Ттул асардал дуниял

Хъусращиял агьалинан шадсса, ххарисса кьини хьунни августрай Шяраваллил кьини кIицI лаглай.

Жямат ххарину бия, дунияллул цумур бутIуй цивппа ялапар хъанай бунугу, хьунабакьинсса, куннан кув ккаккансса хIалу дагьну тIий. Ххари къабуван куннасса дакъая лагмара­сса тIабиаьтгу: бюхттулсса зунттал дянив, агьалинал ччанналух уртту-тIутIан палцI кусса ЦIубай-Арнил майдан талихIрал авлахъ кунма тIитIибавкьуну бия.

Щюллисса, кIукIлусса кув­ссай, дюхлулсса, марцIсса гьавалул дакIру аьчух дуккан дуллалисса хъамал ва щарнил агьлу яхши-хаш буллай, хъямала багьлай бия. БувчIлай бия цукссава ххуйсса шагьрурдай цивппа ялапар хъанай бухьурчагу, гьарцагу инсаннан цува увсса аьрщигу, хъуна хьусса минагу тачIав дакIния къалагайшиву.

Вана ва буттал аьрщарахсса, буттал ватандалухсса ччаврил бухьунссар инсантураву гьунарду хIасул байссагу. Туну, чансса бурив Хъусращиял шярава бувксса пахру буван лайкьсса арсру ва душру – летчиктал, композитортал, балайчитал, шаэртал, аьлим­тал, хIакинтал, учительтал, усттартал.

Шяраваллил кьинилийнсса программа сиптачитурал хъинну ххуйну хIадур дурну дия. Ши­кку мюрщи оьрчIангу, хъамаллурангу яла дак1ний лич1анмур хьуна, бусравсса шяравучув Жабир Акбаровичлул вертолет дучIан дурну, парашютистътал ликкаву. Жагьилтурансса ва оьрчIансса хъуннасса бигьалагавуну ва бялахъавуну хьуна щинал фонтанну. Халкьру махIаттал бансса ишну хьуна ЦIубай-Арийх ларай ссур хьуну нанисса мотоциклетру: муруллал сангардал ялтту кьянкьасса кIялачарил ща арцул бакIвахIу кунма ябацIанну кай-кай хьусса, бюхттулсса рахIал хъархъаллу ва ххяллу дусса зунттуйх ларай мицIлийн дияннин ларгуна. Ца кулпат кунма арив щябивкIсса инсантал, хIайран хьуну, хъирив буруглай ливчIуна.

Укунсса байрандалий хъунмасса бияла бикIай дукиялул. Ва кьини шяравучув Мумуджан Оьмаевлул щарнил агьлу хъамалу бувна пулаврай ва ахъвазандалул ккурччуй, мюрщи-хъуни хъинну рязину ливчIуна. Вай дакъассагу, шикку дуллай бия шашлыкру, дахлай бия нацIу-кьацIурду, дия ччимур журалул хIачIия.
ЦIанакул шяраваллил администрациялул бакIчину ур Арсен Аьлларазуев – жагьил­сса, бюхъу-бажар бусса, ихххявхсса чув. Му чIалай бур шяраву дуллалисса давурттайну. Му бакъассагу, ва ас-намус бусса, инсантурал хIурмат буссагу ур. Жяматрал гъирарай вичIи дирхьуна бакIчинал кIира шинай шяраву дурсса ва вания тихуннайгу дуллантIицири давурттая бусласимуних. Ваная къарязиссагу цучIав чIалай акъая.

Заманарив цIана кьинилия кьинилийн баххана хъанахъисса бур. Пашмансса щугълурдал дакIру дурцIуну, ххаришиврийн кIункIу къавхьуминнайгу цукунчIавсса аьй-бювкьу дакъассар. БучIан ччай бучIан къавхьуссагу цикссагу бухьунссия ва кьини. Гъилисса бургъилух бявкъусса хавардугу чансса къабучIай, Украиннайсса хасъсса аьралий операциялий Хъусращиял ххюя, ряха виричувнал жанну дуллунни. Халкьуннал дакIурдива вай тачIав къабуккантIиссар.

Шяраваллил кьини лавай­сса даражалий дачин дурсса «Дагъусттан» ГТРК-лул ла­кку мазрайсса вещаниялул хъунмур Тамара Закарьяевал байран тIитIин хьхьичI, цал вирттаврал аьпа кIицI лаган, ца дакьикьалийсса пахъ багьаву баян бувуна. Хъирив барча бавурттугу, махъ лахъавурттугу, тяхъашивурттугу дайдирхьуна.

Ва тяхъашиврул, цачIун ба­­тIаврил инсантурал дакIурдиву, аьрщарачIан, бу­ттал улклучIан жямат гъан буллай, ххарисса асарду ялу-ялун гужлан буллай бия. Кьинирив низамрай най дия: ххарисса инсантал, хъярч-хъяхъавуртту, балайрду, къавтIавуртту. Цуксса ххуйри шяравалу халкьуннал дурцIуну дуний. ТIабиаьтралгу ххуйшиву: ккуран дурсса зунттал дянив урттун ва шанчIапIан ххярхсса арду, ххялчIивгу ххядуклай ххярхсса урттувух кьункьал къауччайсса наранжи тIутIив, зяйтIи чарил ххяллу, жегъир ххуллурду, нехру, марцIсса гьава, дяркъу щинал щаращив…

Баргъ зунттавун биянни­н къурувгу бивну, даврил бакIрах бацIлай бикIайссия жула ппухъ­лу. Инсаннал дукиялул бакIщаращину хIисавну дур гъайчайсса аьрщи, карчI да­къасса инсаннаща аьрщарая неъмат ласун бюхълай бур… Хъус-хъиншиврул хъирив багьну, жува жула оьрмулул мяъналия ва буттал кIанттуя арх хъанай буру. Жула ялун бучIантIимур жагьил-жугьултрацIун бавхIуну бур.

Я Аллагь, личIаннав жува жула буттал аьрщарайсса ххуйшивурттая неъмат ласлайнма, булуннав жагьилминнахьхьун цала ватандалий, буттал аьрщарай паракьатну оьрму бутлансса, оьрчIру хъуни буллансса даража. Дакьаву ва дакIнил гъилишиву къатравугу, дунияллийгу личIаннав.

Булбул Оьмариева