Нюжмар дакIний лирчIунни…

arrayМахIаммад-Расул Шяпиев, тарихрал учитель:
— Ларгсса нюжмардий, Да­гъусттаннай махъсса шиннардий дуккан дурсса, цIусса байран дия – Дагъусттаннал халкьуннал Цашиврул кьини. Амма школалийсса учительтуранмагу хавар бакъая му ци байраннив. Сентябрь зурул 15-ннийсса байран учайхту, цукунсса ци байранни му тIий цIухлай бия. Учительтуран къакIулсса, дуклаки оьрчIангу дурагу къакIулхьунссия му цукунсса ци байраннив. Кув бия Дагъусттаннал Конституциялул кьинилул байран къагьассарив тIутIиссагу. Миллатрал тарих, аьдат­ру, культура, лаххия, дуки-хIачIия ккаккан дуллалисса байрандалия хайр бакъа ци зарал буссарив ттун къабувчIай.
Нагу увкра миллатирттал майданнайх. Жунма ттигу къакIулнува бур жулла цукун авадансса, яргсса культура дуссарив. Жулла ляличIишиву, идентичность. Дунияллийцири этнологтурайн оьвчин бучIия жучIанма ва байрандалийн, жу укунсса миллатруру, жул культура, багьу-бизу укунссар куну ккакканшиврул.
Ларгсса нюжмардий ХIу­куматрал аппаратраву дунни цаппара дахханашивуртту. Ца-кIива гьантлий ПаччахIлугърал секретарьнугу ивтун Шагьабас Шахов, хъирив кьинива кIулшиву дулаврил ва элмулул министрну цIакь унни. Педуниверситетрал ректорну зузийни, му даврил опытгу ххи хьуссар муначIа. Нава учитель ухьувкун, цIусса министр жуцIуна авкьусса хьуннав тIий ура, кIулшивуртту дулаврил сфера гьаз дансса, хьхьичIуннай дансса бюхъу-даражалул каялувчину лякъиннав.

Мугьажидат Расулова, хIакин:
— Щинаххуллул турбарду цIубуккан буллалиссар тIий, кIива гьантлий дакъая МахIачкъалалив щин. Амма щаллусса хьхьу-кьини ялагу чапалсса щин най диркIунни, ттун къакIулли му даражалий, муксса лахъину щин чапалну нанаврил савав. Ссятрай, кIира ссят­рай марцI хьун аьркинссия щин, хьхьунцIуллува, кьюнурава нанисса дакъахьукун.
ЧIаххуврайсса оьрчI «Флинт» цIа дусса сухарикру бувкуну, зия увну, температурагу гьаз хьуну, зурзу-кувку тIий, азарханалийн иян ан багьуна, цIуму, ххюттука вилаглай, гуж-балагь ххассал ан бювхъунни. Ми сухарикру 10 шинавусса оьрчIан буллуну бия хъамалу увкIсса хъунасса буттауссил. Ттул зухь миннатри, машан маласларду зула оьрчIан цукунчIавсса сухарикру, чипсырду. Ми яхьуншиврул, тIин бикIаншиврул, миннувун консервантру хIала дуллалиссар, хIатта консервантру дакъассар тIий чивчуну бунугу. Хъявринни буллалисса, мавихшари. ХIатта школардай буфетирттаву дахлай бур газ бусса хIачIиярду, сухарикру, чипсырду.
Нава оьрчIал духтур бакъанугу, цимилагу ххассал буллан багьунни ми дуки-хIачIия къадаркьусса оьрчIру. На хъинну ялув бавцIуну цIухлан бикIара лякьа зия хьусса, кIарчIа тIутIисса оьрчIахь ци дукав тIий. Я газ бусса, ранг дан муму-тамур дирчусса хIачIия хIарчIун лякъай ягу сухарикру, чипсырду. Шиккува маслихIат бавияв, ла­хъисса чIумуй ядан бучIими накIгу машан маласари куну. Зува пикри бувара, дачIи шинай, хIатта ххишалагума яшайсса накI, ми цукунсса накIри?
ЧIивисса кIункIурдуву чансса, нахIусса дукра дуваяр, супермаркетирттава полуфабрикатру чIанну дурцIуну ххилай бур шаппай. Ялагу буссар жул оьрчIру заэвсса, ччя-ччяни къашавай хъанахъисса бур тIий. Шанма нувщигу, къеппи ппиринжралгу шавхьун оьрчIал хьхьичI бивхьуну хъинссар, сосискардал бакIу хьхьичI бивхьунунияр. Ядувара зулва оьрчIал цIуллу-сагъшиву!
ЦIувххуссар ПатIимат Рамазановал