ХIажлун ккаллисса аьрххи

Жула ватанлув МахIаммад Аьбдулхабиров ур, «Илчилул» бу­ккултран ччянива кIугу-кIулсса, хIурматран ва бусравшиврун лайкь хьусса инсан.
Лавайсса категориялул хIакин-травматолог-ортопед, Аьрасатнал халкьуннал Дусшиврул университетрал травматологиялул ва ортопедиялул кафедралул доцент, «Дагестан без сирот» тIисса жяматийсса сакиншиндарал сиптачи ва яла чялишма гьурттучи.

Цалчинсса макьала Аьбдулхабировлул чирчуну дур институтрал кIилчинмур курсирай дуклакисса чIумал ва му рирщуну дур «Дагестанская правда» кказитрай.
Аьмну учин, ва ур хIакьсса патриот, ватандалия архну ухьурчагу, цил буруккинттая тачIав ят къауцайсса чув.
Сайки хIажлун ккалли бан­сса шай ванал Дагъусттаннайн­сса гьарцагу аьрххи, цанчирча гьар базилух ванал цалла хъирив кьаритай хъин-хъинсса давуртту. Ятинсса оьрчIах буруглагисса кулпатирттан, школа-интернатирттан, мушакъатминнал къатран, дуснакьирттан ванал бай ихIсандалул кумагру.


Москавлив, мисалдаран, къашайшалтран къакIулссар «да­къар» тIисса махъ. Тих дузалну дуссар га яла захIматмур операциялун аьркинсса гьарцагу материал.


Шиккува дакIнийн бутан, шиннардил хьхьичI МахIаммад Аьбдулхабировлул, Лакрал ва Ккуллал районнайн лавгун, арцуйнусса кумаг бувссар сайки ттуршуннийн бивсса ятинсса оьрчIан.
Чансса мурадру биттур къабунни Аьбдулхабировлул ва базилухсса аьрххилийгу. Ларгсса нюжмардий ва хьунаавкьунни Наби ЦIаххаевлул цIанийсса Республикалул травматологиялул ва ортопедиялул центрданул хIакинтуращал.
– Зул центрдания ттул дакI­ний ливчIунни яла хъинми асарду.

Институтраву ттухь дарс дирхьуссар, аьпа биву, Наби ЦIаххаевичлул, мунащал архIал гьуртту хьуссара Москавлив Щалагу союзрал травматолог-ортопедтурал цалчинсса съездрай, – мукун байбивхьуна цала ихтилат МахIаммад Аьбдулхабировлул. – Ва центрданий, чIярусса шиннардий каялувшиву дуллай уссия ттун чIивинияцIава кIулсса МахIаммад Оьмаров. Ши­кку зий уссия ттущал архIал ца курсирай дуклай ивкIсса, ттул хьхьичIунсса дус, Абакар Абакаров. Абакар, аьпа биву, ия жул группалул ца яла хьхьичIунсса ва гьунар бусса студент. Институт къуртал байхту, ванал цIа ччяни ларгуна щалагу союзрайх. Гъанну жу ванащал дустал хьуссару Илизаровлул клиникалий зузисса чIумал. Гавриил Абрамович ия караматсса инсан. Буйнакскаллал медрабфак къуртал бувсса ванан хъинну ххира хьуну бия Дагъусттан ва дагъус­ттанлувтал. Цаяту ттунгу, Абакардунгу чIявусса лавхьхьуссар. Мунал дуллусса кIулшивурттал кьимат хIакьинусса кьинигу хъунмассар.


ХIакьину на ятин­сса оьрчIах дуллалисса къула­гъас оьрчIний ттула чIарав бавцIуминнал аьпа­лулгу, Занналгу хьхьичIсса буржри. На кIира шинаву ятинну ливчIун ивкIссара.


Ларгсса шинал жу Абакардущал лавгссияв Къарабудахкантуллал райондалийн Гели шяравун, жула хьхьичIунсса дус, профессор Сагадулла Абусуевлул гьаттайн. ЧIун рахIму бакъасса дур, жула гьалмахтал цаннал хъирив ца яла лаглай бур тIий, цаннащал ца жапрай буна, Абакардул хъярч бувна: «Илизаровлул ассистентъталну бивкIминнава бувагу ина ва на ливчIун буру», – куну.
Абакаргу жущава ва лавмартсса азарданул зевххуну, на ливчIунна навалу. Жул буссия чIявусса мурадру, архIал дузрайн буккан бан дакIнийсса. Амма оьрмулул цила планну дур.

Зухь, жагьилсса хIакинтурахь, ттун учин ччива, оьрму лап кутIасса бур. Жагьилний жунма чIалан бикIай гьарзат хьхьичI дусса кунма, амма шинну лерххун най дур. Оьнна гьан мадувару чIун, хIарачат бувара зула дусса чIун бюхъайссаксса мюнпатну харж дуван. Ссаяргу зузияра зула пишакаршиврул ялув. Так пишакаршиврух бурувгунни зун кьимат бищунтIисса, зул мачча-гъаннах, миллатрах ягу диндалух бурувгун бакъар.

ХIакьину жула республикалий сийлий бур мизитру буллалаву. Махъ бакъа, ххуйсса давур, чирилунсса давур. Амма на ххари хьувияв, агарда ттухьва бусарча, Дагъусттаннай яла хъунмур школа, институт ягу библиотека тIитIлатIисса, диндалул культрал кIану кIулшивурттал культрал бугьарча. ХIатта Кьуръандалийгума куну бур: «КIулшивурттал хъирив Китайнавунгума насу», – тIий.
Хьунабакьаврия махъ Ма­хIаммад Аьбдулхабиров Центрданул хъунама хIакин АьбдурахIман ХIасановлущал архIал ялтту увккунни къашайшалтрал, бунни маслихIатру. Муния махъ Аьбдулхабировлул бувсунни центрданиясса цала пикри-асардая.
– Цуксса хIайпнугу, кIицI бан багьлай бур Республикалул травматологиялул ва ортопедиялул центрданул материал-техникалул база биялну хьхьарасса бушиву. Диялну дакъар чIярусса материал. Москавлив, мисалдаран, къашайшалтран къакIулссар «дакъар» тIисса махъ. Тих дузалну дуссар яла захIматмур операциялун аьркинсса цимурца.
Пишакартурал хIакъираву махъ учин къахьунссар, зат кIулсса пишакартал бур, цала каширдах къабурувгун, шаймур буллалисса. Укунсса шартIирдайгума вайннал буллай бур захIматсса операцияртту. Барчаллагь хьуннав цан!

Ттул умуд бур Республикалул Минздраврал каялувчитуращал хьунаакьинсса. Агарда хьунаакьин бюхъарча, на гайннан бувчIин бавияв травматология ва ортопедия – му ца яла харж бишин аьркинмур медициналул ара душиву, шикку экономия тIисса махъ бикIан къааьркинссар, – увкунни МахIаммад Аьбдулхабировлул.
Центрданул музейран ванал буллунни багьлул ххирасса ссайгъат.

Хьунаавкьунни МахIаммад Аьбдулхабиров ятинсса оьрчIащалгу, шагьрулул ца ресторандалуву тIивтIунни вайннан гьанттайнссаннул ссупра.
Буттал шяраву Гакварив цала харжирацIух ванал дацIан дунни учительтурансса гьайкал.
– Ттул оьрмулуву учительтурал бувгьуссар хъинну хъунмасса кIану. КIира шинаву ятинну ливчIсса ттун, школалия тIайла хьуну, институтравун ияннин, бусса оьрмулул ххуллий хьунабавкьуссар ттухра буттал куннасса аякьа дувансса учительтал. Цал аьпа ттуву мудангу бюхттулссар. Учительтурал ттухарасса аякьалул гъили лаган дурсса ятиннал дакIниву чIивинияцIа хIасул хьуна, нава зий айишайхту, бусса оьрмулий ятинсса оьрчIах ттущара бюхъайсса аякьа нарагу дулланна тIисса пикри. ХIакьину на ятинсса оьрчIах дуллалисса къулагъас Занналгу, ттула чIарав бавцIуминнал аьпалулгу хьхьичIсса буржри», – увкунни Аьбдулхабировлул.
«Илчилул» буккултрал цIания чIа учинну жула ххаллилсса ватанлувнан, хIакьсса патриотнан, дус-их­тиварнан цIуллушиву, каши!