Хъу дюхъаншиврул

lsf_5Хъуру цирда дугьлай бакъанугу, хъузалал пиша хьхьичIунну бакъанугу, Хъарас щаврил байран лакрал шяраваллаву машгьурну дур. Ва байран цурдарагу личIаврия рязийну бур инсантал, мунищала архIал умудрайгу бур цIана урттун тартсса жулла хъуру хьхьичIра кунна къалмул, шагьнал лачIал ва цамунил щюлли дурсса чIунну дучIаншиврийн.
Хъундакъасса Шахьуйннал шяравугу гьарца шинах дувай Хъурдаккаврил байран. Гьашину му байран лавайсса даражалий дунни цалла шяравалу ва миллат ххирасса Кьурбанов Аьбдулбасир АхIмадил арснал.

Бадрижамал Аьлиева
Ччимур ххяххан дуван чувнияргу гьава бавкьусса Шахьуйннал шяравугу цIана, таксса инсантурал цалла-цалла хъуру, ахъру бугьарча бакъа, къур бугьлай бакъар. Бакъанугу, ва байран хъанай дур шяраваллил инсантал цал ххишалану цачIун батIинсса, куннан кув ккаккансса, шяраваллил къайгъурдал ялув ихтилат бувансса хъин-багьанану. Ва байрандалийн бувну, шанавун ларгсса шяравалу, ца-кIива гьантлийсса дунугу, уттара дуклай дур, микку лавхъсса чирахъру ххишала хъанай бур, бити ца хьхьунусса бунугу.
Ва ххуллухгу, аварасса, аьлагъужасса шагьругу, гьарца кьини чан къашайсса цIанасса заманалул къайгъурдугу кьабивтун, Шахьуйннал шяравасса чIявусса инсантал бувкIунни буттал аьрщарайн Хъарас щаврил шадлугърайн. ДукIу Кьуру лавсун, Хъарас щаврил байран бакIрайн ларсъсса Кьурбанов Аьбдулбасирдул лажин кIялану щаллу дунни ва даву. Аьдатрайн бувну, бавтIун циняв шяраваллил хьхьичIун, чIюлу бувсса ницругу хьхьичIну, дуаьрттугу дуллай, бувккунни къурув. Къурув дайсса цинярдагу аьдатругу щаллу дурну, щуну хъарасгу, занахьунни шяравун. Шяраваллил хьхьичIсса майданнив хьунни личIи-личIисса спортрал бяст-ччаллу: лечаву, пут личаву, ттуплий буккаву. ХьхьичIун ливчуми лайкь хьунни ва байрандалул агьаммур бахшишран — бартлун. Вай бяст-ччаллавух гьуртту хьусса оьрчIангу дуллунни бартри ва нацIусса бахшишру. Байрандалун хасну Аьбдулбасирдул хIадур бувну бия волейболданий буклакиминнал лаххансса ва ххув хьуминнансса гьухъригу (футболкарду), ца чулух «Шахува», гамур чулух «2015» чивчусса.
Махъ цинявппагу щябивкIунни ва байрандалул агьаммур хIачIия-дукьрахIанттия тIайла хьуну, чIяру-чIярусса дукрардал бувцIусса столлах. Хъурдаккаврил байрандалийн бувкIун бия Шахьуйннал шяраваллищал сельсовет цасса КIундиннал шяравасса хъамал, администрациялул хъунама Гаммуев Жабир бакIчину, мукунма ГьунчIукьатIрал шяравасса ва цаймигу щархъавасса хIурмат бусса хъамал. Хъамал ххирасса, дустал чIявусса Аьбдулбасирдул буллалисса мажлисрай хъамал чIявушивугу махIаттал хьунсса кIану бакъая. Цалва музыкалийну, балайрдайну мажлис чIюлу бувна Лакрал театрданул артистал Аьбдул Давидовлул, Шамсуттин Къаплановлул, ЦIуликъянияту бувкIсса балайчи Заремал ва Бархъаратусса Заирал, ШавкIрату аьркинсса аппаратурагу ларсун увкIсса, Гъумук магьирлугърал къатлуву зузисса Нажвадин Халиловлул. Мажлисрай тямадашиву дунни ХIусайн Исяевлул. ЯлунчIил хъарас щун Кьуру лавсунни Билал МахIаммадовлул.
Хъурдаккаврил байрандалул мажлисрал къяс-ччатI гьашинунин шяраваллил складрал хьхьичI, тIиртIусса ссавнил лув, бишайсса бивкIхьурча, гьашину Аьбдулбасирдул хьхьичIва-хьхьичI бивхьунни уттинин Шяраваллил кьинирду дуллай бивкIсса щарнил хьхьичIсса майданнив. Микку дуссар лагма муххал тталлу бивхьуну, ялтту магъи даркьуну, дурсса «навес», инсантураву хъярчирай му къатлуйн «Шахувинский летний банкетный зал» учайссар. Гъинттул шагьрурдая шяравун циняв бувкIсса чIумалсса батIавуртту, мажлисру, тяхъашивуртту миккур дувайсса. Цалла дуллалимунил дюхъ, хIалу дусса, цалла шяравалу ва мунил инсантал ххирасса Аьбдулбасирдул Хъарасрал байрандалийн бучIансса инсантурал пикри бувну, му кIану зурдардил хьхьичIва низамрайн бувцуну бия. Хъарас щун Лаккуйн лагайминнан кIулссар ва чIумал кIий цуксса дюхлу дикIайссарив, цукун бяхълай бикIайссарив агьали ва чIявумур чIумал бявкъусса гьава сававну му байрандалия биялну хIаз ласун къашайшиву. Аьбдулбасирдул лагмава чятирду бувгьуну бур, столлах щябивкIми дякъил ттюрттулия буруччиншиврул. Хъарасрайн лавгми буслай бур, дякъия мукунсса дайгьузанну къадур­ссания, микIлачIунссияв цив тIий. Махъсса шиннардий шяраваллил клуб тIивагу къатIитIай, тIивтIуну бивкIссаниягума, му чIивия укунсса лагрулул батIавурттан. Ва «навесралун» тIурча лаглай бур биялсса инсантал. Шиккува кIицI лаган, гъинттул шагьрурдая бувкIсса шяраваллил оьрчIру, жагьилтал дяхттагу, хьхьувайгу батIайсса ва кIану, гъинттул циняв лагма лавгун лакьирчагу, вамур чIумал ургала акъа, щала хъинсса тагьарданий къабикIай. Мунил ца чулухсса колхозрал багърал чIирагу левкьун бия. ХьхьичIварив ча-чунгу лахъисса колхозрал багърал чIирттая щяв багьсса цавагу чару итталун къабагьайссия. Аьбдулбасирдул, цащала 2 усттаргу увцуну, ссуттила лавгун Лаккуйн, бувну бия му «навесрал» махъсса, лахъишиврул 32 метра ду­сса, лахъшиврул метрава чIаравсса дусса, чIира. Мукун, чIирагу бувну, лагма чятиргу бувгьуну, ва кIану марцI бувну, бакьи-шакьин бувну бур байрандалийнсса хъамал бучIаннин. Хъарас щилащисса кьинигу, Аьбдулбасирдул сипталийну ва дайдихьулийну хьусса ва даву бакIуйн дуккан даву мурадрайсса ихтилатру хьунни. Икьрал дунни ва кIану, лагмава чIиртту бувну, чIавахьулттивгу бувну, лакьин.
— Шяраву бивкIу-буккулий инсантал буххансса кIану бакъар. Гъинттул дувайсса Шяраваллил кьини, мукссагу, дуван хьунссар кьатIувгу, гьава гъилисса чIун дур. Амма бивкIу-букку гьавалул тагьарданух ялугьлай къабацIайхха. Ссуттил, кIинттул дякъивух шяравун бивкIулий, хъиншиврий бувкIсса чIумал, бувкIми буххан бувансса, щябитансса къатрал гьарта-гьарзашиву цинявннал да­къар. Дукра дукан арамтал цимилвагу буххан буллан багьай, цал-цал лагайссаксса щябитлай, хъамигу мукунма. Ва кIану лагмава лакьирча, буцири инсантал цал архIал щябитан хъанай бур. Колхозралгу кумаг бувну, агьалигу хIала бувххун, умуд бур ва даву бакIуйн дуккан дувансса. Къатлува, шардату къа­ххилан, гиккура дукра дуллансса, газрал балонну, газрал плита, махъсса аьркинмур дишинсса къаттагу чIаравва бувансса пикри бур. Му даврин аьркинсса проект, схема хIадурну дур ттучIа. Гикку столлу, скамейкарттугу уттинин аьркинний бивхьуну, яла букьлай бивкIхьурча, утти пикри буссар гиккува цIакь бувансса, сиргу бувккун, цила низамрайн бувцуну. Щяхгу дакьин ччай буру плитка, хIатта му цементраяр шамлий ххирану дацIлай дунугу, — буслай ур Аьбдулбасир.
Хъуру къадугьлагьаврия тIий­рив, Аьбдулбасиргу буруккинттарай ур аьрщив оьнна душаврия, амма хъуру дугьлансса каши агьалинахь сайки къадиртунни, бензин ва ГСМ ххирану дур, техника дакъар тIий ур, Шахьуйннал шяраву СПК-лухь бусса ницругума нажагьсса шяраву ливчIун бакъар тIий.
Аьбдулбасир Кьурбановлуя цаявагу ца-кIива хха. Ва увну ур цалва бусса оьрму яттихIухчил бусравсса пишалун буллусса, ттархьгу канихьну, кIинттул дякъивух, марххалттанивух, гъинттул кIиришиврувух ва гъаравух яттилсса буллай зий-занай ивкIсса АхIмадил ва Аьйшал кулпатраву. Ца шинайсса МахIаммад ХIажиевлул цIанийсса заводрайгу зий ивкIун, Аьбдулбасирдул ацIнияхъайсса шинну дурну дур милицанай зий, ацIния шанна шин хьуну дур ва МахIачкъала шагьрулувун духлахисса ЦIусса Хушет поселокрал администрациялул бакIчину зий. Микку зузиссаксса хIаллай Аьбдулбасирдул дурну дур агьалинан мюнпат бусса цикссагу давурттив. Миннувасса цаппара кIицI лаган: ванал бувцуну бур 60 километралул лахъишиврий­сса газопровод, бувну бур цIусса школа, цIусса садик, агьалинан дуллуну дур 3 азаруннийн дирсса участок­ру. Му къуллугъраягу лавгун ур шагьрулул хьхьичIмур каялувшиннаращал бувчIу-къабувчIу хьуну. Махъсса 10 шинай ва ур пенсиялий (МВД-лул пенсионер), отставкалийсса майор. МВД-лий зузиссаксса хIаллай лайкь хьуну ур федерал наградарттан – кIира медальданун «За безупречную службу в органах МВД». Вайми наградартту, барчаллагьру хIисав буллай бакъару, ми чIявур. Цалва хушрай, цалва харжлугърацIух тIивтIуну бур ООО «Новохушетская телефонная связь» ва махъсса 15 шинал дянив зий ур мунил директорну. Аьбдулбасир ур цалла шяраваллил хIакьсса патриот, та-ухьурчагу хьхьичIунну гьуртту хъанай ур шяраву дуллалисса гьарцагу давривух. БивкIу-буккулийгу, ка-кумаг аьркиннийгу хьхьичIминнавух уссар Аьбдулбасир. Ванал хIурмат шяраваллил инсантурачIа, дустурачIа, кIулминначIа лавайри.
Барачатсса хьуннав ина щусса Хъарас, хIурмат бусса Аьбдулбасир!