
Цалчинмур ЦIувкIратусса МахIаммад ХIажиевлул арс Ислам, хьхьиривун бюкьлакьисса инсантал ххассал буллай унува, оьзру хьуну, лавгссия дунияллия 2017 шинал август зурул 12-нний. Ванан дурагу 20 шин хьуссия. МахIачкъалаллал автодорожный техникумравун дуклан увхсса Исламлул, гьамин, га кьини диплом лавсун бивкIссар. Москавлия увкIсса дуснащал ххарину хьхьирийн лавгссия. Чичрулун чаран бакъассар учарухха, дуснал нину-ппу личIи шайхту, буттал арс цащала Москавлийн яхъанан увцуну ур. Нину ккаккан тай гьантрай арсгу Дагъусттаннайн увкIун ивкIун ур.
Хьхьирийнсса ххуллугу та бала-мусиватсса кьини оьрмулул махъва-махъмур хьуну бур.
ИчIувацириннал, гьалмахтурал бувсмунийн бувну, Исламлун ххуйну гьузунгу кIулну бивкIун бур, амма та кьини хьхьири хъинну гьалакну бивкIун бур. Бюкьлакьисса душнил леххаврил чIу баяйхту, янна ликкансса мугьлатвагу бакъа, Ислам хьхьиривун ххявххун ур. КIункIу-хъитлий душ хьхьирива буккан бувну, ххассал буван хьуну бур. Мува хIалатраву оькьлакьисса дусначIан ххявххун ур, душ буккан буллай багьтIатI хьусса Исламлул гуж къалавхьунссия, къаувккун ур щинава. Луглай, лявкъуссар шанма гьантлува.
Та иширал бардултрал яла буслантIиссар, та ппурттуву, инсантал бюкьлай бачайхту, чIявусса агьали пляжрай бунува, так ца Ислам ххявхшиву щатIал ххурупIайлувун.
Исламлул ххассал бувсса душгу бачIвасса мукъуйну барчаллагь учинмагу къабуккантIиссар ХIажиевхъал оьрмулувун.
«Август ттун ххирассагу, душманссагу барзри. Ислам увссар ва зурул 28-нний, вава зурул 12-нний дунияллия лавгссар. Ттул уссу увсса кьини цувагу. Ппу дунияллия лавгун хъунма хIал хьун бувая, дахьва 52 гьантта кIицI лавгссия. Дипломрая ххарину ия Ислам, зун ччай ия. Та кьини цувагу хьхьиривун учIлайгу къаивкIун ур, лагма-ялттуминнал бусаврийн бувну. Москавлия увкIсса дус ххари уван куна лавгуна. Инсантал бюкьлан бикIайхту, гьанавиххи хьуну, циняв зуманих тиху-шихунмай лечлай бивкIун бур. Яла кказитирттай, социал сетирдай чичлай бия, някIсса джинсылул хIажакравусса ва гьухъувусса чIаважагьил ххявххуна щинавун тIий. Тания махъ хьхьири тIисса махъ баяйхту, дакIния парча багьай, ябитанмагу гъан къашайссара», – тIий бур нину Саният.
ДакIния парча багьансса иш цамургу ялун бивну бур: СВО-лий шагьидну жан дуллуну дур хъунама арснал, сержант Асхадлулгу. Ва Калининградуллал областьрай, контрактгу цIакь дурну, къуллугъ буллай ивкIун ур. Ларайсса кIулшивуртту ларсшиву мяйжан буллалисса кIива дипломрал заллу унува, армия ттул кIанур тIий, аьралий бурж биттур байхту, контракт чирчуну дур. 2022 шинал аьралий гьалмахтал ххассал буллай жан дуллуну дур. Лайкь хьуну ур Чувшиврул ордендалун.
Шиккува кIицI лаганна, Асхадлул ва Исламлул кIивагу чулухасса ттаттахъул Буттал кIанттул цIанийсса Хъун дяъвилий гьуртту хьушиву, орден-медальлан лайкь хьушиву. ЧIявуну баяй, инсаннал чувшиву ккаккан дувайсса, чувшиву ккаккан дуванну тарбия хьуну уну тIийри тIисса калима. Вирттаврал ниттил Саниятлулгу ччя-ччяни учай: «Агар ттул арсурваврал цайминнал цIаний цалами оьрмурду харж бувхьурча, мукунсса диркIссар тарбия».
«Спорт ххирасса бия, кьянкьа-кьурчIисса хьуну ччай бия, цахлува цивппа бацIаншиврул иш багьарча. СВО байбишайхту Асхадлул, лякIлан аьркинсса чIун дакъарча дуркIсса, Ватандалул мурадру буруччин аьркинсса чIунни увкуна. На кIийн-гилун ххяхлай буссияв гьаксса, ттун ца арс Виричув гьар, Исламлул бивкIу лялиян бан къахъанай бура, ттун Вирттал къааьркинни, арсру сагъну аьркинни тIий. На аьралийчура, аьраличуну къуццу тIунгу аьркинссара куну кьукьин бувна Асхадлул. Цува дунияллия гьан хьхьичI Исламлул сурат статусрай дирхьуна Асхадлул. Ттувун дазу дакъасса къумашиву дурххуна, арсру цаннах ца гужсса ччаву дусса бушиву кIулну.
Асхад тIайлана, бавай, Исламлух гужну бизар хъанай ура тIун икIайва. Нава дакI гъюжу дурккун бухьурчагу, арсурваврал хьхьичI яхI буллан бикIайссияв», – тIий бур Саният.
Ванил шама арснава утти ца ливчIун ур. Муса дуклай ур ххассалбувулт хIадур байсса колледжраву. «Ттуй цIими бува, му пиша язи мабугьара» тIий буссияв. Ххассалбуву акъанува ххассалбувуну Ислам дунияллия лавгсса гьар тIий. Къабаххана бунни Мусалгу пикри, инсантал ххассал буллалисса даврияр алвагьсса пиша чув буссар тIий. Заннал урувччуну лякъиннав утти ва», – тIий дур Вирттаврал нину.
На бакIрайва кIицI лагав, Саниятлул буттал ва ниттил ляхъиндалул (Саниятлул нину къабардин-балкьарнал миллатрал инсанни, ппу – ЧIурттащиял шяравасса мархри бусса) чиваркI Хъун дяъвилий чувшиврий талай бивкIшиву. Берлиннайн бияннин лавгссагу бушиву. Вайннал биографияртту бавтIун, чивчуну бур, ЧIурттащиял шяравасса цаягу фронтовик лях гьан къаитансса хIарачатрай, жунма цинявннан ххуйну кIулсса Гульшан Хасаевал. Вай биографияртту – так саллатIтурал тарих бакъар, вай оьттуй ва макь хIаласса щекьирай чивчусса щаллусса эпохалул тарихри. Тукунсса дурк кьини чувшиврий лахълай, кьянкьану бавцIусса ппухълу жулва бивкIунтIийри совет армия душманнаяр ххув хьуссагу.
МахIаммадлул ва Саниятлул арсурваврал гьунардугу нахIакьдансса бакъар. Вайннал тарбия бувссар хIакьсса вирттал. Так виричусса тIул дурсса Исламлун награда къадуллуну личIаву кьурчIи бизлай бур. Ва гъалатI аьдлулий тIайла бацIан буван аьркинсса кунма чIалай бур. Леххаврил чIурду баяйхту, барзул дакI дусса Исламлун секундрур аьркин хьусса щинавун ххяхханшиврул. Секундру…
КIанттул СМИ-лий, социал сетирдай та иширал бардулт, жагьил янна ликкансса мугьлатвагу бакъа ххявххуна щинавун, бювкьун нанисса душ щинал лувату буккан бувну, зуманийнмайгу бувну, аслан куна, цама инсан ххассал уван ххявххуна тIий бунува.
Гьай-гьай, награда ласун акъая жагьил ххявхссагу. Янил ляпI учиннин дан багьлагьисса даву дунни, наградарттал пикри щил бакIравун буххайссар. Амма хьхьирил зуманий та кьини чIявусса агьлу бивкIхьурчагу, гьулусансса мурчащал гуж къалаянсса кIулну, цалвами оьрмурду бурувччуну бур. Исламлуллив цалвамур оьрмунияр цайминналсса хьхьичIунсса бушиву ккаккан бунни. Ва ялагу, аьвзал заманная шинмай аьдатрихха чувшиву ккаккан дурманан, лайкь хьуманан багьавайсса кьимат бищаву. Ялун нанисса никгу миннал гьунарду эбратранну тарбия дулланшиврул. Ванал чувшиврул бардулт лякъин захIмат бакъар, МВД-лул, МЧС-рал органнай информация буссар. Архиврдугу буний бур. Тарихрал лахъишиврий укунсса гъалатIру тIайла бацIан бувсса ишругу цикссагу бурхха.
Кьура шинаву дунияллия лавгсса аслансса Исламлул гьунарданунгу багьавайсса кьимат бищурча, ниттил дакIнивугу тIайлашиврийнсса вихшала цIакь хьунссия. Жуйвасса буржгу бухьувкун укунсса иширттал ялув дакIцIуцIаврий хъирив буккан. Жулвами оьрчIругу жухва бурувгунни оьрмулуву къуццу буллалисса. ТIайлашивугу цал жуннар аьркинсса, жулва оьрчIангу сивсуну тIайламунил чул бугьан лахьхьин булланшиврул.
ПатIимат Рамазанова