Дагъусттаннал Президент Ккуллал райондалий

lok_26Августрал 31-нний Дагъусттаннал Президентнал къуллугъ чIумуйну биттур буллалисса Рамазан АьбдуллатIипов увкIунни Ккуллал райондалул жяматращал хьунаакьин.

Президент хьунаакьавугу хьунни 2-мур ЦIув­кIуллал шяравусса, цIусса хIаллихшиннарду дурурччуну дурсса, гъаттарал пирмалул комплексрачIа. Шиккун Президентнащал хьунабакьин бувкIун бия райондалул культуралул зузалт, интеллигенция, шяраваллал администрациярттал хъуними, школардал директортал ва райондалийсса цайми идарарттал зузалт. Рамазан АьбдуллатIипов Ккуллал райондалул жяматрал хьунаавкьуна ххуйра-ххуйсса чиллу-чухъригу лархсса арамтуращал, Вихьуллал чIинчIурдугу дархIусса культуралул зузалт хьхьичIун бувккун, зунттал халкьуннал аьдатрай, кIарттул ччатIущал ва нисиращал. Президентнащал бувкIун бия Аьрасатнал Конституциялул судрал судья ХIадис ХIажиев, Дагъусттаннал Мажлисрал депутат Камил Давдиев, ПрезидентначIасса къуллугърал каялувчи Артур Исрапилов, 2-мур ЦIувкIуллал шяравасса пирма дурсса инвестор Аьбдулмажид МахIарамов ва цаймигу хъамал. lok_24
Президент, хьунабакьлакьиминнахь ссалам-аьлайк бувайхту, ялтту увккуна цIуну дурсса пирмалийх, пирмалий зузисса зузалт яхъанахъисса къатравух, шиккусса механизмарду дакьин дувайсса къатравух ва найрду бивхьусса лухччинул мурцIнийх. Хъирив, Президентнащал хьунабакьинмава тIий, кIантту бивхьуну хIадур дурсса къатрал хъюву хьуна чIирисса митинг. Му дачин дурну ия Ккуллал райондалул муниципал сакиншиннарал хъунама Сяид Сулайманов. Ванал райондалий дуллалисса ва дуван ччисса давурттаяту ихтилат бувуна. Ванал кIицI бувуна, район тIабиаьтрал чулуха, лахъсса зунттаву дирхьуссаннун ккаллину духьувкун, шикку яхъанахъисса 12 азара инсаннавату, 9 азара яхъанай ушиву 2 азарда метралуяр лахъсса шяраваллаву. Гьаз бувуна ванал райондалул экономикалущал бавхIусса масъалар­ттугу. [pullquote]10 инсаннал щаллусса азара инсан, террорду дуллай, нигьачIакIул буллалаву къатIайлассар. Укунсса иширттал жува архнийн къабуцинтIиссару. Ванил бусласиссар кулпатравусса жулла мяърипат хъинну хьхьара хьуну душиву.[/pullquote]Социал чулуха, райондалий яхъанахъисса инсантурал оьр­му бигьа бувансса, янилун дагьлагьисса давуртту дуван бюхълай бухьурчагу, экономикалулми ишру захIматну бакъа най бакъашиву кIицI бувуна. Ми райондалул экономикалул ишру хьхьичIунмай буваншиврул хIасул дуллай бушиву бувсуна 2025-ку шинайннинсса райондалул экономика хъит учин дувансса план. Амма хъинну захIматну бакъа райондалийн инвестортал най бакъашиву кIицI бувуна. Проектру ва сметарду дурну хIадурну дур тIива Ваччав ятту-гъаттара биххайсса цех бувансса, МТС бувансса, райондалийсса торфирал компонентру дирчусса органикалул зумунусса оьргъашиву дуллансса проектру. Ччай бур тIива багъру бугьлан. Шикку, 2-мур ЦIувкIрав ва гъа­ттарал пирма дурсса МахIарамов Аьбдулмажид акъагу, ЧIяйннал шяравасса мукьа жагьилнал аьнакIив буч буллай бахлахисса пирмагу хIасул дуршиврияту бувсуна. [pullquote]Президентнал кIицI бувуна цанма хъинну кIулшиву ци гьунардал инсантал яхъанай буссарив Ккуллал райондалий, шичча бувкшиву личIи-личIисса канил касмурдал пишакартал, аьлимтал, политиктал, ишкка­ккулт, шаэртал, чичулт,  дяъвирдал ва захIматрал вирттал.[/pullquote]Райондалул экономикалул луртама гьаз дуван бюхъан кунмасса муттарду чIалай бухьурчагу, шийсса ххуллурду ххал шайхту инвестортал махъаллил хъанай бур тIива. Чара бакъа, цалчин райондалийн наниссагу, вивссагу ххуллурду гьарта бувну, асфальт бакьин бур тIива. Гьакссагу хъинну тIайласса райондалул буруккинтру гьаз бувуна Сяид ХIасниевичлул Президентнал хьхьичI.
Яла махъ буллуна Рамазан АьбдуллатIиповлухьхьун. Ванал кIицI бувуна цанма хъинну кIулшиву ци гьунардал инсантал яхъанай буссарив Ккуллал райондалий, шичча бувкшиву личIи-личIисса канил касмурдал пишакартал, аьлимтал, политиктал, ишккаккулт, шаэртал, чичулт, дяъвирдал ва захIматрал вирттал. КIулли тIива Ккуллал район Дагъусттаннал буттахъал аьдатру ядуллалисса, авадан­сса культура дусса инсантал яхъанахъисса район душивугу. Президентнал увкусса ца зат­ращаллив цукунчIав рязий хьун бюхълай бакъая. Рамазан АьбдуллатIиповлул: «Зул ххуллурду вайми районнаярминнуяр оьккисса бакъар», — тIива. Бюхъайва га, цува учIаннин Щарату 2-мур ЦIувкIрав бияннинсса ххуллурдайх грейдер гьан дурну, кьабувсса ххуллурдайх цала машина най бивкIукун, мукунсса буссаххай икIан циняв райондалийсса ххуллурдугу. Рамазан АьбдуллатIиповлул гьарта-гьарзасса ихтилат бувуна Дагъусттаннал экономикалия, хъуру къадугьлай бушиврияту, инсантал, оьллу ттизлан кIанай, «гастрономру» ттизлан ччай бушиврияту. Такну ванал кIицI бувуна 150 азарда гектар гъай учай хъуруннай бакIлахъия къадугьлай бушиву, 120 азарда укуннасса аьрщи 10 шинай къадугьлай кувссайн дуккан дурну душиву. Аьрасатнал хIукуматрал жунна дуллай дур тIива 70-80 миллиард арцул, жувамур налогру датIлай буру тIива анжагъ 26 миллиард шинай. КъабучIир тIива кару-ччанну сагъсса, аькьлу-кIулшилул хъи­с­гу махъун къабагьсса инсантуран цайминнал «ссурссулух» щябикIан. Цува ва ишираяту къарязийну ушиву кIицI бувуна. Къуллугъ ласуншиврул жулва инсантал бур тIива чиновниктурал хьхьичIух занай, цалла тIул-къирият кьюкьин дуллай. Ятту, цIуртти, оьллу ябуллай, багъру бугьлай, цалва кулпатран маэшат къабуллай бур тIива. Ванал кIицI бувуна цува Таджикнаву Аьрасатнал вакилну зузисса чIумал ябуллай ивкIшиву оьл, ятту, аьнакIив, найрду. ХIатта га чIумал цалва харж 200 азарда къуруш диркIхьурчагу, ми цукунчIав дузал къашайва тIива дустал кьамул бувангу, къатта-къушлингу. Мунияту цал дур­ссия тIива ичIаллин кумагрансса хозяйство. КIицI бувуна ванал Дагъусттаннайсса буттахъал аьдатругу дакIния гьан дурну, хIукуматралминнуйнгу мютIи хьун къаччисса къалмакъаллаятугу, инсантал куннал кув литIлатIавриятугу:
— Му къатIайласса затри. 10 инсаннал щаллусса азара инсан, террорду дуллай, нигьа-чIакIул буллаву къатIайлассар. Укунсса иширттал жува архнийн къабуцинтIиссару. Ванил бусласиссар кулпатравусса жулла мяърипат хъинну хьхьара хьуну душиву. КкурчIав щябивкIун, къуллугъчитурал «ттаркIру гьарахъалттий къагьаллай», жагьилтурахь аькьлу-кIулши буслан аьркинссар жулва бугьарами. КкурчIатур оьрмулул куртIнивунсса шару жула бу­ттахъалгу ласлай бивкIсса. ДакIру, яхъанахъисса ужагъру, шяраваллу, ххуллурду, шагьрурду марцIну ябуварча, му чIумалли жущава учин хьунтIисса: «Жува бунияласса дагъусттанлувталлу» ,- куну.
Ахирданий Президентнал, «Дагъусттаннал лайкь хьусса строитель» тIисса цIа дуллалисса чагъаргу, цурда лишангу дуллуна Аьбдулмажид МахIарамовлун. Мукунна цала чулуха Ккуллал райондалун ца цIусса тракторгу бахшиш дуруна.
Махъру лавхъуна ХIадис ХIажиевлул (ванангу га кьини, ШавкIуллал школалун 100 шин хъанахъисса шадлугърай, «За заслуги перед Республикой Дагестан» тIисса медаль дуллуну дия), Аьбдулмажид МахIарамовлул, Ккуллал райондалул Хъунисриннал хъунама Ярагъи МахIаммадовлул.
Рамазан АьдуллатIиповлул жяматрал суаллахьхьунгу жавабру дуллуна. Гьай-гьай, бюхъайссияв гьаз къахьун ялун нанисса 8-мур сентябрьданул бигьалагай кьини Ккуллал райондалул хъунама увчIлачIисса бувчIавурттаятусса масъалагу. Президентнал тIайланма увкуна: «Жу «Единая Россия» тIисса партиялущал хIукму буварду, ялун нанисса бувчIавурттаву чул бищун цIанасса Ккуллал райондалул хъунама Сяид Сулаймановлуйн. Гьай-гьай, ваная, уттинин кунна дакъа, тIалавшиннарду жул чулуха лахъ хьунтIиссар. Ванайн чул бищавугу на зуя кьюлтI буллай акъара, вайми ва къуллугърай бацIан ччими ттун ванаяр ххуйну къакIулли. БикIанссар мигу. Хьунссар миннан практикагу», — куна. Ванийну Рамазан АьбдуллатIиповлущалсса хьунабакьаву къуртал хьуна.

ХIажимурад ХIусайнов