Жагьилтал тарбия бавривусса диндалул вакилтурал бияла

Апрель зурул 7-нний Дарбант шагьрулий хьунни «Роль алимов и имамов в духовно-нравственном и патриотическом воспитании молодежи и профилактике идеологии экстремизма и терроризма» тIисса цIанилусса пресс-конференция. Конференция хьунни Дагъусттан Республика хьхьичIуннай даву мурадрай кьамул дур­сса «Безопасный Дагестан» тIисса проектрал лагрулий ва мунил сакиншинначитал хьунни Диндалул идарарттащал дахIаву дусса комитет, республикалул муфтийтал ва Дагъусттаннал БакIчинал Кьиблалул округрайсса полпред чIарав ацIаврийну.

И. Саидова
Конференциялий гьурттушинна дан бувкIми хьунабавкьунни Дагъусттаннал БакIчинал Кьиб­лалул округрайсса полпред Аьли ХIазбулатовлул. Ванал барчаллагь увкунни цинявппа гьуртту хьун бувкIсса хъамаллурахь, кIицI лавгунни ва батIаврил хъунна­сса агьамшиву душиву ялун нани­сса ник хъуннасса нигьачIаву ду­сса экстремизмалия буруччаврия. Аьли ХIазбулатовлул конференциялий гьуртту хъанахъиминнахь тавакъю бунни Президент Рамазан АьбдуллатIиповлул, жяматраву къалмакъаллу хьун къаритаву ва жагьилтуран тарбия дулаву мурадрай, дуллалисса давурттал чIарав бацIан.
— НахIакьдан бакъар ялун нанисса ник патриот зумувну, адав-инсап дуну тарбия даву мурад­райсса цалчинсса конференция Дарбант шагьрулий буллалисса. Ва шагьрулий цимигу аьсрурдай бавкьуну ялапар хъанай бивкIссар личIи-личIисса диндалул миллатру. Дагъусттаннал миллатру цачIун буллалисса ца хъинну агьамсса ишну хьуссар уттигъанну лахъа-хъунну кIицI ларгсса Дарбант шагьрулул 2000 шинал юбилей. Вай укунсса иширттайнур миллатирттал культурагу, аьдатругу цIакь шайсса. Укунсса бухху-буккулийну личIи-личIисса миллатирттал, халкьуннал дянивсса дусшиврул арардугу цIакь шайссар, — увкунни Аьли ХIазбулатовлул.
Диндалул идарарттащал да­хIа­вуртту дусса комитет­рал пред­седатель МахIаммад Аьв­дурахIмановлул бувсунни респуб­ликалул муниципал идарарттай диндалуцIун бавхIусса масъалар­тту лавайсса даражалий биттур баву мурадрай дуллалисса давурттаяту.
Конференциялий ихтилат бунни ДР-лул Миллатирттал дянив­сса арардал ва диндалул сакиншиннарал комитетрал председатель Камил Давдиевлул. Ванал кIицI лавгунни республикалул паччахIлугърал властьрал органнал диндалуцIун бавхIусса масъалартту щаллу бавривух, жагьилсса никиран тарбия дуллалисса давур­ттавух мудан чялишсса гьурттушинна дуллан аьркиншиву.
— Хъунмасса бияла буссар хIакьину диндалул идарарттал вакилтурахь ялун нанисса никиран тарбия дулавриву. Щак бакъар мизитирттал имамтал бикIу, аьлимтал бикIу ларайсса кIулшивуртту дусса бикIан аьркиншиврия. Мукунсса инсантуращар бюхъантIисса социал-экономикалул ва рувхIанийсса арардаву хьунабакьлакьисса масъалартту биттур буллан бюхъантIисса ва жагьилтал тIайласса ххуллийн бичин бюхъантIисса, — увкунни Камил Давдиевлул.
Конференциялий яла агьаммур ихтилат бунни МахIаммад АьвдурахIмановлул.
— Жагьилсса ник жула бучIан­тIимурди. ХIакьинусса кьини жура хъуннасса къулагъас дан аьркин­ссар жагьилтал рувхIанийну ва пат­риотъталну тарбия баншиврул. Куннал куннайн вихшала душиву, хIурмат-кьимат бушиву, иш багьсса кIанай чIарав бацIан хIадурну бушиву – вайри жагьилтурал дянивсса яла агьамми хасиятру. Исламрал куртIсса кIулшивурттугу ларсун, жагьилтурал аьркинссар исламрал диндалул кьиматрай думур ядуван, — увкунни МахIаммад АьвдурахIмановлул.
Ванал мукунма бувсунни аьлим­турал ва муфтийтурал респуб­ликалийсса тагьар къулай даву, жагьилтал экстремизмалул ва терроризмалул идеологиялия буруччаву мурадрай дурсса давурттая.
— Экстремизмалул идеологиялуха зузиминнал цалла кьюкьравун хъяврин бувну жагьилтал буциншиврул ляхъан къабайсса кьяйдарду бакъар. Мунияту жунма, ци чулийгу, мукунсса нигьачIаву ду­сса иширттая жулва жагьилтал буруччинсса ххуллу-чаранну ляхълан багьлай бур. Жува экстремизмалийн, терроризмалийн къарши бацIлацIисса ва масъалагу цинявннал цачIуну, бавкьуну щаллу буллан аьркинссару. Диндалул агьулданул дянив хъанахъисса бувчIу-къабувчIурдал хIакъиравугу, ми духлаган даву мурадрайсса чаранну ляхълан аьркинссару, — увкунни М. АьвдурахIмановлул.
Конференциялий ихтилат­ру бувсса Агъуллал райондалул бакIчи ХIусман Аьвдулкаримовлул, Къайтагъуллал райондалул бакIчи Аьлим Темирбулатовлул ва чIявусса цайминнал бувсунни властьрал муниципал органнай, жагьилтал нигьачIаву дусса иширттая мюхчан баву мурадрай, имамтуращал ва аьлимтуращал цачIуну, дуллалисса давурттая.
Аьлимтал, имамтал, диндалул ишккаккулт – Дагъусттаннал муфтийнал цалчинма хъиривчу МахIаммадрасул-хIажинал, щайх Исамудин Саидовлул, республикалул муфтийнал уполномоченный МахIаммад-хIажи Аьбидовлул, аьлим МахIаммадхIанапи ХIамзатовлул бувсунни цивппагу хIадурну бушиву экстремизмалул ва терроризмалул идеологиялийн къаршисса давуртту дачин дуллан.
Ялун нанисса никиран тарбия дулавриву кумаг бан хIадурну ушиву тасттикь буллалисса ихтилат бунни ДР-лул тIабиаьтрал министр Набиюлла Къарачаевлул.
— ЦIанасса чIумал жулва жагьилтал хьунабакьлай бур таман­сса захIматшивурттащал. Мунияту жунма багьлай бур жагьилтал оьр­мулул ххуллийн тIайла бацIан буван, — увкунни ванал.
Конференциялийсса цинявн­нал ихтилатирттаву кIицI лавгунни уттигъанну диндалул хIакъираву Элиста шагьрулий хьусса тIааьн бакъасса иш. Дагъусттаннал каялувчитурал, муфтийтурал, диндалул ва жяматийсса идарарттал вакилтурал му лайкь дакъасса даву дащуй дирхьунни.
— Цила чIумал Имам Шамиллул хIукму бувну бивкIссар имаматрал аьрщарай ххачпараснал храм буван, мунилгу чIалачIи буллали­ссар исламрал цайми диндал вакилтуращалсса арарду нахIу-хIалимсса диркIшиву, — кIицI лавгунни Ма­хIаммад АьвдурахIмановлул. Да­гъусттаннал агьулданул цайми диндалул агьулданул хIурмат бушиврул барашинна дуллали­ссар Дарбантлив мизитгу, килисагу, синагогагу цаннил чIарав ца бушиву. Мунияту эбрат ларсун, Дагъусттаннал БакIчи Рамазан АьбдуллатIиповлул хIукмулийн бувну, ХIукуматрал къатри ду­сса кIанттай бувну буссар мизитгу, оьрус­нал храмгу. Ми тIитIин пик­ри буссар чIал къавхьуну, май зуруй. БувчIлачIисса куццуй, имамтуран, аьлимтуран хIакьинусса кьини, дакьаву дуруччаву мурадрай, агьамсса ва жаваблувсса масъалартту щаллу буллан багьлай бур. Чялишну ми масъалартту щаллу баврия республикалун хъунма­сса мюнпат хьунссия. Аьлимтурал, имамтурал кIулшивуртту ишла дуллан аьркинссар, мизитирттаву дакъассагу, школарттайгу, вузирдавугу, спортзаллавугу.
Конференциялий гьуртту хьуминнал вихшала дур ва хьунабакьаврия бусурманнал уммалул хьхьичI бавцIусса масъалартту щаллу бан хъунмасса кумаг хьун­ссар, личIи-личIисса диннал дянивсса арарду цIакь хьунссар, жагьи-жугьултран исламрачIа кьиматраймур хъиннура кIул хьун­ссар тIисса.