Новость на родном

ИчIаллицIунсса маслихIатру

Ccуттил уссацIунсса маслихIатру Атил хьусса, чятсса уссаву занан ххирасса, ччисса инсан ушиву къакIулли. Укунсса заназиндарая, ва цурда тIааьн да­къасса душаврицIун, цIуллу-сагъшиврунгу хъуннасса нигьачIаву дур, хаснува кьатIув гьава бявкъусса ссуттилсса гъаралуннил чIумал. Усса­вун щин духхан къаритансса кьяйдардугу, сурсатругу къачан­сса дур. Бачира вай архIал дакIнийн дутаннуча. Хъан Уссал ягу хозяйствалул ттучаннай бахлай бикIайссар щин махъуннай дуван ишла...

Новость на родном

ЦIуллу-сагъшивруцIунсса маслихIатру

Ссут бизаршиврул чIунни тIими бяйкьлакьиссар. Ссут гъинттул дуван ка хъирив къалармур, мутта биял къавхьумур дувансса яла хъинмур чIунни. ТIабиаьтрал цичIара думи рангру мяш дакъа жунна дулайсса чIунни. Жула оьрмулуву уттинин къадурмур дуллансса, уттинин къакIулну бивкIмур лахьлансса чIунни. Ци-дунугу дуллай байбишинну тIий, най къадияйсса «понедельник» дирсса ягу дагьлай цукунчIав къадагьайсса дюхъ дагьсса чIунни дуркIсса, гьунттийнин къадитлай,...

Новость на родном

Аьрщи ссуттилла хIадур дулувара

Ттучаннаясса оьргъашиврун кIанай – уртту Хъунил, ахънил аьрщи лув-ялув дугьлагьаврил чIукьа дур­ккун, лап хьхьара хьусса чIумал, заралсса затругу дусса ттучаннаясса оьргъашивурттан кIанай дугьайссар сидератру. Инттунин аьрщи хIадурну дикIаншиврул, ва даву ссуттилла дуван аьркинссар. Диххаймур дирххун, датIай­мур дартIун, дачIра хьусса аьрщарай ссутдайдихьулул цалчин­сса гьантрайра дургьуну хъин­ссар сидерат уртту (горчица, бювчIункIучIалал кьая, щюлли хъюрув, шанчIапIи, календула, люцерна...

Новость на родном

ЦIуллу-сагъшивруцIунсса маслихIатру

Бачи канан кякан Кякандалуву гьарзассар нацIушиву, хъун ххютту ххуйну зузи дайссар, амма витаминну къачIявуссар. Хъинссар лякьлул, ххюттукалул, ччаруллал цIуцIавуртту думиннан, кьавс шайминнан, атеросклероз, холецистит, ревматизм, подагра ва псориаз думиннан. * * * Кякандалуву буссар витамин К, В группалул витаминну, Е витамин ва минераллу. Кякандалул (кьакьан бувминнулгу, миннуя дурну компот, сок), хъун ххютту кIукIлу дурну, кьавс...

Новость на родном

ЦIуллу-сагъшивруцIунсса

Къавун (дыня) ва муниясса мюнпат Къавун (ванийн пасттангу учай) хIисав бувайссар къава­хъирттал кулпатравасса цаннин ва гъан-маччассар нисвартилул кулпатирттангу (семейство). Къавундалун атилшиву, хъавтсса гьава къаххирассар. Гъили билаятирттай ва яла нахIумур, яла дарувмур ахъулссаннун ккалли дай­сса дур. Къавундалуву бусса бур 16-18% ххишалагума качаруннил, каротин, витаминну В9,С, Р, провитамин А, хъунмасса бутIа фолиевый кислоталул ва железалул. Бусса бур...

Новость на родном

АхъницIунсса маслихIатру

КIулвагу бакъа, бувкIунни август барз, гъигу, муданна кунна, бурувгун-буруганнин, лагавай дур. Август барз гъинтнил ахирданун ккаллинугу, ахъа­ву, дачардай дуллалисса давурттал чулуха авадансса барз бур: дургьумур датIлатIисса, кIинттулнинсса луртанналсса буллалисса, мунищала архIал бачIва хьусса марсрай цIу-цIусса затру дугьлагьисса. Буллугъсса хьуннав август барз Дугьира цал ялагу щюлли уртту Августрай бучIиссар бачIва хьуми марсрай цIунилгу дугьан щюлли уртту,...

Новость на родном

ЦIуллу-сагъшивруцIунсса маслихIатру

* * * Гъинттул канакияра хIурунис (творог), хIачIлачIияра накI, тартнакI, йогурт ва кальций бу­сса цаймигу хIачIияртту. Баргъ кIири бувсса, Д витамин биялну бусса чIумал, жулла организмалул яла-яла ххуйну лаласайссар кальций. * * * Гъинттул кьатIув (ягу тренировкарттай) гьухъа бивтсса чIумал бюхъавай най буна щинавун булучIияра. Мукунсса хIалу дакъахьурча, хъартсса салфеткардах марцI бувара бурчу гьухъацIа. Гьухъащал...

Новость на родном

КIиришивруща бурувччуну личIаншиврул

ТIабиаьтрал низамрайн бувну, цалнияр цал гьава кIири хъанай бур, жунмагу захIмат хъанай бур кIиришиву духIан. Цува инсан рязисса чIунгурив чанни – кIинттул дяркъу дур, гъинттул – кIиришиву дур тIий, кIинттул гъи ччай дур, гъинттулгу кIи ччива тIий бур. ТIабиаьтращал ччалан къашайссар, кьатIув ци гьавалул тагьар дунугу, му бигьану духIан жущава шаймур булларча бакъа. * *...

Новость на родном

ЦIуллу-сагъшивруцIунсса маслихIатру

ЦIулит ЦIулитуву чIявуссар сахароза, личIи-личIисса кислотарду, клетчатка, белок, чIявуссар калий, железо, марганец, йод, витаминну С, В, В, РР, Е ва м.ц. ЦIулит хъинссар ччаруллал, ттиликIрал, сситту-къатлул къа­­шавайминнан, хъинссар ге­мог­лобин чанминнан. – ЦIулитуясса мюнпат хъунмассар, агарда канарча дачI­раххюттуйн. – ЦIулитул сокрал ххютту ххуйну зузи дайссар, хъин­ссар гьутрурдал къашайшиву думиннан. – Экзема дусса инсаннан цIулитул чIапIая дурсса...

Новость на родном

ЦIуллу-сагъшивруцIунсса маслихIатру

Дукиялун ишла дуллали­сса уртту-щинал ччянияцIа хъунмасса кIану бугьлай бур инсантурал оьрмулуву. Жула лухччив дур яла уртту-щинал аваданми щалагу дунияллий. Амма ца-ца чIумал жува пикривагу къабувну чIарах був­ккун лагару щаххуллул ахъул­ссаннул (облепиха), ццуццул къатIуйра къадартIун лирчIсса хъанакIул ва цайминнул. Циксса тоннарду витаминнал, минераллал столлайн къадагьнура личIлай дур. Жунна кIулну ишла дулларча тIабиаьтрал дуллусса аваданшиву (компот, мураппа...