Иммунитет цIакь дансса маслихIатру
— ХIачIлан аьркинссар хъанакIул щин. Термосравун дичияра 2 хъунна къуса хъанакIул (личIишиву дакъассар, цIусса ягу кьакьан дурсса). Ялун дутIайссар ца литIра щаращисса щинал, дитайссар гьунттийнин. ХIачIлан аьркинссар гьантлун шамийла.
— Хъамамаритару ницI: ккурччуй, чяйлий, цаму-цамургу дукралий дилушара (агарда аллергия дакъахьурча), дачIи чяйлул къуса ницIал).
— Салатран ишла дара зайтундалул аьгъушиву (оливковое масло). Шиву дуссар чурххан хайр бусса аьгъу кислатIартту.
— Щюлли гьивчгу хIала бувну, дулувара къурул салатру, ялув бартгу дирхьуну. Укунсса салат витаминнал аваданссар.
— СсунтIа тIун, канан аьркинссар лаччи. Мюрш бувну бичайссар салатирттавун. Бушкъаправун бивчуну битайссар, къатлувусса гьавалувух фитонцидру ппив хьуншиврул.
-100 мл. лимондалул сокрал, 200 гр. найрал ницIал, 50 гр. зайтундалул нагьлил ххуйну хIала дувара.
Гьарца кьини кIюрххил ца чяйлул къуса дачIра ххюттуйн канакияра (зунма ччиссаксса хIаллай). Лажиндарал бурчул ранг ххуй хьунтIиссар, ххюттуканил даву цила нирхирайн дагьантIиссар, туннурду, ттиликI, аьркин дакъамуницIа марцI хьунтIиссар, иммунитет цIакь хьунтIиссар.
Витамин В
Ванил углеводру лялиян байссар, аьгъушиву чан хьун дайссар.
Ва группалул витаминну буссар нехълуву, аьнакIул кIяла дикIуву (хъуру), салатраву, ттиликIраву, хIуру нисираву.
Витамин Д
Ва витамин ишла буллалиминнай ххишаласса дикI къадишайсса дур. Ванийн учайссар «бургъил витамин» кунугу, ва хъунмурчIин бургъийну загьир шайсса буну тIий. Чурххал цинявппагу клеткардан аьркинссар ва. Д группалул витаминну буссар балугърал аьгъушиврувугу, лагавривугу, ккунукрал хъахъимунивугу, ттуккул нисиравугу (шампиньоны) ва м.ц.
Калий
Ванил кумаг байссар инсаннал чурххава ххишаласса щин дуккан дан. Му бакъассагу, ва минерал аьркинссар бювчIунбишан. Калий буссар помидордануву, соялуву, къайсилуву, щюлли хъюрувраву, ахъвазандалуву, нувщуву.
Витамин С
Гьассар гьантлун 1 гр. ва витаминдалул. С витамин буссар брокколи каландалуву, лухIи хъасараву, цитрусрал ахъулссаннуву, шпинатраву, кивилуву, каландалуву, нацIу мамашраву, щаххуллул гьивчуву.
Кальций
Ва минералданул хъунмасса кIану бугьлагьиссар ттаркIру цIакьну яшавриву. Кальций буссар дурк накIливу, нисираву, аьгъу дакъасса хIуру нисираву, ккунукраву, бакI-щикIираву.
Хъюрув
Хъюрувраву буссар белокру, аьгъушиву, углеводру, клетчатка, витамин С,В,В2, Е, каротин, калий, фосфор. Хъюрув хъинссар витаминну биял къахъанахъийни, хIал бакъани, диабет думиннан, ттиликIрал, ччаруллал къашайминнан.
— Хъюруврал ххюттука марцI дайссар чурххан зарал биян буллалисса затирттая. Гьава чапалсса кIанттай ялапар хъанахъиминнал дукралун ишла дуллан аьркинссар.
— Подагра думиннан, ччаруллал къашайминнан хъюрув къахъинссар.
ДакIний битияра, хъюруврал лякьа лахъан дайссар, мунияту хъюруврал накь, ккурч (пюре) дуллай хъинссар.
Даруврансса рецептру — ччаруллаву чару буминнан, диабетран, бучминнан:
-2 хъунна къуса хъюруврал ялун дутIайссар 2 стакан дяркъусса щинал, щаращи дайссар 10 минутIрайсса. Дякъин дурну, диргьуну, хIачIайссар 3-4-ла духлаганцIа, ца гьантлул дянив.
Лякьа зия хьуминнан:
— Шахьлай даллан дурсса хъюрув, кIурчIулттуйх дуккан дурну ккурч дурну дукайссар.
Косметикалул рецептру:
— Хъинну хъинссар лажиндаравух дуклай хъюруврал тIутIал щин (настой), мунил лажиндарал бурчу кIукIлу байссар, витаминнал щаллу байссар.
— Хъинну кумаг байссар пицIурдан шархьсса хъюруврал щинал примочкардал. Шашан аьркинссар ца хъунна къуса хъюруврал кIукIлу хьунцIа 2 стакан накIливу. Укунсса накIливун ацци щилай, пицIу дусса кIанай дихьлан аьркинссар, хъинхьунцIа.
ХIадур бувссар
Т. ХIажиевал