Уссурвал Мансуровхъул

Абуссупиян

ГьунчIукьатIрал Ялтту махIлалий ТтарацIаллил ялувсса цалчинсса къатри Мансуровхъал Анаслул къатри дия. Ва цувагу каруннил усттаршиву дусса, шяраваллил жяматрачIа хIурмат лавайсса адамина ивкIун ур.


[dropcap]А. АЬбдуллаев[/dropcap]
Ванал кулпат Лултту махI­лалийсса АьбдуллахIихъал Кьурбан-ХIажинал душ Аьйша бивкIун бур. Вайннал дянив 7 оьрчI хьуну бур – ххюя арс, кIива душ. Шама арс ва кIива душ ливтIуну бур, ацI-ацIра шинавун бивну. ЛивчIун ур кIия арс Абуссупиян ва МахIаммад. Вайгу мукунма итххявхсса, гьунар бусса бивкIун бур. Анаслул цала оьрчIан мюрщину буна усттаршиву лахьхьин дурну дур.

Анас 1917-1921 шиннардий цIусса хIукумат дихьлахьиминнал чулух авцIуну ур. Саид Габиев ГьунчIукьатIув увкIсса чIумал, АнаслучIа авцIуну ур. Габиевлул ванайн хъуннасса вихшала диркIссар тIий бикIайва бугьара арамтал.
1921 шинал Анаслул кIиягу арс – Абуссупиян (15 шин) ва МахIаммад (12 шин) Екатеринбурграйн бувкIун бур цала гъанчунащал къалайчишиву дуллан. Тикку Абуссупиян, чан-кьансса хIаллай къалайчишивугу дурну, шупиртал шайсса курсирдайн увххун ур. 1922 шинал Абуссупиян щупир хьуну ур, зий ивкIун ур Новосибирск шагьрулий аьралуннал частьраву. 1926 шинал, аьвкъу-гъили хьуну, ивкIуну ур, щаргу къадурцуна. Ванал уссу МахIаммад къалайчину Екатеринбурграй зий ивкIун ур. Тикку ва чIявуну циркравун лагайсса ивкIун ур. Циркраву Тугъан тIисса аьсатIин ивкIун ур цала арсурвавращал дучрай гьунарду буллай. МахIаммад миннащал кIул хьуну ур. Тугъаннун МахIаммадлул зирангшиву ххуй дирзун, ганан «джигитовка» лахьхьин дуллан ивкIун ур. Ца шин къархьуну МахIаммадлун лавхьхьуну бур ххяххан бувну нанисса чал лякьлулух уккан, мукуна чал бурхIай каруннай ацIан ва чIявусса цаймигу гьунарду буллан. МахIаммад, къалайчишивугу кьадиртун, Тугъаннул труппалуву циркраву зун ивкIун ур. Абуссупиян куна, МахIаммадгу ккаккан авур дусса ивкIун ур.
Омскалий къалайчину зузисса МахIаммадлул ниттиуссин Кьурбанисмяиллун бавну бур цала ссил арс оьрус душваращал ур тIий. Лавгун Екатеринбурглив,МахIаммад увцуну ур цачIана. Гьаксса Тугъан къаитаакьин ччай ивкIун ур гьунар бусса, зирангсса зунттал чув.

Амма Кьурбанисмяиллул увцуну ур, цала ссил арс ливну лавгун ур къаучин. МахIаммадлун щар дуциннин цаппара шинну Лаккуй дуван багьну бур. Цанма дучри ххирашиврул илхъичину зун ивкIун ур колхозраву.
Ванал гьунардая буслан бикIайва ГьунчIукьатIрал хъуни арамтал. Гъумучату халкь базаллува нанисса чIумал МахIаммадлул, Ардараллил къурув чай гьунарду буллай, циняв ххуллулсса махIаттал байсса бивкIун бур.
Ванал цала жалин, Гьухъалиятусса Хамисатлул душ Улму­салихIат, чайгу буртти бивтун, бувцуну увкIун ур ГьунчIукьатIув. 1942 шинал МахIаммад лавгун ур дяъвилийн. Гьуртту хьуну ур Сталинградуллал талатавриву, яла Украиннал фронтрай талай ивкIун ур. Дур ванал мадара наградартту. Зана хьуну ур дяъвилия 1946 шинал. Свердловскалий зий ивкIун ур. Ялагу Тугъан ванахь циркравун зун нану тIий ивкIун ур. Ва къалавгун ур, щавурду сававну. 1965 шинал Свердловскалий щавурдал башттангу хьуну ур.