Дунияллийх цIадурксса цIигьурнащалсса хьунабакьаву

Апрельданул 14-нний «Дагестан» РИА-луву хьунни шиву шайсса чIявусса цайминнуха къалавхьхьусса пресс-конференция – дунияллийх цIадурксса цIигьур (повар) Легат Изтоклущалсса хьунабакьаву. Ванащал архIал бувкIун бия Аьрасатнал ПрезидентначIасса ДР-лул Муданмасса Вакилханалул зузала, тарихрал элмурдал доктор, профессор МахIач Вагьабов ва Кулинар школалул каялувчи Кумсият Мирзаева.

Бадрижамал Аьлиева
Легат Изток вай гьантрай увкIун ия жулла республикалийн Словениянава, цалва кулпат Ирена Изтоклущал ва кулинариялул цимивагу луттирал автор, дунияллул даражалул журналист Николай Баратовлущал.
Дунияллул даражалул WACS судья «А» категориялул, Словениянал Кулинартурал федерациялул Президент (2004-2008), Словениянал Шеф-повартурал ассоциациялул Исполнительный комитетрал член, цикссагу медаллан лайкь хьусса Легат Изтоклул цIа щаллагу дунияллий, хаснура кулинартурал дянив, машгьурну дур. Ва кьини пресс-конференциялийн учIаннин Легат Изтоклул Кумсият Мирзаевал Кулинар усттаршиврул школданий («Для души» банкетный залдануву) ккаккан бувну бия мастер-класс, бувккуну бия лекция, кIул хьуну ия дагъусттанналмур кухнилущал. Шиккун нанисса чIумал ванал пикри бивкIун бур цахва личIлулну къабуругланссар, къавичIидихьланссар тIисса, мисалдаран бувцунни ванал уттигъанну Черногориянавунсса цалва аьрххи. Микку ванал мастер-классрайн, лекциялийн бувкIсса жагьи-жугьулт, телефоннавух гъалгъатIий, аьлагъужа тIий, личIлулну къабуруглай, къавичIидихьлай бивкIун бур ванах. Амма жулвами жагьилтал гьакссагу личIлулну буруглай бивкIун бур машгьурсса цIигьурнал карунних. МахIач Вагьабов ур цувагума ххари хьунна 50-нния ливчусса жагьилтал, оьрчIру къуццу тIутIисса, паракьатну вичIидихьлахьисса куц, суаллу буллай, цIусса затру кIул хьунсса гъира ккавккун тIий. Му школалий цIанихсса кулинарнал дурну дур цаппарасса дукрарду (балугъ, кролик, аьнакIи ва м.ц.). Ми ххалдурминнангу, туну, нахIу къадизан цукунчIав къабюхъайва.
Дагъусттанналми дуки-хIачIиялува Легат Изтоклун яла-яла ххуй бивзун бия щаллунма тандырдануву цIарайх бувсса хIайван, витаминнал авадансса, цIуллу-сагъшиврун хъинну хъинсса мечIал ххункIру, буркив, мукунма гьав­ккури, миннул рецептругу цачIара чирчушиву бувсунни ванал.
Ва цукунсса-ци аьрххирив бувсунни МахIач Вагьабовлул:
— Ванияр шинал хьхьичI на кIул хьура Аьрасатнал Кулинартурал ассоциациялул вице-президент, журналист Николай Баратовлущал. ДР-лул Туризмалул комитетрал чIаравбацIаврийну, дунияллийх машгьур хьусса цIигьуртуралгу ва цалчинсса аьрххи бакъар жулла республикалийнсса. Ваниягу, ваниннин хьхьичI хьуми аьрххирдаягу чивчуну бикIантIиссар Николай Баратовлул сипталийну ва авторшиврулу итабакьинтIисса «Кулинарные путешествия по Дагестану» луттираву. Легат Изтоклущал жу бивру Кьасумккантлия тIайла хьуну, Чиркейлив бияннин. ЦIакь хьусса аьдатрайн бувну, респуб­ликалийн дазул кьатIату бувкIми циняв цIигьуртал бувцуну лагайсса Кьасумккантливсса «ТАМ-ТАМ» ресторандалувунгу бивру, мивур ванал ххалбувссагу тандырдануву цIарайх бувсса хIайван, мукунма бивру МахIачкъалаливсса цаппарасса рестораннавун. Мукуна ва цалва кулпатращал ивунни Дарбантлив, ххалбунни Нарин-Къала, кIул хьунни аьвзалзаманнул шагьрулул тарихращал, — бувсунни МахIач Вагьабовлул.
Гихунмайсса цалва ихтилатраву профессорнал ялагу бувсунни «Диалоги о рыбалке» передача дачин дурсса Алексей Гусевгу увкIун жулла республикалийн, мунащал архIал ларсшиву цимирагу фильм Дагъусттаннал ябацIансса кIанттурдая, рыбалкалия, кухнилия, туризмалия ва ми ук-тук ккаккан дувайшиву телевизорданувухгу. Мукуннасса фильмру ларсун дур Николай Баратовлущал архIалгу, миннувасса ца «Телекафе» каналданий ккаккан дуллай дусса дур, цувгу дунияллул цимивагу билаятрайсса инсантурал ххалдувайсса.
Ва ххуллухма хъамаличунащал, мукунма, вайннал ххалбувну бия Чиркейннал ГЭС-гу.
Легат Изтоклул жулла республикалий бувсса 4-5 гьантта хьуну бия личIи-личIисса иширттал хъинну авадансса, хIазсса, дакIний личIансса. Яла-яларив ванайн асар биян бувну бия жулва шийхсса базардал, мивусса хIат-хIисав дакъасса «свежийсса» яни микIлачIун къадурсса дикIул, аьнакIал, балугърал ва цамургу дуки-хIачIиялул. «ЖучIа, Словениянаву, укунсса тагьар да­къассар», — тIий ия кулинар. «ТIааьнну бур вайксса дахха-дахханасса дуки-хIачIия дусса республикалий миллатралмур кухня хъамабитала къашаву, миллатирттал дуки-хIачIиягу сийлий, хьхьичIунну душаву», — увкунни ванал.
Вара кьини хIурмат бусса хъамаличу лавгунни жулла республикалия.