Ххассал шаврил ххуллий

Цимил вания бусларчагу (чIяву къахьунссар), ва хъанай бур хIакьинусса кьинигу яла агьамсса масъала. Коронавирус тIисса мукъулва инсантуравун ццах бутлай бур, щалла дунияллул агьлу никирттайн бивчуну тIий, цIуну дурксса, цурдагу лархьхьуну бакIуйн къадурксса дуну тIий. Махъсса гьантрай цахъис лагь хъанай чIаларчагу, инсантал ттигу мунил оьрмурдацIа буллайнма бур. ЖучIара вакцинация дайдирхьуну 4 нюжмарди.

Амма чIявуми инсантал уттигу кIихIуллану бур дан хъинавав, къахъинавав прививка тIий. ХIасул хъанай бур чIявусса суаллу:
Цуминнан бучIирвав, цуминнан къабучIирвав?
Дуривав нигьачIишиву прививкартту дурминнан?
Цукунсса цIуцIавуртту думиннанни къабучIисса прививкартту дан?
Чара бакъа дан аьркинну дурвав прививка?
Коронавирус дирминнангу дан аьркинну дурвав прививка?
Цукун ххассал хьун хъинавав коронавирусраща ва м.ц.
Ссал-унугу къашавайсса инсаннал иммунитет укуннагу хьхьара шайсса дур. Прививка дувайхту, организмалуйн хъиннува гуж багьлай бур, мунин щала гуж антитела хьун харж бан багьлай бур.
Прививкартту дан ччисса 18 шин там хьуминная байбивхьуну, 65+ шин хьусса цинявннангу (дан къабучIишиврул къадагъа дирхьуми личIаннин) бучIиссар украсса прививкартту дан. Прививка дан-къадан залуннал цалва иш бур, ва даву дуллалиссар хушрай.
ХIакьинусса кьини жучIава сияхIрайн лахъан бувну бур 2 вакцина. Цалчинмур «Спутник V», кIилчинмур «Вектор», ялун биявай бур шамилчинмургу «КовиВак». Цинявппагу вакцинар­тту бутIайссар кIийла, 2-3 нюжмар ляхну. Прививкарттаясса хайр-мюнпат хъанай бур – прививкартту дурминнаву хIасул хъанай дур антитела.
Январьданул 19-нний Роспотребнадзорданул баян бувмунийн бувну, кIивагу вакцина 100% эффективныйсса бушиву ккаккан бунни.
1.Бюхъайссарив къашай хьун прививка дурну махъ?
Бюхъайссар. Цуппа-ца вакцина къабюхъайссар 100% асар биян байсса бикIан. ЩищакIуй къабюхъайссар инсаннал организмалувун вирус дагьан къадитан, амма прививкартту дурминнайн азар ялттутура, куклуну дияйсса дур.
2.БучIиссарив къашавай­сса, иммунитет дакъасса инсаннан, прививка дан?
БучIиссар. «Спутник V» прививка дурминнал (ххал бигьавурттайн бувну) иммунитет личIайсса дур 2 шинайсса.
3.Къагьассарив (нигьа­чIи­миннал группалувусса 65 шин+ хьуминнан) прививка дарча?
Хавардайн бувну, та-дунугу вирус гьарцаннай диян най дур. Цинявннан кIул хьунни вирус хъинну нигьачIисса душиву, оьр­мулул бугьараминнан (укунмагу цайми азардал азурда бувминнан хъиннура). Бю­хъай миннал дяниву прививка дан къабучIисса (личIи-личIисса азардайн бувну) бикIан жула дустал, кIулми, гъан-маччами. Жунна дурсса прививкарттал бю­хъайссар коронавирусрая оьрмурдал бугьарами буруччин. Прививкартту чIявуминнан дарча, коронавирусгу лагь хьунтIиссар, ванин чайссар коллективный иммунитет. Коллективный иммунитет хьуншиврулгу яла чанну 60-70% халкьуннал прививкартту дурну хъинссар.
БувчIлачIисса зат бур вирусрал мутация дуссаксса вакцинагу цIубуккан буллан аьркиншиву.
4. Щинни дан къабучIисса вакцинация?
а) захIматну аллергия шайминнан
б) захIматсса цIуцIавуртту оьдиркIсса чIумал
в) лякьлуву оьрчI буминнан, ккуккулий оьрчI буминнан
г) 18 шин там къархьуминнан.
Инсан къашавай хьуну ягу цавурамур цIуцIаву оьнин дур­ккун, 2-4 нюжмардува чур­ххал кIиришиву 37 градусраяр ларайсса духьурча, прививка къадайссар, дайссар чурххал кIиришиву лагь шайхту.
Вакцинациялул пандемиялул ахир дантIиссар тIурчагу, вирус жущалла личIан тIий дур грипп кунна.
ЦIана тIурча, коронавирусращалсса талатаву найнна дур.
ЦIуллуну битаннав.

Т. ХIажиева