Барча Зумаритавал байран!

Зумаритаврил Эдрал кьини

Зумаритаврил Эдрал кьини – хъинну ххирасса кьинир. ХIатта, Аллагьу Тааьланал Алжан ва кьинир ляхъан бувсса, Алжаннувусса яла хъунмур мурхь ва кьинир бивщусса. Жабраил малаик вахIишиврийн ихтияр увсса кьинир. Мунивусса фазиларду, хъиншивуртту чIяруссар. Ва кьини хъинсса аьмал баву, Аллагь чIявуну кIицI лагаву хъинссар. Дуаьлухьхьун жаваб дулайсса, бунагьру шюшайсса, Аллагь цIимилийну ургайсса кьинир. Ва хьхьуну, баргъ лавгун махъ, Эдрал чак булланнин, кIичIирттаву, мизитирттаву, къатраву, чув-бухьурчагу, такбирду бишавугу суннатссар, баянну оьвкуну. Эдрал хьхьу дуркIувкун, гьарца ливтIусса муъминтурал рухIру, ссаврунная лухччинийн лирккун, цалла къатрал лагма щядиркIун, лагмара ккуранну дурну, оьвтIун дикIайссар тIар, инсантуран къабаярчагу: «Жугу, зу кунма дунияллий вай къатрал, вай хъуслил заллухъруну бивкIссару, жугу дакIнийн бичара, жухлуну цадакьагу бувара, жул гьаттардийн зияратгу бувара, дуаьрду дувара, жунгу жува бувсса хъинсса аьмал бакъа къалявкъунни», – тIий. Ва кьини, ливтIуминнал гьаттардийн зияратгу бувну, миннаяту цадакьагу бувну, ххуйсса яннагу ларххун, ххуйсса хIалалсса дукра дурну, кулпатрангу, махъминнангу аваданшивугу дурну, кунначIан кув зияратрайгу лавгун, хIалалшивугу ласаву хъин­ссар, суннатссар.

Зумаритавал ссахI

«НасихIатул-аьвам» тIисса луттирай дур укунсса чичру: «Хъус марцI дуван хъуслий закят ялув бувсса кунма, чурх марцI буван, зума дугьавривусса диялдакъашивуртту кIучI дуван, зума АллагьначIа кьамулну лякъин, зумаритавал ссахIгу ялув бувссар. Инсаннал дургьусса зума лухччи-ссавнил дянив дарцIуну дикIайссар, ссахI букканнин ссавруннайн къалахълай».
СсахI буккан ялувссар гьарца бусурманчувнаяту – чIивисса икIу, хъунасса икIу, зума дургьусса икIу, къадургьусса икIу, зумаритаврил байрандалул хьхьунугу, кьинигу цалагу, цалва кулпатралгу дуркуну, ххишала шайсса хъус дусса ухьурча. Мукунма, цайва нафакьа ялувминнаятугу буккан ялувссар – кулпат-щарсса, оьрчIру, нину-ппу.
СсахI ялув шайссагу байрандалул хьхьуну баргъ лавгукунни. Мунияр махъ ивкIуманаятугу, мунияр махъ бувсса оьрчIаятугу буккан ялув бакъассар.
СсахI буккайнигу ният дуван аьркинссар: «На ният дуллай ура (бура) фаризасса фитIрулул ссахI буккан ттухлува (щарссанихлу, оьрчIахлу, цама пурман (ихтияр) лавсъсса инсаннахлу) Хъунасса Заннайн Аллагьу акбар» – куну. Агар ссахI ччянива булун кьасттирай ухьурча: «На ният дуллай ура ва фаризасса фитIрулул ссахI буккан учайхту, ххи бан аьркинссар «чIун дияннийн» куну. Гихунмай яла ттухлува, щарссанихлу …кIа ялув бувсса куццуй тикрал бувну.
ЛачIайну ссахI буккан захIмат хъанай бухьурча, Имам Абу ХIанифанал мазгьабрайн бувну, арцуйну буккан ихтияр дуссар. Абу ХIанифанал мазгьабрайн бувну, ца ссахI 3 кило ва 700 гр хIисав бувайссар. Арцуйну буклай ухьурча, ният дувайссар: «На ният дуллай ура (бура) фаризасса зумаритавал ссахI имам Абу ХIанифанал мазгьабрайн бувну арцуйну буккан ттухлува ( щарссанихлу, оьрчIахлу, цама пурман лавсъсса инсаннахлу) Хъунасса Заннайн Аллагьу акбар», – куну. Дагъусттаннал Муфтиятрал баян бунни арцуйну къалмул ссахI 150 къуруш хъанахъишиву, чассаг хIисав барча, 600 къуруш, кишмитIутIуйну – 1000 къуруш. Арцуйну ссахI булун ччиминнан лакрал шаннагу райондалийсса телефоннал номердугу вайнна: Ккуллал район – 8- 903- 499- 23 -83; ЦIуссалакрал (Новострой) – 8- 963 -414 -11- 77; Лакрал район – 8- 988- 777- 52- 42.
Кьамулсса хьуннав зу дургьуцири зумардугу, ифтардугу, гьарцагу Аллагьнахлуну буллалимургу!

ХIадур бувссар ПатIимат Рамазановал