Лакку шаммарду

«Ттул дакI дурцIу буруккин щил яла ласувивав»

* * *

ДахIалай дакъарив
Вил бакIрай лачак,
КIизул симандалул
Лагма каяйсса.

ДахIалай бакъарив
Вил чурххай гьухъа,
Оьрму ахир хьуннин
ЛавчIсса вил чурххайн.

ДахIалай бакъарив
Вил ччаннай махIсив,
Цалла жан вияту
Кьурван дувайсса.

ДахIалай бакъарив
Къатлул чIанкъатта,
Ина ялтту занай
Ссуссин бувайсса.

ДахIалай бакъарив
Зул къатрал чIиртту,
Дяркъу-гъилишиву
Вия арх дайсса.

* * *

Вай жул хьхьичIа вай сунну
Цал щюлли шай, цал кьакьай.
Нагу бура му хIаллай,
Цал микIлачIлай, цал баслай.

Ца кьанчуллуй кIива хьхьи –
Ца агь тарлан, ца туйгъун,
Агь, тарланмур ттунма ччай,
Туйгъундалун нава ччай.

Ца ниттил ур кIия арс,
КIиннаннагу – ттух эшкьи,
Гьарай, цаннан на хьурча,
Ца ттуйн ххаххантIий ури.

* * *

Илхъи дури къурдарах –
Бидав бакъа ххал къашай.
На бидав бугьавияв,
Арцул хьхьури дуния.

Къиргъулт бури цIияллайх –
Тарлан бакъа ххал къашай.
На тарлан бугьавияв,
Мусил хIатIинт буния.

* * *

Гулаватилий бувсса,
Чаннаннил ххаллай щавшсса
Вил канихьсса мусил мархь
ЦIу кунма чIалан бикIай.

Ччармузуй гуржи махIсив
Бивхьусса хавар хьуннин,
Чинар кунмасса вил чурх
КIиллуй тIуркIу тIун бикIай.

Канихь хьхьури дунура,
Кугьлансса вил оьручу
Дазу дакъа дуниял
Цинна къагьану бикIай.

Марща ххуй бай мюрш урттуй,
Щар ххуй дай щюлли ккурттуй,
Вирттал ххуй бан лявхъусса
Ттул эшкьилул савдажар.

* * *

Арцу кIяларивав,
На кIяларивав?
Арцуяр кIялари
Ттул арцул хъазам.

Муси бусравривав,
На бусравривав?
Мусияр бусравра
На жагьилтуран.

* * *

Ва щаллара щар дури,
ХхарахIала дакъари,
Щарнил агьилтал бури,
Ттул кIяла хьхьи бакъари.

Жагьилтал батIай ккурчIайх
ЦIан ттурлу дирхьуну дур,
Зийлийсса дяркъу щинайн
Мюрщи шатри багьну бур.

* * *

Аманат, мюрщи душрув,
ЧIаххув ччисса маару,
Аьнттуву ини баннин,
Шамилва цIив лахъара.

* * *

Гьаксса дакIнин якьамар
Чил жяматрай гьалмагъай,
Къаккаккарча, дакI угь тIий,
Ккаккарча, яру аьтIий.

* * *

Тти бацIан багьну бура
Лухччи дакъа аьрщарай,
ЩябикIан багьну бура
Ссав дакъа дунияллий.

* * *

Ца пар учала, цIукуй,
НякIсса ссавнийх чани бан,
Гъапул хъанахъисса хьхьу
Гъалгъа тIун дикIай ххал дан.

* * *

Зунттал ххяллал лувату
Личай бявкъу щаращив.
Личавай бакъар, ххирай,
Вил бакIрава ттул яру.

Хъун зунттул яхъулату
Хъя чай гуламан тIутIи,
Хъячавай дакъар, ххуй душ,
Вил дакIниву ттух ччаву.

* * *

Бюхттулсса барзунттайн
На къалавгссияв,
Ххуй тIутIал биявав
Бюхттул барзунттив?

Къумасса ратIавун
На къалавгссияв,
Шарабрал биявав
РатIай щаращив?

* * *

Бюхттулсса барзунттай
Ав кунмасса на,
Аври тIий, бувтунна
Аски душманнал.

Къумасса ратIаву
Щин кунмасса на,
Щинни тIий, хIавчIунна
Зиризаваннал.

* * *

КIяла лачакгу дуртун,
ЗункIуллай мабацIларда,
Бургъи-зурул оьрчIра тIий,
Ттуруллул ласарача.

ОьрчIи яннагу ларххун,
ЦIияллайх мазанарда,
ОьрчI къакъунттул оьрчIра тIий,
Къиргъулул ласарача.

* * *

Бархъаллал Хъамиттурший,
Хъамиттуршилул хъачIруй,
На ниттил къабулурча,
Къабувцуна ацIаннав?

* * *

РатIру дурцIу цIан ттурлу
Бургъил гьавалул ласай,
Ттул дакI дурцIу буруккин
Щил яла ласувивав?

* * *

Началникнал къапулий
Качар чурх бахIирчагу,
Валлагьий, къабюхъанссар
Ина ччиссари учин.

* * *

Бюхттул зунттал рахIаву
Хьхьинил кьачIа дяркъу щин,
Ваксса нава мякьнува,
Гьарай, щил хIачIавивав?

* * *

Дуниял ххал данна тIий,
Бюхттул зунттайн лавхъссияв,
КIяла буран бивщуну,
КIюла кисай дургьуна.

ДурцIу дакI дачIра дуван
Щюлли къурув лавгссияв,
Ччаврил лама бивщуну,
ЯтIул гьухъа ччувччури.

Яру бачIва банна тIий,
Марщалу щябивкIссияв,
Агь, барчаман, мюрш урттуй,
Ттуярва агьи куна.

* * *

Лултту ттарцIру дакъана
Ялув ссавгума дацIай,
Вих эшкьи къадуварчан,
Ттуща бацIан къахьунхрав?

Мусил аьсаврду дакъа
Баргъ ва барз занан бикIай,
Вих ччаву къадуварчан,
Ттуща занан къахьунхрав?

Хьунаавкьнах бурганна,
Урувгнахь пиш учинна,
Вияр ххаллилсса оьрчIру
Хъирив занази банна.

* * *

Лялу ярагъ мусилсса
Нартнан нава хьунугу,
Вил эшкьи зия дарчан,
Ттул жан зиялий гьаннав!

ЧIантIив мусил изажа
Вил хъаралу бунугу,
На хъамабитан барчан,
Вин Зал хъамаитаннав!

* * *

На, вин ччарча, ттул дарман,
БакIраяту багъ банна,
Багъирал лухIитIутIи
Винма букан кIулхьурча.

На, вин ччарча, ттул ххирай,
Чурххая майдан банна,
Майдан тIутIул ардарах
Гайз бан вища бюхъарчан.

* * *

КIюрххил лавай ивзукун,
Бюхттул зунттуйн лахъара,
Вих эшкьилул дирчу гьухъ
Мурчал кьакьан дай ххал дан.

Чивчуссар Р. Башаевлул