Къавхьуну ливчIсса талихI

Ларгсса нюжмаркьини Лакрал театрдануву хьунни «Мой бедный Марат» тIисса спектакльданул премьера.
ХХ-мур ттуршукулул драматургиялул ттиркьюкьилун ккаллисса А. Арбузовлул пьесалиясса спектакль хас бувну бур Ленинград блокадалия мурахас бувну 80 шин шаврин. Режиссер-постановщик Руслан Ларин.

ЧIувну хIала бувхсса шанма кьадарданиясса драмалуву гьурттуну ур увагу 3 персонаж. Вайннал сипатру тамашачитуран асар хьунну ккаккан дунни жагьилсса актертурал: Ислам МахIаммадовлул (Леонид), Иларкьади ХIажикьурбановлул (Марат) ва Жамила Закарьяевал (Лика).
Ленинградуллал блокада. Бомбардалу ккаши, мякь, дяркъу, хIасрат духIлай бухьурчагу, агьали вихшала кьукьлай бакъар, ччаврийнгу, ххуйсса оьрмулийнгу вихну оьрму бутлай бур. Асар къахьунсса дакъар оьсса гьантрай 3 инсаннал дакIниву тартсса рувхIанийсса гъаншиву. ЦачIун хъанай бур гай шамунналагу кьадарду. Ччаврил шанбачIу, дакIнил хIасрат, оьр­мулия ка ласаву, хьумур тIайла баншиврул, оьрму махъунмай зана бан къашай – гьар заманнайва агьамсса буруккинтту. «Мой бедный Марат» – ва бур къавхьуну ливчIсса талихIраясса кьисса.

Спектакльдануву аьч буллай бур абадлийсса хIакьмур, персонажирттал дакIнил чумартшиву: «язи угьа дакIнин ччима», «хIучI мачара талихIрая», «ивчIан ца гьантлул хьхьичIгума къачIалссар оьрму цIуницIа бутлай айишин» тIисса мукъурттил жува пикри буллали буллай буру.
Ва кIилчинсса спектакль бур жагьилсса режиссер Руслан Лариннул цайнува цала бивхьу­сса. Хъунмасса тIайлабацIулущал най бур театрданул репертуардануву ванал бивхьусса дунияллул классикалувасса, Испаннал драматург Ф. Г. Лоркал « Кровавая свадьба» тIисса пьесалиясса спектакль «Оьсса кьадар».
Ислам МахIаммадов тамашачитуран ччянива ххира хьусса, театрданул хьхьичIунсса актер ухьурчагу, Иларкьади ХIажикьурбановлул ва Жамила Закарьяевал ва спектакльдануву дургьусса агьамми рольлу хъанай дур дебют.

Цала цалчинсса агьамми рольлу Иларкьади ХIажикьурбанов дугьлай ия архIала кIива спектакльдануву: А. Толстойл оьрчIансса «Буратино» тIисса спектакльдануву ва ялув кIицI лавгсса спектакльдануву. «Буратино» спектакльданул премьера бусса кьини, декабрьданул 30-нний, дяхтта оьрчIансса кIива спектакльгу ккаккан бувну, гьанттайн чIумал тапшур буллай бия спектакль «Мой бедный Марат». КIира дебют ца кьини, къабигьасса масъала бур. Амма жагьилсса актернал хьхьичIунну дуллунни цала язи бувгьусса пишалул цалчинсса, хъинну агьамссагу, жаваблувссагу, жапассагу экзамен. Шиккува кIицI буван, вайва гьантрай Иларкьади архIала буллай ия кIива-кIива сессиягу. Ва дуклай ур ДГУ-рал культуралул факультетрал актертал хIадур байсса отделениелийгу, Дагъусттаннал паччахIлугърал халкьуннал хозяйстволул университетрал архитектортал хIадур байсса факультетрайгу.

– Мяйжаннугу, ларгсса шинал ахиргу, ЦIумур шинал дайдихьугу ттул оьрмулуву дия жапасса, жаваблувсса мурадру хьхьичI бусса. Амма на айгьуну ияв ва спектакльдануву роль дугьансса хиялданул, цувгу ттуву хIасул хьусса май зуруйва, муниясса ихтилат дахьва сукку хьусса ппурттуву. Маратлул роль дулайхту тIурча, ттул дакIниву гьавас ххи хьуна. Уххаврил цукунчIавсса буруккин бакъая, жаваблувшинна ялтту дуклай дия. «Буратино» спектакльданул премьера бусса кьини, кIива показрал хъирив «Мой бедный Марат» спектакльгу тапшур бувну, жу ЦIусса шинал корпоративрайн лавгссияв. Гикку асар хьуна ттун нава цуксса ухха-азу хьуну уссарав – цинявппа къавтIий бия, на тIурча, ца креслогу лявкъуну, таний шанай.

Театрдануву зун увкIссияв, анжагъ, ттула гьунар ххал бан куна, дуккаврия оьннасса чIун аьдада харж къадуван. Буттая ирсирай нанисса архитекторнал пишалийнгу хаин хьун ччай бакъая, цанчирча буттал хиял бия нагу цала ххуллийх гьансса. Актершиву тIурча, бия нава дунияллийн увкнияцIасса хиял. Ттул хиял дузрайн бувккунни, гихунай зун дакIний ура ттула пишакаршиву усттар даврил ялув.

Жамила Закарьяева:
– Ттун найбуна ххира хьуна ттула героиня. ДакI аьчух­сса, тяхъасса, хъинмунийн хьул бивхьусса чIавадуш. Лагма-ялттусса захIматшивурттах къабурувгун, Лика вихну бур ххуймунийн, хъинмунийн. Амма, хъунма хъанахъиссаксса, оьрмулувусса ишру чIалай, га гьантта бувккун лешлай бачай. Марат цалий къаацIаву чIалай, ганил язи угьай Леонид. Леонидлун­сса оьрмулул мяънагу, ттарцIгу хьурчагу, дяличIай ганил циламур оьрмулувусса тирхханнугу, ххаришивугу. Вай асарду ттула дакIнивухгу буккан бувну, тамашачитуран бюхханну аьч бан багьлай бия ттун. Барчаллагьрай бура режиссернайн, ва ххаллил­сса постановкалуву роль дугьансса сант дулаврихлу.
Буттал КIанттул цIанийсса Хъун дяъвилул темалул ттул дакI мудангу гьулусан дуллай дикIайва. Ва спектакльдануву роль дугьаврийну ттуща бювхъунни сайки 3 шинал мутталий оккупациялуву оьрмулул ва бивкIулул дазуй бивкIсса халкьуннал оьрму ттуйва асар хьун. Ва багьа бакъасса опытри, актриса хIисаврай бакъасса, ттула щала оьрмулувугу хьусса.

Руслан Ларин:
– ГИТИС-раву дуклакисса чIумалва на ва спектакльданувасса ца чIивисса парча бивхьу­ссия. Тания мукьах ва спектакль бишинсса пикри ттул бакIрава буклай бакъая. «Оьсса кьадар» спектакль бивхьуну махъ айивхьуссияв ванил ялув зий.
Цанчирча, Буттал КIанттул цIанийсса Хъунмасса дяъвилул тема хIакьинугу агьамну личIлай дур. Ялун нанисса никиран хъамабитлай бур жула тарих, миннал бакIурдивун бакьлай бур щялумур. Ва спектакль ттун бишин ччай бия дяъвилиясса тIайламур ккаккан баншиврул. Шиву ттун ци асар хьуна чирча, шиву дакIнийхтуну асарду аьч буллалисса бушиву. Ленинградуллал блокада наниссаксса чIумул дянив духIан багьсса оьшиврулгу, оьхIалшиврулгу, рахIму бакъашиврулгу инсантурал дакIру зия дурну да­къар. Тайннаща бювхъуну бур дуруччин дунияллий яла багьа лараймур зат – инсаншиву. Шамагу персонаж цанная ца яуцлай акъар, гай 3-гу цаннан ца ххирану ур, цайннал цаннайнсса дакI тIайлашиву дурурччуну дур.

Ттунгу ччай бия ва спектакльданува тамашачитурал язимур дарсну лавсун.
Зулайхат Тахакьаева

Лакрал драмалул ва музыкалул театр

Январьданул 26-нний Лакрал театрдануву хьунтIиссар Ф. Вебердул пьесалиясса спектакль «Нядуку». Билетру ласун бюхъантIиссар Пушкиннул карталийхчил. Синхрон журалийсса таржумагу буссар.
Билетру ласун бюхъайссар ва телефондалий оьвкуну: 9-928-875-60-10.