Вил караматшиврул хIайран унна, ПпабакIуй!

pg_3Дагъусттаннал аьрщарай тIабиаьтрал хIасул дурсса караматирттавасса ца ПпабакIу хъанай бур.
Цаппарасса цIардалгу бусай га цIанил залунная. Мукун ппа кунмасса тIий лащан буллалисса цIа дур ПпабакIу тIисса цIагу. ПпабакIу бур жула лакрал зиярат байсса кIану. ХьхьичIва жула буттахъул хIажлийн гьаннин хьхьичI ПпабакIуйн зияратрай лагайсса бивкIун бур. ХIакьинугу чансса бакъар, нудру бувну, ПпабакIуйн лахъан кьаст лахIлахIисса, цала хIал ххал бан ччисса.
Бюхттулсса зунттал ца аьжаивсса тIилисин бикIай. Миннул ссихIир бувсса кунма, цала бюхттулшиву лахъан бювхъуминнал хIал буслай бусан къахьунсса куццуй баххана бувай.
Зунттал мицIлийн авцIусса чIумал дакIру марцI дуккай, чурх таза буккай. Цанма асар къавхьунан ва къабувчIинтIиссар тIун бикIай лахъсса зунттал мицIлийн лахъан бювхъуми. Муна мукунсса, тачIав хъамакъабитансса асардая буслай увкIун ия вай гьантрай жул редакциялийн, ПпабакIул мицIлийн лахъан бювхъуну рязийсса, Хъюллал шяраватусса Бадруттин Шамхаловгу.
А. Аьбдуллаева
pg_5— Жу, Ахъушиял райондалийсса лакрал щархъал агьлу, лакрал районная ябувцсса буру. На уттинин Гъумучату лавай увксса, Лакку кIану ккавксса инсан акъаяв. Утти ттун ххал хьунни щалагу Гъумучиял дара. Ва ссапарданул ттун гьар цимурцаннуцIун Лакку билаятгу ккаккан бунни, аьч дунни мунил караматшиву, — тIий буслай ур ПпабакIуйнсса ссапардания Бадруттин. — Ва аьрххилий на увкра ПпабакIуя тIайла хьуну 5642 м. лахъсса Эльбрус зунттуйн ияннин цимилагу бюхттулсса зунттал мицIлийн лавхъсса Москавуллал тIивтIу университетрал Дагъусттаннайсса филиалданул директор, ЦIуликъяннал шяравасса КьурбанмахIаммадов Кьурбан ДинмахIаммадовичлущал. Ва ия аьрххилул сакиншинначигу. Жущал уссия Гъумучиял художествалул комбинатрал учитель Куяев Нураттингу. Ххуллийх жу шанна хьхьу рутарду. Ва ссапарданул жу хъиннува гъан бувру Кьурбан ДинмахIаммадовичлущал. Ва буслай ия 1995 шиная шихунай, альпинизмалухун агьну, цува чун ивссарив, цумур зунттуйн лавхъссарив. Укун лахълай вардишсса ванал ва ххуллухсса жул аьрххигу тIайлабацIусса хьун хIарачат бувну бия.
Гъумучату УАЗ-рай лавгру Буршиял арив. Цалчинсса хьхьу кIикку рутарду. КIюрххила, дахьа чани хъя тIутIисса чIумал, увкIунни ттукращалсса оьрчI. Му жул кьай дишинсса ттук­ри бувцуну увкIун ия. Мугу Кьурбан ДинмахIаммадовичлул тавакъю бувну Буршиял шяраваллил администраторнал гьан увну ия. Дирхьуну жула кьайгу, бавчуру. Буршаяту лавай 20 км. манзилгу бивтун, кIилчинсса кьини ахттакьун чIумал жу бивунну ПпабакIул лувсса кьанив. Танийн цIа дия Ханнал ар. Му арнил ца чулухсса микIирал бувгьусса зунттувату дайдихьлай дия Хъуннеххал ца къяртта. Шиккун бияннин 5 ссят ларгунни. Утти жун Хъуннех лахъан багьлай бия. Гъараллу чIяру хьуну, нех хъиннура хъунна хьуну дия. Цукун лахъанссарив къакIулну буруккинттайсса жун Аллагьнал тIайла ацIан унни балчантращалсса яттихIухчу. Му ГьунчIукьатIатусса Малик ия. Маликлул кумаг бунни жун нех лахъан. Неххал чIарав чятирдугу бивщуну, рутарду жу кIилчинмур хьхьу.
Гьавалул марцIшиву, чанна цIурттал кIама бивщусса хьхьурайсса ссавнил караматшиву!
ПпабакIучIан бияннин архниява ганил ххуйшиврул ясир увай. КIюрххил чани хъя чайхту, ПпабакIуйн «гьужум» буллай бавчуру. Гьава цалий бацIлай бакъая. Ттурлу дуккавай, дащавай. Гъарахьхьун, ттурулла­хьхьун къабирияйссания тIисса буруккин бия. Ххуллу хъинну захIматсса бия. Ттунма пик­ри бия, навагу жула зунттайх занай аьдатсса ухьувкун, бигьану лахъан хьунссар тIисса. Юх. Лавай наниссаксса ччя-ччяни бигьалаглан багьлай бия. Кьурбан ДинмахIаммадович къаивкIссания Нураттиннуща ва ттуща ххуллу ласун къабю­хъанссия. Ванан иш-тагьар, сант кIулшивруя жун хъунмасса кумаг хьунни. Жу ванал хъирив шаттирай ша бизлай най бу­ссияв. Ахиргу, мадара захIматгу хьуну, лавхъру. ПпабакIул ялун лахъан жул хьунни 5 ссят. Дару­сса, ххуйсса кьини дия. Зунттул ялун лавхъукун дия ца караматшиву. Лагмасса зунттал дянив циярва бюхттулминнувугу ПпабакIу паччахI кунма ханну къудурну бавцIуну бия. КIулну бия ПпабакIун цила кьимат. Ялун лавхъукун жул буххаву, хъуннасса гьиву лирксса кунна, дакъа-къатIа хьуну ларгунни.
Чурх таза бувккунни. Бусан къашайсса тIааьнсса куклушиву дия гьарица базулуву. ЦIусса дунияллийн увксса хханссияв. Яла зияратрал чIарав чакругу бувну, дуаьрдугу дурну, жу лавхъру зунттул мицIлийн. ПпабакIул лахъшиву дур 3997 м. Вай мукьазаруннийн диян дан зунттул бакIрай 3 м. лахъшиврийсса чIюй бувну бур. Ча, ПпабакIул лахъшиву 4000 м. учирча, къабяйкьинтIиссару. Зунттул бакIрая хъатлий дирхьусса кунна чIалай дия шанна кьюкьа загълунсса зунттурдал.
Рутуллал чулухссагу, яру­ссаннал чулухссагу зунттурду, бюхттулсса Шалбуздагъ ПпабакIул мицIлия хъиннува авурну чIалай бия. Цал дунугу ва бюхттулшиву лархъсса инсан ванил ххуйшиврул ясир увну личIай…
Укун ва аьрххилия ливчIсса тачIав хъамакъабитансса асардая буслай бусан къахъанай ур Бадруттин Шамхалов. Ва хъунмасса барчаллагь тIий ур ва оьрмулухун дакIний личIансса аьрххи хIадур бувсса ва цува му аьрххилий уккан увсса Кьурбан ДинмахIаммадовичлуйн. Укунсса чIумал хъиннува бувчIайхьунссар дустурал, архIал наниминнал кьадру-кьиматгу. Жу кунма цаймигу бувцуну, мигу цала дакIнийсса мурадрай биян бансса цIуллушиву дулуннав вихьхьун, Кьурбан ДинмахIаммадович!