай дайдирхьусса къача-къучшивуртталгу, лирданашивуртталгу миллатрал бакI дугьан дакI кьянкьасса, чумартсса чув тIалав уллай ия, виричу аьркинну ия, му виричугу МахIаммад хьуна. «Замана заккунттахун багьувкун, Хачилавхъал МахIаммадлул ккаккан бунни лакралмур заккана щилнияргу чIувусса бушиву»...
ТIайламур бусан, ва август зурул 12-нний 2003-кусса шинал, хьхьунил ссят мяйнний, Титовлул цIанийсса оьттун ччувччусса кIичIираву оьттух чивчусса таварихрая ссанчIав бакъасса (му иш хьуну махъ, щил ци ихтилат булларчагу, ссанчIав бакъа чIалачIисса буну тIий!) ца-кIива махъ учинна, чичинна тIий, сукку хьусса мугьлатраву,
Я шяравусса ниттин Садрижатлун, я шагьрулийсса буттан ва уссурссуннан хъунмасса хIаллай хаварвагу къабивкIун бур МахIаммад Чачаннал дяъвилий ушиврия. Санкт-Петербургуллал областьрай армия лахълахъисса арснай дюъ дихьлай, ниттил чIявуну ганачIансса чагъардай чичайсса бивкIун бур, «Ява, ттул арс, Чачаннавун малагара» тIий. Ганалгу ниттил дакI паракьат даншиврул «къагьанна» куну чичайсса бивкIун бур. Цувама му ппурттуву Чачаннаву ивкIун ур. Ца...
Жула агьали хIисав хьунну кIибивщуну, хъинну аваданмигу, хъинну мискинмигу ябуцлан бивкIун махъ, жува аьдат хьуну буру дур учинну каши дусса инсантурал оьрмулия хавар ласлай, му хIаз бизлай, тIиртIунийн ка дияйма цукун яхъанай урив кIул буллай. ЛичIи-личIину яхъанай бур ми, цала-цала хасиятран лавхьхьуну.