Дуккаврил бакIщаращи

«Гъумучиял дянивмур даражалул школалий 1950-ку шиннардий дуклай бикIаврия жул никирал оьрчIан хъунмасса пахру буссар. Укун учаврил вава школалий 1940-ку шиннардий дуклай бивкIмигу мува му учинсса ихтиярдануцIа къабуллалишивугу чIалачIисса зат бур. НахIакь дакъархха, тай шиннардий Гъумучиял школалул цIа щалагу республикалий лавай­сса даражалий диркIсса.

Мунил сававгу дур та чIумал школалий хъинну гужсса учительтал бивкIун бушиву ва дуклаки оьрчIругу, чIалачIиссаксса, мунийнма бувну, хъинну хIарачат буну дуклай бивкIун бикIаву. Мукун хIарачат буну дуклай бивкIун тIийри дахьва школа бувкку­сса чIаважагьилтал, лавгун Москавлив, Питердайн ва цаймигу Аьра­сатнал хъуни шагьрурдайн, тиккусса вузирдавун бувххун, мигу бувккуну, цIанихсса аьлим­тал, инженертал, хIакинтал шайсса бивкIсса.

Нураттин МахIаммадович Маммаев миннаватусса цар. ЧIаважагьилну унигу, Нураттин Маммаев Гъумучиял школалий дуклай ивкIун ур хъинну хьхьичIунну, яла махъ Москавуллал паччахIлугърал университетрал машгьурсса факультет мехмат (механико-математический) къуртал бувну увкIун махъгу, мува школалий зий уссия, учительтурал кьюкьлул хьхьичI ххуттай.
Жул гьич цукунчIавсса кьаст дакъар, уттизаманнул дуклаки оьрчIру та чIумалминнаяр хьхьарассар куну учин. Амма та заманнул каши-пурсатгу, ттизаманнулмургу архIал бацIан буллан цукунчIав къахьун­ссархха.

Та заманнай, щархъиял оьрчIал бакъа, Гъумучиялминналгума анжагъ школа бия ца бакъа бакъасса дуккаврил бакIщаращину. Муна му ца дия та чIумалсса дунияллух бурган бюхъайсса чIалликкутI. Шикку Гъумучиял педучилище кIицI буллай бакъару, гьала, элмурду лахьхьин даврил чулуха кIа Гъумучиял школалуяр ссалчIав махъун багьсса бивкIун бакъанугу – ми бивкIссар архIалсса, ца даражалийсса дуккаврил идарартту).

ЦIанасса заманнай анжагъ телевизорданувух бюхълай бур чIяру-чIярусса каналлу ккаккан. Миннуву дур лавайсса даражалий элму лахьхьин дуллалисса, хъинну хьхьичIун лирчусса передачарттугу. Мунияту уттизаманнай дуккин ччиманан ччикунсса ххуллурду тIивтIуну бур – анжагъ лахьлахьу!

Нураттин МахIаммадович хъинну хIалимсса, интеллигентсса, цала цува увгьусса учитель ия. Мунал ученикнайн дайсса яла хъуннамур рашхант дикIаварди: «Вил соображениелуяр воображение хъунна хьуну дур», – учаву. Мугу учайва ганал анжагъ хъиннува тIулува уклакисса ученикнайн. Цамур рашхант учениктурайн ганал къадайва. Миччара нанисса духьунссия му оьрчIан ххирашиврул хъунмур сававгу.
Сулайман Мусаев,
тарихрал элмурдал
кандидат, чичу