ЦIувкIуллал мина цIудуккан дансса мурадрайсса лаизаву

[dropcap]М[/dropcap]ахъсса шиннардий ялу-ялун ягин хъанай бур, шяраваллурду кьаритлай, жямат арнил кIанттурдайн бизлазаврил, зун­ттаву школардай дуклаки оьрчIру чан хъанахъаврил ва ми лава-ла­кьин бюхъайшиврул ялувсса буруккинтту.

Вайва масъаларттацIун бавхIуну, культуралул, магьирлугърал, халкьуннал касмурду лахьхьин даврил тагьаргу лащинсса даражалийн дагьлай дур. Мяйжанссар, ва тагьар къулай дувансса давурттугу дуллай, чараннахгу луглай бур, ми иширттан арцугу харж дуллай бур.

Дур шяраваллурду щалвава Дагъусттан машгьур бувсса, паччахIлугърал лагрулий бикIу, региондалул лагрулий бикIу, ми ядаврих ххишаласса къулагъас дуван багьлагьисса. Миннувасса цар 1-мур ЦIувкIуллал шяравалугу. ЦIувкIуллал цIанихсса арсру, Аьрасатнал халкьуннал артистътал Ярагъи ХIажикьурбановлул ва Рабадан Абакаровлул группарду хIурматрай кьамул бувссар цила чIумал личIи-личIисса билаятир­ттал хъуниминнал, премьер- министртурал, паччахIтурал ва президентътурал, дуллуссар миннан паччахIлугъирттал ларайсса бахшишру. 1-мур ЦIувкIул – Ухссавнил Ккавкказнаву ца акъа акъа­сса Совет Союзрал КIийла Виричунал, (шамилчинмур мусил цIуку булунгу ккаккан увну ивкIсса), Совет Союзрал авиация ва космонавтика гьаз дуван хъунмасса бутIа бивхьусса, машгьурсса летчик- испытатель АхIмад-Хан Султаннул ппухълуннал минар. УрчIа элмурдал докторнал ва зувинниха ливчусса элмурдал кандидатътурал, элмулуву, культуралуву ва цаймигу арардаву хьхьичIунсса ишкка­ккултрал минар. ЦIувкIрав ххуй­сса даражалий дувайссар агьам­сса мероприятияртту, миннувух кIицI лаганна Р. Абакаровлул ва Я. ХIажикьурбановлул цIанийсса республикалул пагьламантурал фестиваль. Шикку гьурттушинна дувайссар щалвагу Дагъусттаннаясса циркрал коллективрттал ва пагьламантурал группардал. Ва байран паччахIлугърал лагрулий дуллансса ният дуссия, амма, личIи- личIисса сававрттайн бувну, мурад барткъалавгна ливчIунни. Шин-кIира ляхну дувайссар Шяраваллил кьинирду. Архсса кIанттурдаясса жагьилталгу кулпатирттащал шяравун бавтIун, чятирдугу бивщуну, ца­ппара гьантри, нюжмарду дувай­ссар бигьалаглай. Укунма личIи- личIисса регионнай яхъанахъи­сса архIал дуклай бивкIми цачIун бавтIсса мажлисру бувайссар.

[dropcap]Ш[/dropcap]яраву бувну буссар мизит, дур цIуну дурсса цаппара къатригу, шяраваллил чIалачIин, диц-куц ххуй дуваву мурадрайсса давурттивгу дувайссар, ххуллурду бакьин бувну, леркьмур дакьин дурну. ДакI ххари дуллалисса иш бур, хаснува махъ ппурттуву, шагьрурдай яхъанахъисса жагьилтал лагма лавгун, буттахъал шяравалу цIу дуккан дувансса хъит-шитлий бушиву. Амма, жущава шаймур, жула биялалиймур булларчагу, так ца агьалинал гуж хъирив лаллай ба­къар. Бартбигьин аьркинсса ма­съалартту чIявур, миннулсса жущавалу буван къахьунссар. Мунияту жу республикалул хъуниминнайн лабизлай буру, къулагъас дувара тIий жул цIуцIикIанттух. Жул мурадругу вайри.

Пагьламантурал фестивальданул хIакъираву

Жул пикрилий, республикалул пагьламантурал фестиваль кIира- шанна шин ляхну дуварча, хъинну хьунссия, так пагьламантурал магьирлугърацIун къадархIуну ва байран, буттал улклул тарих лахьхьин буллалисса, жагьилтал ппухълуннал минардая, аьдатирттая буцан къабитлатисса мероприятиялун ва муницIухва, жагьилтал бигьалагайсса, спортрал бяст- ччаллий­сса тIуркIурду бувайсса турнирданунгу ккалли дурну. Ва мурадрай, бучIия цалчинма-цалчин, 1-мур ЦIувкIравсса Пагьламантурал фестиваль ласун республикалул лагрулий дуван аьркинсса мероприятиярттал сияхIрайн; кIилчин, ЦIувкIрав пагьламантурал музей тIитIин; шамилчин, республикалул статусрай цIакьгу бувну, пагьламантурал школа аьркинмунил, арцул дузал баврил тагьар сантирайн рутан; мукьилчин, жагьилтал гъинттул бигьалагай­сса лагерь буван, я чятирду бивщусса, ягу школалул ишла къабуллалисса корпусраву ва микку хьхьуттайх лахълангу лахьхьин буллан, цIанихсса пагьламантурайнгу  мастер-классру ккаккан буллан оьвкуну; ххюйлчин, вава лагерьданий дуваван цIуну хьусса пагьламан лахъулт­рал дянивсса конкурс, бучIир ва конкурс ирглийсса пагьламантурал фестивальданий дуваварчагу; ряххилчин, вай конкурсирттай ххув хьуми гьан буваван стажировкалий билаятрал цIанихсса циркрал коллективр­ттавун.

АхIмад-Хан Султаннул цIаницIун

2020 шинал октябрь зурул 25-нний кIива бюхттулсса миллат­рал (къирим-татарнал ва лакрал) арс увну 100 шин хьунтIиссар. ПаччахIлугърал лагрулий лайкьну ва юбилей кIицI лаган аьркинни ва ми давурттайн уттива хIадур хъанан аьркинни. Жулмур маслихIат укунссар:

[dropcap]Ю[/dropcap]билейрал программа дувавриха ва бартдигьавриха зунсса  Сакиншиндарал комитет хIасул буван Дагъусттаннал ХIукуматрал лагрулий. Ва Комитетрангу федерал лагрулий ххал дигьин  респуб­ликалул мероприятиярттал программа, ягу федерал лагрулий дуванминнул сиптачитал хьун. Къиримнал республикалийгу юбилей дуллантIий бухьувкун, миннащалгу маслихIат ккавккун, дуван республикалулмур программалул план. Алупкалийсса  АхIмад-Хан Султаннул музейрал филиал  ЦIувкIрав бувансса маслихIат ххал бигьин. Байрандалул мероприятиярттай кIивайнналагу делегацияртту гьуртту хьун, къиримнайн жучIанма оьвчин, жулассагу Къиримнавун гьан.  Юбилейрал хьунийн Виричунан къабуллунува ливчIсса шамилчинмур мусил цIуку булара тIисса хъирив буккаву дуван. Ва ма­съалалул хIакъираву АхIмад-Хан Султаннущал архIал зий, къуллугъ буллай бивкIминнайн буккан, Жуковскоелий Виричу летчик- испытательну зий ивкIсса идаралул вакилтуращал хьунабакьин, мукунма къирим- татарнал вакилтуращалгу хьунабавкьуну ва иширал хъирив бизан.

[dropcap]Р[/dropcap]еспубликалул мероприя­тиярттал сияхIравун рутан: АхIмад-Хан Султаннул Ма­хIач­къалаливсса, 1-мур ЦIувкI­равсса, Ваччавсса, МахIач­къалаллал аэропортрайсса гьай­каллачIа митингру дуван батIаван. Каспийс­калийсса АхIмад-Хан Султаннул цIанийсса № 8 школа- лицейраву ва цаймигу коллективрттаву мюрщими классир­ттал дуклаки оьрчIру чIава «ахI­мадхановцынал» кьюкьравун кьамул буллалисса мероприятияртту аьдатравун дичин ва «Юный аметхановец» тIисса хъазамрай лачIай лишанну ва миннул удостоверенияртту хIадур буваван. МахIачкъалаллал №27 школалийгу, Новостройрайсса ЦIуссаккуллал школалийгу Виричунан хас дурсса мероприятияртту дуваван. Республикалул вузирдаву, техникумир­ттаву, колледжирттаву Виричунан хас дурсса ссятру дуваван. Алупкалийсса, Киеврайсса ва Ярославрайсса Виричунал гьайкаллачIан биян гьан делегацияртту. МахIачкъалаливсса ва хаснува ЦIувкIравсса Виричунал гьайкаллу дакьин дурну, цIудуккан дуван. Байран ду­л­ланнин бакьин буван Ваччату ЦIувкIравсса ххуллу. Юбилейрайнин  Виричунал оьрмулия­сса короткометражрал киносуратгу хIадур дуван, думи документал журалийсса фильмругу, тираж хъун дурну, агьалинайх дачIин, мукунна сувенирду, рангсса буклетру ва хъазамрай лачIай значокру хIадур дуван. Оьруснал драмтеатрдануву дуван республикалул лагрулий Виричунал юбилей. Гиккура  юбилейрал мероприятияр­ттай хьхьичIунсса гьурттушинна дурминнан дулун АхIмад-Хан Султаннул медаллу.

[dropcap]В[/dropcap]ай жу гьаз бувсса масъаларттах къулагъас дуварава шайсса куццуй мурадру бартбигьин чIарав бацIияра тIий буру республикалул министерстварттахь ва ведомстварттахь, жяматийсса идарарттахь, ккураннахь, махъ нанисса инсантурахь. Жу дуллан дакIнийсса давуртту машгьурсса шяравалу цIулаган дуваврицIун, жагьилтал ппухълуннал миналия арх буцан къабитаврицIун, жулла респуб­ликалул имиджгу гьаз дуван­сса, туристалгу Лаккуйн кIункIу буваву мурадрайсса давур­ттиври. Гьар шинах ЦIувкIрав бучIай, Аьрасатнавасса бакъагу, Американавасса, Италиянавасса, Японнавасса, Франциянава­сса ва цаймигу кьатIаллил билаятирттаясса туристал. Ва ниятрайсса давуртту бакIуйн дуккан дуварча, туристурансса маршрутгума тIитIин хьунссия ЦIувкIрав. Жяматийсса совет­рал хъунмасса умуд бур жура дуллалимуницIун хIукуматралгу ва жулла даву агьамсса давуну чIалачIиминналгу кабакьин­ссар, ЦIувкIуллал пагьламантурал ва дунияллийх цIа   ларгсса, виричусса багьадура АхIмад- Хан Султаннул буттал шяравалу ххуйсса къулагъасрангу, хIурматрангу лайкьссар тIисса.

АьвдурахIман Халилов,

1-мур ЦIувкIуллал Жяматийсса
советрал председательнал маслихIатчи