НицIал дарувсса хасият

42_1НицI — ляличIисса тIин бу­сса, инсаннал организмалун хайр бусса, личIи-личIисса цIуцIавурттан дарувсса, лавайсса даражалул, тIабиаьтрал продуктри. Чичинну инсаннал цIуллу-сагъшиврунсса ва косметикалун ишла дан бучIисса цаппара ницI хIаласса рецептру.

Ах-пув дуккан
дайсса дарув
ЛухIи кьаяраву хъунтIа дурккун, гивун дутIайссар ницI, кIюрххилнин дитайссар, кIюрххилгу, кьинибархангу гивун датIинтIиссар сок. Ми сок хIачIлан аьркинссар. Вайннул хъугьугу лагь байссар. Радикулит­ран, ттурчIавунсса къювулунгу вай сокрал хъунмасса кумаг байссар.

Чурххал кIиришиву лагь дайсса чяй
Кьюнукьул чIапIая чяй дурну (ягу липовый чяй), чансса дякъин дайссар, гиву ца хъунна къуса ницIал дирхьуну, ххуйну хIала дурну, вай чяйгу хIарчIун, кIучI хьуну уттубишайссар. Гьухъа битайхту лултту янна даххана дурну, кьаркьсса ла­ххайссар. Агарда азар дайдихьулийра дириярча, вай чяй цал хIарчIун хъин шайссар.

Грипп диян
къадитансса дарув
— МарцI бувну мюрш бувсса лаччи хIала байссар архIа-архIалну ницIащал. Уттубишиннин вай даруврал ца-ца хъунна къуса канарча хъинссар.

Иммунитет гьаз
дансса настой
— Термосравун дичайссар 1 хъунна къуса хъанакIул, ца хъунна къуса кьюнукьул (малина), ца хъунна къуса хъасарал (смородина) чIапIал, 15-20 минутIрайгу диртун, чяйлун кIанай хIачIайссар ницIахун.
Хъис пикри мабару ницI чIун лагайхту кьянкьа лаглай духьурча. Мунил тIиссар зу ххуйсса ницI ларсъссар. Хьюмунура личIайссар, цуксса чIун гьарчагу, я ранг да­ххана къашайссар так кIялатIутIул (акация) мурхьирал ницI.
Ялагу, кIулну бикIан, Пифагордул увкуну бур 90 шинал оьрмулийн къаиянссияв цув, агарда ницI канай къаивкIссания, куну. НицIая рязину ливчIун ур Авиценна. Ванал тIимунийн бувну, ницIал кумаг байсса бур дукра лялиян дан, чурх таза буккан бан, хъугьу хъин бан, за дакIний битан (память), жагьилну чIалачIи ан.
Мисриллал (египтяне) халкьу­н­нал ницIай хъин дайсса диркIун дур щавурду, ницI ишла дайсса диркIун дур косметикалуву, консерварду дуллалийни. ЖучIава гьут­рулул къашайшивуртту хъин дан, аьвкъу-гъили хьусса чIумал, малокровиялун, хIалдануцIа хьуминнал ишла дайссар.
Ишла дувара ницIал дарувсса хасият, хъамамаритару тIабиаьтрал жунна пишкаш дурсса дарувсса ницI.

Шану биян бансса
халкьуннал даруртту
— КIялатIутIул чяйлул нерварду паракьат дайссар, инсан шанухух гьан айссар. Чяй дайссар дайсса куццуй, ялун ницIал чIири къуса ва чансса дарчин (корица) дичайссар. Ччиманан бучIиссар ялун чансса гъилисса накIгу дутIин.
-Фенхельданул гьаннарал ва имбирьданул мархлул настой хIачIларча, шану биян баврицIун хъунххюттугу ххуйну зузи дайсса дур. ДачIи-дачIи чяйлул къуса имбирьданул ва фенхельданул ялун бутIайссар бачIи стакан щаращисса щинал, кIучI байссар ца ссятрайсса. Уттубишин хьхьичI ца хъунна къуса ва даруврал хIачIлан аьркинссар. Ва дарув бучIиссар шану ххивусса оьрчIангу.

ЖигдатIрулиясса
маска
— Ва маскалул лажиндарал жигдатIру гьан дайссар, лажиндарал бурчу кIукIлу байссар, кIяла байссар. Ласияра 3-4 см. лахъисса хъинну дирсса банандалул касак, гьиссилттух ккуччу дурну, пюре дувара, ялун дичияра дарчиндалул чяйлул къусул мукьва бутIул ца бутIа, ца чяйлул къуса лимондалул сокрал, 2 чяйлул къуса тартнакIлил (кефирданул) ягу бартлил. Гьарзат ххуйну хIала дурну, дуккайссар марцI дурсса лажиндарайх ва ссурссулийх. Яруннил лагма ду­ккан къабучIиссар.
15 минутIрава лажин шюшияра.
ЦIуллуну битаннав.
Т. ХIажиева