Хъамал хIайран бувну бия

Июньдалул 27-нний Ваччиял шяраву, «Наследие» цIанилу, районнал дянивсса Дагъусттаннал миллатирттал культуралул аслийсса аваданшиву ккаккан дуллалисса фестиваль хьушиврияту на цакьнива бувсъссия.

Ва фестивальданул яла гур дагьсса чIумал шиккун бувкIуна, га кьини Ккуллал райондалийн цалва иширттал ялув бувкIсса, Аьрасатнал Элмурдал академиялул Ухссавнил Ккавкказнавусса хасъсса иширтталсса буллали­сса экспедициялул гьурттучитал. Ва экспедициялул хъунаману ия географиялул элмурдал доктор, профессор Гуня Алексей Николаевич. Ванащал бия: Калов Ризван, географиялул элмурдал доктор, Кабардиннал паччахIлугърал аграрный университетрал профессор; Гайратибеков Умар, Чачаннал паччахIлугърал университетрал профессор; Чеченов Аслан, Шогенов Мурат, Кабардин-Балкарнал паччахIлугърал университетрал доцентътал; Мурсалов Руслан, Дагъусттаннал Экономразвитиялул министерствалул зузала; Мудуев Шагьимардан, географиялул элмулул доктор, профессор.
Вай цал Ваччиял майдандалул ялтту чулий, Ккуллал райондалийсса шяраваллал цалла аслийсса культура ккаккан дуллалисса, къатта-къуширттал ялтту бувккуна, вайннал дурсса дукрардая бисмиллагь бувуна, яла, майдандалул лултту чулийсса сахIналийн гьаз хьуну, цалва пикрирду кIибавчIуна. Ва экспедициялул цаннияту ихтилат бувна Алексей Николаевичлул.
— Ассаламун Аьлайкум, ххаллилсса зунттурдал заллухърув! Буниялагу Дагъусттаннал хъунасса шаэр Расул ХIамзатовлул увкусса, «Зунттурдаяр ххуйсса зунттурдури бикIайсса» тIисса мукъур­ттил лув нагу къулбас дуллай ура. ТIиртIусса някIсса ссав, чIаравгу, ваксса шагьрурдаяту архну яхъанай бунува, уттининсса дунияллий хIасул хъанай диркIсса инсаниятрал суратру чIалачIи дуллалисса миллат. ЧIалачIи дуваврищал явара зу ядурну дур зулла дакIурдил гьарташиву. МютIий бувну бур зу вай вахIшийсса зунттурду. Жу хIайран бунну, дунияллул ччимур музейраву дикIан лайкьсса, къатта-къушливу ишла дувайсса манкьулат зу ядурну душиврул. Улу махъсса 50-60 шинал хьхьичIсса затру дакъа-къатIа хьусса чIумал, ми дур хIакьинугу зучIа яхьуну. Нитти-буттахъал, миллатрал ларгсса кьинирдал тарих кIулсса ва ядуллалисса миллат – му ччимур чIумалсса инсаниятрал хьхьичIмур ххуттайсса миллатри. Зул балайрдах, лархсса лаххиялух, ккаккан буллалисса пагьмурдах бурувгсса чIумал, жун бувчIунни зу хъинну талихIирайну, тIайлабацIулийну оьрму бутлатисса, дунияллул гъунттулусса миллатир­ттал «мусил миллатну» бушиву. Ябувара мукьахунмайгу зулва тарих ва багьу-бизу. Хъунмасса барчаллагь, — увкуна ванал.