ЧаннацIуку куна, пперхгу куну, лавгунни

Ца-цасса инсаннал кутIасса оьрмулийгу дай цала цIа кьадру-кьиматрай, бусрав барчаллагьрай кьаритансса ххаллилсса давур­тту. КIувурдал шяравасса ХIанапинал ва Назиматлул арс МахIанмада Мусалаев ия ляличIисса гьунарданул, бюхъу-бажарданул заллу. Ванал чумартшиврия, сахаватлувшиврия къатIурчагума, цала усттарсса проектирдай дурсса ххаллилсса къатрайну абад бунни МахIанмадал цала аьпа. Ванал чумартшиврул бутIа къабивсса чансса бухьунссия кIулминнаву, лагма-ялттуминнаву. Ва ия цаманан кумаг бувну рахIат уккайсса хасиятрал инсан. Мажал бакъар къаувкуну, га цIана увкIун, кумаг аьркиннал чIарав ацIайва. Чурх-бакIгу, бюхъу-хъитгу бусса МахIанмада, чув-ухьурчагу, ччяни итталун агьайва. Дустуран ванаха чIалачIин дакъая. ЛяличIисса харизмалул инсан ия учай гьарицагу ва кIулну, ванащал хIала-гьурттуну ивкIнал. ЧаннацIуку куна пперхгу куну, инсантурал дакIурдиву чаннасса асардугу кьабивтун, оьрмулия щакъаливхна лавгунни дунияллия МахIанмада. Къавхьунни ххассал ан лавмартсса азардануща. Апрель зуруй ванан 50 шин хьунтIиссия.

Увну ур МахIанмада 1974-ку шинал Дубки поселокрай. 1991-ку шинал Буйнакскаллал 9-мур школагу лавайсса кьиматирттай къуртал бувну, увххун ур Дагъусттаннал политехнический институтрал строительный факультетрайн. Дуклан гъира бусса, итххявхсса, мяърипатрал увччусса жагьил ччяни ххира хьуну ур преподавательтуран.
1997-ку шинал хьхьичIунну къуртал бувну бур институт. Зий ивкIун ур личIи-личIисса организациярттай. 2003-ку шинал МахIанмада Буйнакскаллал проектно-хозрасчетная организациялий зун увкIсса чIумал, ванил каялувчи Арсен Буттаев (ла­ккучув) хъинну рязину ивкIун ур ахиргу цала даву ххуйну кIулсса конструктор-проектировщик бакIрайн агьаврия. Укунсса пишакартал нажагьссар бикIайсса, МахIанмада учIаврийну, организациялун хъунмасса тIайлабацIу хьуссар тIун икIайсса ивкIун ур. Ххюра шинай микку зийгу ивкIун, 2008-ку шинал тIивтIуну бур «Перспектива» тIисса проектру дай­сса цала бюро. МахIанмадал пишакаршиврул даражалия, ванал ххаллилсса проектирдая ччяни бавну бур, бюрорал сий гьаз хьуну дур, заказру чIяру хьуну дур.

МахIанмадал бюхъу-бажар­да­ния тIутIиний, букъавсун къабучIир ванал мархрая. Мичча ирсирай бивсса бухьунссия ванал гьунаргу. МахIанмадал бу­ттал чулухассагу, ниттил чулухассагу агьлу-авладрай бюхъу-бажар бу­сса, хьхьичIунсса инсантал чансса къабивкIун бур.
Ванал буттал ХIанапиналгу (ва оьрмулул 33 шинаву дунияллия лавгун ур) цила чIумал Дагъус­ттаннал политехнический институт къуртал бувну бур. Хъуннасса строительный участокрал каялувчину ивкIун ур. Давриву чIалачIи дур­сса ххуйсса ккаккиярттахлу личIи-личIисса наградарттан лайкь хьуну ур. Миннувух дур «За доблестный труд» медаль, «Дагъусттаннал строитель» тIисса лишан.

1970-ку шиннардий, Щурагь аьрщи сукку хьусса чIумал, ХIанапинал хъунмасса захIмат бивхьуну бур строительствалул давур­тту дуллай.
ЧIявучин бавссар, лакраву бакъассагу, дагъусттанлувтурал дянивгу сий дусса физикалул ва математикалул элмурдал кандидат, чичу Бутта Буттаевлуя. ДакIнийн бутан, ваналли Дагъусттаннай медальлу даврил искусствалул гьану бивзсса. Бутта МахIанмадлул ниттиуссур. Цама ниттиуссу Дагпотребсоюзрал председательнал хъиривчувну ивкIссар чIярусса шиннардий. Ссу ХIалимат хIакин-невропатолог бур. Укунсса агьлу-авладрал арс ивкIун ур МахIанмада.
Гъирарай, гьавасрай дуллали­сса давурттугу кьариртун, жагьил­сса оьрмулуву личIи хьунни жуятува гьунар ххисса пишакар, иш бавчусса лаккучув. БяливчIунни ванал ххаллилсса проектругу.
Цинявппагу МахIанмада кIул­миннан хъинну бювххунни ванал бивкIу.
МахIанмада дакIнийн утлай, укун буслай бур ванал дустал ва даврил уртакьтал.

А.И. Булгаков, кафедралул доцент:
– МахIанмада тарбия хьуну ия буттал буттахъая шихуннай нани­сса Дагъусттаннал халкьуннал аьдатру, багьу-бизу кьадрулий ябуллалисса кулпатраву.
Цала бусласимунийн бувну, школа къуртал бувну махъ, Политехнический институтрал строительный факультетрайн уххан ччай ивкIун ур цанма ххирасса Буйнакск шагьрулул агьулданун авурсса къатри дулланшиврул. Ванан хъинну бювххун, асар хьуну бур 1970-ку шинал Буйнакскалий аьрщи сукку хьуну, шагьру лекьа-пIякьу шаврия мачча-гъаннал бусласисса хаварду. Институтраву ванал язи бувгьуну бур «Промышленное и гражданское строительство» пиша. Цалчинсса гьантрайва унгу-унгуну дуккаврихун агьну ур. Институтраву ларсъсса ххуйсса кIулшивуртту ванан цимилагу пишалул ххуллий дучIи ляркъуну дур. ДуккаврицIун архIал ва институтрал жяматий­сса давурттавухгу чялишну гьур­тту шайва. АрхIал дуклакиминнал МахIанмадачIансса хIурмат хъунмасса бия. Ва мудангу дустурал вив лавсун икIайва.
На кIул хьуссара МахIанма­дащал ва 4-5 курсирдай дуклакисса чIумал. Ттул дарсирдах ванал ляличIисса гъира бия. ТачIав занятияртту кьакъаритайва, мудангу хIадурну учIайва, къакIулмур цIухлан икIайва. Курсовой даву чичлачисса чIумал махънин институтраву икIайва муниха зий, аьркинмур кIул буллай. МахIанмадал хIадур байссия элмийсса докладру гьарица шинах институтраву шайсса элмулул ва практикалул конференциярттайн. Дипломрал даву чичлачисса чIумал ванал язи дургьуна Лаващиял райондалий­сса Мекеги шяраву спортрал комплекс баврил проект. Ванил каялувчи ия архитектуралул кафедралул хъунама Михаил Придаткин. ЦIана кунма дакIний бур, спорткомплекс бан ккаккан бувсса кIану бия хъинну захIматсса. Проект дуллалинийгу, гьай-гьай, му асар хъанай бия. Михаил Иосифович дакI даркьуну ия МахIанмадай, рязину икIайва цала тIутIимуний ацIайсса, захIматшивурттая ма­хъунай къашайсса студентная. 1997-ку шинал МахIанмадал «Перспектива» тIисса проектру дайсса цала бюро тIивтIуна. Дуккаву къуртал хьуну махъгу ванал институтращалсса, преподавательтуращалсса дахIаву руцан къариртуна. Аьркинний маслихIат ккаккан ттучIангу учIайссия. Республикалий цаппара къатрал проектру дуллалисса чIумал, даврил хIакъи-хIисав дан нагу кIункIу айвав. ДакI хъинсса, зат лаласун кIулсса МахIанмада ттун мудангу дакIний икIанссар. Лугъатсса пишлищалсса лажин утти­гу хьхьичI дарцIуну дур.

Сапият ХIусманова, «Перспектива» ООО-лул хъунмур инженер:
– МахIанмада, ппугу ччяни ивкIуну, ниттил цилалу тарбия ув­сса оьрчI ия. Ва ия гьарица ишираву жаваблувшинна дусса, дуккавриву итххявхсса жагьил. Хъуними классирттаву учительтуран хIисав хьуну бур ва математикалул чулуха ляличIинува бюхъу бусса ушиву. Олимпиадарттай, гьуртту хьуну, мудан цалчинсса кIанттурду бугьайсса бивкIун бур. Школа лавайсса кьиматирттай къуртал бувну бур. МахIанмада ххирасса ивкIун ур учительтурангу, архIал дуклакиминнангу. 2001-2002 шиннардий Дагъусттаннал Экономикалул министерствалул баян бувсса, халкьуннал хозяйстварттал организациярдансса каялувчитал хIадур байсса пишакартал язи бугьансса паччахIлугърал программалул лагрулийсса конкурсрай ххув хьуну, менеджментнал пиша лахьхьин кьамул увна Дагъусттаннал халкьуннал хозяйствалул институтравун. Мугу МахIанмадал лавайсса даражалий къуртал бувна.
Ва ия «Перспектива» ООО-лул генеральный директор. Жу ванайн президент чайссия. Хъинсса дусгу, даврил уртакьгу ия. Гьарнан кумаг бан, чIарав ацIан чялишсса ия. Укунсса инсантал ттуршра шинай цал бухьунссар дунияллийн бу­ккайсса. Уздансса, яхI бусса инсан ия. Жун ва тачIав хъамакъаитан­ссар. Алжаннул ххари аннав.

Шамил Кьасумов, застройщик:
– МахIанмада ия жаваблув­сса, цала даву ххирасса ва ххуйну кIулсса зузала, дакI хъинсса, мюхтажнал чIарав ацIан, ка-кумаг бан хIадурсса инсан. Цаламур даву дурну махъ, вайми зузалтрангу кумаг байва захIмат хъанахъисса, букъавчIлачIисса масъаларттаву. Ттул МахIанмадащалсса дусшиву дайдирхьуна цалчинми къатри дуллалисса чIумал. Му ппурттуву чIалан ивкIуна ва ци даражалул пишакар уссарив. Гихунмай жу заказ дуллан бивкIру муначIа цаймигу проектру. Ва ия ххуй­сса тарбия ларсъсса, мяърипат ду­сса, тIайласса, авкьусса, аьчухсса жагьил. Ва мудан личIантIиссар жул дакIурдиву лавайсса даражалул конструктор-проектировщик хIисаврайгу, дакI-аьмал хъинсса, уздансса инсан хIисаврайгу.

Багьауттин Мах1аммадов, шяравучув:
— МахIанмада, гьунар бусса инженер, строитель акъассагу, ия лахъсса даражалул сакиншинначи. ЗахIматсса шиннардий цаллалу фирмагу сакин дурну, зузи дан аьркинсса шартIругу дузал дурну, муния сий дусса, тIалавсса идара бувна. Мунал давуртту тIалавну дия, Дагъусттаннай да­къассагу, Щалагу Аьрасатнаву. Ми кьиматрай дия ларайсса даражалий, ккаккан дур­сса чIумуй ва лахъ бакъасса хIакьлий дурсса дунутIий. МахIанмада ия, техникалуву акъа­ссагу, гьарица чулуха итххявхсса, лавайсса эрудициялул, интеллектрал инсан. Мунащал, диндалия байбивхьуну, цIанасса заманнул технологиярттайн бияннин, личIи-личIисса темардая ихтилат бан бюхъайва ва гъира бикIайва. Цала даражалух къаурувгун, МахIанмада ия дакI хъун дакъасса, пахру-ххара бакъасса инсан. Муная, бутталгу, ниттилгу ххаллилсса тухумирттал арсная, хъунмасса пахру бикIайва щаллагу шяраваллил жяматран ва махъминнан.
МахIанмада чялишну чIарав ацIайссия шяраву хъанахъисса гьарица иширттаву. Мунал чаннасса симангу, яргну бивтсса оьрмулул ххуллугу абадлий личIантIиссар жул дакIурдиву.
Андриана Аьбдуллаева