Абадлий лекъащантIиссар вил чаннацIуку

Инсантурал дянивсса манзил буцIин байссар цIурттал, цIурттал дянивсса манзил буцIин байссар инсантурал.
К. Кедров

Лавгунни уттигу жула миллатрал ца язисса арс, хъунасса аьлимчу, лакгу, лакку мазгу абадул-абадлий тарихраву личIаврил ялув ттарцIну авцIуну оьрму бувтсса, магьирсса мукъул минахур – Явюбукухъал Халидлул арс Аьбдуллаев Эса.

Миллатрал ца яла хъунмур ххазинану хъанахъисса ниттил мазрал эмаратшиву, аьнтшиву жунна ккаккан дурунни Эса Халидовичлул, жула миллатрангу, щала Дагъусттаннангу кьабивтунни мусил ххуллийсса элмий­сса захIматру, багьа бищун къашайсса, зувиазарва махъ цаву бусса, лакку-оьрус мазрал словарь. Ттулламур рязишивугу гъирарай дахIлай ура Абачарал душ Качардул цила макьалалуву кумуницIун: «Учин ччай бур, гьарца лакрал кулпатраву язиний ябуллан хьуви вил лакку мазрал мукъузанну». Лакку мазгу, ла­кку мукъул тIин ва тIааьнгу ххирасса ужагърай ва мукъузан на бишивияв Заннал Кьурандалул каламрачIа.

Дустурал дянив

Эса Халидович ия хъунасса оратор-трибунгу, сахIналийн увккун, авадансса, пасихIсса ла­кку мазрай ихтилат байни зал пахъ багьан байсса инсан.
Ганал мазрал аваданшиврул махIаттал бувайва, ляличIинува лакку мазрал аваданшиврул, ттул мазрахсса ччаву ларай шайва, ганал ихтилат къуртал шайхту, тамашачитурал щап куну бувцIусса зал бивзуну, хIурматрайсса гуж­сса хъатру ришлай, барчаллагьрай тIайла уккайва.
Цала ххирасса муаьллим, хъунасса академик А.С. Чикобаван хас бувсса элмийсса сессиялий Эса Халидовичлул ихтилат байбивхьуну бивкIун бур марцIсса гуржи мазрай Шота Руставелил ххару буккаврийну. Му чIумал щала зал гьаз хьуну, хъатру ришлай бивкIун бур.

Даврил уртакьтуращал

Эса Халидовичлул элмийсса хъиривлаявурттал дазу-зума дакъар. Ккавкказуллал ва хасну Дагъусттаннал ца яла машгьур­сса аьлимчу хIисаврай, жула мазурдил куртIшиву, эмаратшиву, аьвзалзаманная шихунмайсса миннул бивтсса ххуллурду цукун хIасул хьуссарив, элмулул хIужрарду авадан буллай лавгунни ванал оьрму.
Лакку мазрал дуниял вай махъсса шиннардий, ттула пикрилий, мискин дурунни, чIумуяр хьхьичI ахиратрал хьусса (аьпа баннав цал), бюхттулсса аьлимтурал: ХI. Муркъилинский, С. Хайдакьов, А. ХIусайнаев, Н. Жидалаев, Х. Халилов, К. РахIимов, С. Мусаев, утти тIурчан — Халидлул арс Эса.
Эса Аьбдуллаевлул даражалул аьлимчу уттигу жуна кIа бюхттулсса Заннал уллуния тIий, дуаьлий лаизлай ура. Мукуннасса дуаьлий бухьунссар тIий ура Лакку билаятгу, лакку мазгу ххирасса цинявппагу агьали.
Эса Халидович, къалещан­тIиссар вил ЧаннацIуку аба­дул-абадлий! Гьав нурданул дуцIиннав!

Шалласу Шалласуев


Хъуннасса кьурчIишиву кIидачIлай, дакIнийхтунусса жижара буллай буру щалвагу лакрал миллатрахь жула хъунасса аьлимчу, филологиялул элмурдал доктор, профессор,
Халидлул арс
Аьбдуллаев Эса
жуятува лагаврийн бувну.
Ва ия Дагъусттаннал ва щалва Ккавкказуллал аьлимтурал дянив сий дусса аьлимчу. Гьарцагу лакрал миллатрал батIавуртту чIюлу дуллалисса хIакьсса лаккучу ва миллатрал язисса арс.
Эса Халидович гьурттусса гьарца мероприятиягу цIу бусса ва мяъна-мурадрал кIуссаннун ккалли дайссия журагу гьарнал. Ва ия мяйжаннугу Дагъусттаннал гьарцагу миллатрал цала хьурдай учинсса аьлимчу.
Эса Халидович ия ххишала акъа инсансса, интеллигентнайсса, пахру-ххара бакъасса инсан. Вана укунссану жуна ва дакIнийгу личIантIиссар. Жула дянива укунсса аьлимчу, мазрал элмулул хIакьсса минахур лавгун, миллат ятин хьурчагу, ганал жуйнна, аманат дурсса элмулул давур­тту ххазинану личIантIиссар.
ДакIнийхтуну жижара буллай буру аьлимчунал кулпат Асиятлухь, арсурваврахь ва махъсса цинявппагу уссур-ссуннахь.
Эса Халидовичлул аьпа баннав, алжан нясивну лякъиннав!
М. Илиясовал цIанийсса хъаннил «Дараччи» фондрал цIания Гульшан Хасаева


Вай гьантрай лакрал ялун дирунни хъинну хъуннасса кьурчIишиву – лавгунни жуятува халкьуннал дянив хъинну сий дусса, инсантуран (лакрангу, циняв дагъустанлувтурангу, мазурдил дунияллунгу хъунмасса хайрданунсса аьлимчу, лакку маз ца яла ххуйну кIулма, му ябуву ва хьхьичIунмай буву, лакку мазрай ва лакрай дакI аьтIима, магьирсса ихтилатчи, аьркинсса чIумал цащава бюхъайсса кумаг бан, чIарав ацIан хIадурма, чIярусса цаймигу дакIнил ххуйшивуртту, инсаншивуртту дума —
Халидлул арс Аьбдуллаев Эса (Явюбукухъал Эса).
Жува цал ттигу ятин хьунну! Ттула чулухунайгу Эсал ургъил бусса ия, ттунагу дакнийхтуну ххирасса ия!
Качар ХIусайнаевал къачирчагу, ванан бивкIу бакъассар! Цинявппагу Эсал гъан-маччаминнахь, лакрахь, дагъустанлувтурахь дакIнийхтуну жижара буллай ура! Эсал дуллай ивкIмур гихуннай дачин дансса, мунал кIану бугьансса чув хьуннав тIий ура лакрал дянив!
Халилхъал АьвдурахIман,
1-мур ЦIувкIул