Ниттил симан

ДуркIуна Хъун дяъви къуртал хьусса шин. Дяъви къуртал хьуну, барзру лавгун бухьурчагу, ганил циняв гьурттучитал ца куну шаппай зана хьуну къабивкIссар. Шяраваллавух занай бивкIссар бакIру хьхьичIун дирчуну, арсурваврах, ласурваврах, буттахъах щакъалиххавай ялугьлагьисса ниттихъул, ссурвал, кулпатру, мюрщисса оьрчIру.

МахIачкъалалия нанисса тIивтIусса машиналий ялув кIану хьуну, Гъумукун ияннин най ивкIссар ца аьраличугу. АрхIал наниминнащалгу кIул хьуссар га. «Ххувшаву ларсун диялсса чIун ларгуннихха, чIал циван хьура шавай ачин?» – тIий, цIухлахиссагу бивкIун бур. «Часса ура, ниттил ххирай», – куну цIувххуну бивкIун бур ца къарил. СаллатIнаннив гъалгъа тIун, хIала уххан личIину ччай бивкIун бакъар. Бувсун бур цува Ккуллал райондалий­сса ЧIяйннал шяравасса ушиву.

Аьра­личу Аьбдуллаев Сулайманнул Буттал кIанттул цIанийсса Хъунмасса дяъви байбишиннин, Гъумук педучилищагу бувккуну, ЦIуйшиял шяраву учительну зий барзру бувну бивкIссар. Ахттайн бизулул чIумал бивну бур Сулайман щяивкIун нанисса машина Гъумукун. Гикку Ваччи-ЧIяв нанисса машиналухгу къаялугьлай, цала вещмешокгу хъарайн бувтун, ххуллийн ув­ккун ур. Чурххал лахъсса Сулайман, ша дирину ласлай, мукьра-ххюра шинай къаккавксса нину-ппу, мюрщими уссурвал, ссурвал ккаккан анаварну ивкIун ур. ЯтIувахъаллил дяликIулувун ияйхту, ябитлай авцIуну ур буттал улклух. Уччиннин ссавнихгу зиярат бувну бур. ДакIнивугу бивкIун бур: «Итайссияв душман ваксса ххуйсса ва ххирасса Лакку билаят ккуччу буллан», – тIисса пикрирду.

ДакIнийн дагьну дур Чехословакия тархъан буллалисса чIуннугу. Тийсса неххавун оькьлакьисса дус Вася цащава хха­ссал уван бювхъусса чIунгу. Вася, ялагу, ялагу цацIуна лачIлай, барчаллагь тIий ивкIсса лахIзагу дакIнийн багьлай бивкIун бур. «Сашай, на учIанна вичIан Да­гъусттаннайн», – тIий икIайсса ивкIун ур цувагу.

Ахттая чул хьуну махъ, саллатI ивну ур ЧIяйннал шяравалу чIалачIисса кIанайн. СаллатIнал къатригу бакIшяраву диркIун дур. БакIлавай кIичIирттавух най унува ца къаригу хьуна даркьуну дур. Га чIуруну саллатIнацIун ларчIун, ххира-ххуй уллай диркIун дур. Яла саллатI Барщиял бяр тIисса кIанайн ияйхту, гикку ккурчIавсса арамтал: «Аврав, Сулайман», – тIий, хъямала багьлан бивкIун бур. Цинявннащал хъямала агьну махъ саллатIнал: «Га, гилу ттун хьуна-бавкьусса хъамитайпа цу биявав?

Хъиннува гужну на ххира уллай бияхха», – куну, цIувххуну бивкIун бур. Ца лахIзалийсса ккурчIавминнал дянив пахъ дагьаву хьуну дур. Циняв кувннах кув буруглан бивк1н бур. Яла, ваца цинявннал архIал кунма, «Га вил нинуяхха!» – куну бур. СаллатI, ссихI дуккан къахъанай, банд лавгун ливчIун ур. Дяъви нанисса мукьра шинал мутталий дурагу къадуртIусса макьгу дуртIуну дур. Цала хъирив ларсса ниттицIун лавчIун ур цIунилгу саллатI. Ниттил симандалий дяъвилул шиннардил дирхьуну диркIун дур дурчIин къашайсса «хъарасру». Бярнил ккурккайн бавтIмигу макьру лихьлай бивкIун бур…

Арсен Аьбдуллаев,
ш. ЧIяйми