Ккулату Ваччавсса ххуллийх асфальт бутIлай

laks-22Гъараллу лачIлай, мадарасса хIал хьуна Ккуллал райондалийсса гьашину ккаккан бувсса асфальт бутIин аьркинсса давурттив дайдишин къахъанай. Вана сентябрь зурул ахирданий, мукунсса дарусса кьинирду шайхту, дайдирхьунни ми давуртту.

Вай давурттаяту ттухь бувсуна Ккуллал райондалул вивсса ххуллурдал ялув дарцIусса идаралул хъунама ТIутIилаев Аьвдулхаликь МахIаммадрамазановичлул:
— ЦIана жу шанна километралул лахъишиврийх асфальт бутIлай буру Ккулату Ваччав бияннинсса ххуллийх. Ва ххуллу цуппагу хъана­хъиссар республикалул статусрайсса, Мамраш-Ташкапур-Араканнал ламу учайссар цийнмагу. Жу дуллалисса давурттив дур 123-126 километрардал дянивсса давурттив. ХIакьинунин (сентябрьданул 26-ннин) жу бутIарду ца километралийхсса асфальт. Уттигу лирчIунни кIира километра. Вай давуртту чIал шаврин дия ца дахчиншивугу хъанай. БакIраяту вай утти бутIлатIисса кIанайх асфальт бутIин ккаккан бувну бивкIун бунува, адрес даххана дурну, Хъусращиял кIихасса ххуллийх бутIин ккаккан бувну бия. Ялагу шиччава бутIин икьрал дунни Дагъусттаннал Автодорданул. Вай давуртту дуван ккаккан бувну бур 15 миллион арцул. Асфальт бутIаву дакъагу ва ххуллул зума-къирагъирайх бишинтIиссар 230 битондалул блокру ва 100 сигналлал столбру. Асфальт бавкьумур ххуллул утташиву дикIантIиссар 6,5 метра. Винма чIалачIисса куццуй, вана шикку зий ца асфальтоукладчик механизаторнащал, ца каток. Ванийгу, бацIаву дакъа зуншиврул, кIия механизатор уссар. Шиккува ца укунсса затгу кIицI буван ччива. Каток зун бикIайссар асфальтрал кIиришиву 120-80 градусрайн дияннин. Вайннахь дуссар му асфальтрал кIиришиву ххал дувайсса приборгу. Асфальт ххилай буссар шанма самосвал. Мукьа зузала вайнна швабрардащал асфальт кьа буллай. КIийх, асфальт буллалисса заводрайгу уссар кIия инсан – оператор ва кIанал кумагчи.
— Вил давриву ци диялдакъашивуртту дур? Ци дахчилай дур?
— Асфальт бутIаврил давриву, га даву ххуйну хьуншиврул, дикIан аьркинссар уттизаманнул тIалавшиннарду биттур дуван бюхълахъисса механизмарду. Мигу хъанахъиссар асфальтоукладчик, каток. Шинай анжагъ шанна километралийх асфальт бакьлакьисса жуща бюхълай бакъар ми механизмарду арендовать дуван. Учиннуча хъинну ххирану дацIлай дур. Мунияту, цуксса ччайнугу, ххуйсса качества ккаккан дуван бюхълай бакъар жучIарасса духсса механизмардах асфальт бутIлатIиний. Мунийн бувну, Дагавтодорданул лабораториялияту жу пишакартал бучIан буварду чан-кьанссавагу гайннащал маслихIат ккаккан. Утти бювхъунни даву ххуйну дачин дуллан.
— Шикку зузисса зузалтрал дукра дукаврил масъала цукун буссар?
— Дукра жу кIиккура, асфальт бувай заводрай, вагондалуву хIадур дувайссар. Дукра дуллай буссар Ккулатусса ХIусайнова Басират. Ахттайнсса цирдагу украссар.
— Цими инсан ур зул идаралий зий?
— Цинявппагу ур 28 пишакар. Миннавату 20 зузала ур муданмагу зузисса. Ттул шикку зий шанна шин хьунни. На учIаннин шикку ия 13 зузала.
— Щияту цIа дуван хьунссар вила зузалтрая?
— ТтучIа зузисса зузалт цинявгу ххуйсса пишакартал бур. Ина буси тIийкун, ца-кIиннал цIа кIицI дуванна: асфальтбихьу ХIамзат, механизатор Гудов ХIажикьурбан, грейдерчи АхIмадов МахIаммад, механик Нажмуттинов МахIаммад.
— Аьвдулхаликь МахIам­мадрамазанович, ттун кIулли зу, ялагу, Хъювхъату Къянив бияннинсса ххуллу бакьин бувшиву. На вил лажин ляхълай акъара, амма шофертал бур хъинну ххуйсса ххуллу хьуну бушиврухлу зухь барчаллагь уча тIий. На га ххуллийх заназисса шофертурал цIанияту барчаллагь тIий ура. Ялагу, ци бусан хьунссар вища га даврияту?
— Барчаллагь жу дурсса даврин кьимат бищаврихгу. Арцу итадакьирча, даву дуван бюхълай бур. Га ххуллул, яни Хъювхъиял шанбачIулия Къянив бияннинсса ххуллул, лахъишиву дия мукьра километра. Га ххуллийн учайссар 5-мур категориялул ххуллу куну. Гикку дурсса давурттив хьунни. Цалчин ххуллу гьарта бувссар цила дагьайсса утташиврийн бияннин. Утташивугу дикIан багьлай бия 6,5 метра. Миксса дугу дуссар. Яла дурссар га ххуллий гиккун гравий ва песок хIаласса «лаххия». 3000 кубометра му «лаххиялул» дуван кка­ккан бувну бия. Бивхьуссар мугъаятшиврунсса 97 бетондалул блок ва 50 сигналданул ттала. Ххуллу кьакьардавух нанисса кIанттурдайх бишарду 4-8 метра лахъисса 70 см. ганзсса турбарду, щинал чулий хIавзругу бучIан бувну.
— Барчаллагь, Аьвдулхаликь МахIаммадрамазанович. Зу дуллалимуницIун Аллагьналгу кабакьиннав.