Яла хъунмур хъус агьалинал чулухасса хIурматри

Даниял Илдаров

Щаллагу дунияллий ниттил мазрал кьини кIицI лагай февраль зурул 21-нний. Ва ниттил мазрал пишакартурал байранни: мазрал ва литературалул учительтурал, библиотекалул зузалтрал, аьлимтурал-лингвистътурал, миллатрал прессалул зузалтрал, филологиялул институтрал студентътурал, аспирантътурал ва преподавательтурал, миллатрал маз хъама къабитансса публикациярду дуллалисса блогертурал. Инстаграмрай лакрал блогертураву ца яла машгьурма ур «Лакский» тIисса пабликрал заллу, БахIикIлатусса Илдаров Даниял Назирдул ва Эльмирал арс. Ванал подписчиктурал сияхIрай ур 650 азара инсан. ЧIярусса публикациярду дур лакку мазрацIун, жулва тарихрацIун, бачIва хьусса Лакку билаятрацIун, жулла тIабиаьтрацIун, зунттурдацIун, миллатрал цIа-кьини гьаз дуллалисса инсантурацIун дархIусса. Ванащалли хIакьинусса ихтилатгу.

– Даниял, хъиндайдихьулун, цал буси виятува жулми буккултрахьгу.
– Увссара ва хъуна хьуссара МахIачкъалалив. 2016 шинал Москавлийн ивзссара, учиннуча, ларайсса кIулшивурттал хъирив увккун. КIива ординатура къуртал бував. Москавлив хIакинну-неврологну зий ура. КIива клиникалий ура: «ЭкоМед» (метро Строгино), «МедикоГрупп» ( метро Павелецкая). Дур ттул кIилчинмур ларайсса кIулшивугу. 2018 шинал лавсъссар хIакинналмур пишалуцIун гъансса диплом : «Организатор здравоохранения и общественного здоровья». Аьра­сатнал неврологтурал Ассоциялул гьурттучигу ура.

– Даниял, цукун дакIнин багьуна «Лакский» тIисса блог хIасул буван, ссал гьуз учин увнав?
– Ватандалия архну ухьувкун, ттун ччай бия нава ттула миналул агьулданучIан гъан уллалисса проект хIасул дуван. КьурчIи бизлай бия жулва жагьилтурачIа ниттил мазралгу, тарихралгу, аьдатиртталгу хIурмат бикIан аьркинсса даражалий бакъашиву. Ттущава ва ххуллу-ххуттайсса ци даву дуван бюхъанавав, ссаяту мюнпат бикIанавав тIисса пикри був­ссия. Вана укун дакIнин багьуна кIа проектраха зун. Жагьилтал буттал аьрщарайн кIункIу буллалисса, миннал дакIру зунттавун хъита тIутIи дуван кунна­сса публикациярду, видеороликру дуллан.

– Цавура думурди цайминнангу дулайсса, ла­хьхьин дай­сса. Виву патриот асардал цIакьсса гьану бивзун бур, ина шяраву ув­сса, хъуна хьу­сса акъа унува. Нитти-буттал хIарачатрив?
– Нитти-буттал ичIува лакку мазрай бакъа ихтилат къабувайва, уттигу къабувайссар. Гьанулул чаругу, гьай-гьай, нитти-бутталли. Ми МахIачкъалалив яхъанай бу­ссар. Жул хъун дакъасса шяраваллил агьлу хъунмурчIин Цалчинмур МахIачкъалалив яхъанай буссар, кувннаяту кув арх бакъа. БахIикIул кувннащал кув бавкьусса, кувннал чIарав кув бацIан чялишсса агьлур.

– Дагъусттаннайн ччя-ччяни иярав?
– ХIалу дагьайхту. Ччя-ччяни гъинттулгу, кIинттулгу. ХIарачат бара увкIтари зунттавун иян. Ххирар ттун зунттал кIанттайсса багьу-бизу. Хаснува, ябатIин къахъанай, тамаша бувара лакку тIабиаьтрал караматшиврий. Гьарцагу лакрал шяраваллил цилла ххуйшиву дур, тарихийсса лишан гьар шяраву дур. Цума-цагу лаккучунан кIулну бикIангу, ккаккангу аьркинсса кIанттурду бур. Ччарча тарихрал гьайкаллу, ччарча архитектуралул эмаратру, ччарчагу тIабиаьтрал ккаккиялун­сса лахъазанну, барзунттив, бизантту, арду, ратIру. Гьай-гьай, вай цимурцаннух ябитан ччисса патриот зуву духьурча. Му зуву рутансса тарбия дуллуну духьурча. ОьрчIнияцIава ттувун патриот зумувнусса асарду бутансса тарбия ниттил ниттил , Минкаилова Мадинатлул, дуллуссар. Хъуннабавал ттухь оьрчIний лакку мазрайсса магьри буккайва, тарихрал хаварду бусайва. На щакъалиххавай вичIи дирхьуну икIайссияв тай тарихрал бусалардах. Буттал аьрщарах эшкьи хьусса блогер шавриву биялсса бутIагу Мадинат-бавалли.

– ХIакинналмур пиша язи бугьавриву?
– ХIакинналмур пиша язи бугьавриву ссурахъил, Ильдаров Заурдул, биялар. Му хъи­нну хIа­рачатрай дуклай ия, кIулшивуртту куртIгу, цIакьгу дуллан къисттанувасса ия. Нагу, Заургу Москавлив цачIу дуклай буссияв. Заур Мединститут къуртал бувайхту Дагъусттаннайн зана хьуна. МахIачкъалалив Поповичлул цIанийсса хъуниминнансса поликлиникалий урологну зий уссар. Нарив, зунттал патриот ухьурчагу, Москавливва авцIуссияв. Ттун ттулва пишалуцIун бавхIусса, бартлавгун ччисса мурад буссия, ххуйну касму лархьхьуну, ччаннай авцIуну мукьахгу бартбигьин­сса. Москавливмур давугу, сантгу личIири, мунияту шавай анавар къаувкссияв. Заур инсантуран кумаг буллан ччисса исан ия, ттунгу мукунмасса пиша язи бугьан ччан бивкIуна. ХIакиннал пиша инсантурал цIуллушиврул къайгъулийсса пиша бур. Инсан хъин увсса, кумаг бувсса чIумал, инава учIисса инсанну ушиву тIааьнну бур. На мудангу ттуярва мюрщиминнангу маслихIат буллан икIара, къаххуймуния, къабучIимуния махъаллил хьияра, зул дакIурдивугу иман цIакь хьунтIиссар, ссавурданий, думуний гьашиву дувара, рахIатшиву мунивур дусса тIий. Думуний гьашиву дулларча, мюхтажшиву къадикIайссар. Инсантурал хIурмат багьансса куццуй къу­ццу тIутIавур хьхьичIун ласун аьркинмур. Хасну ттун яла хъунмур хъусгу, ххазинагу – ттулва миллатрал хIурматри.

– Блогернахьхьунсса суал: вин вилламур суратращал архIал щил ва ссал сурат дуллуну ччива кказитрай?
– Агана ца инсаннал сурат яла дугьан багьлай бухьурча — Мадинат-бавал сурат. Ттувун буттал аьрщарахсса ва миллатрахсса ччаву руртсса инсанни. Мадинат-бава инсульт хьуну лавгуна дунияллия. На гьаксса хIарачатрай усси­яв му бивкIулул ххяппурттаща зе­ххин, медициналия пайда ба­къасса кIанттугу бикIайхха, так Аллагьу-Тааьланайн хьул бивхьусса. Мадинат-бавал дакIнил гъилишивумур тачIав яла къагьанссар. ЦIунилгу, цIунилгу итта­лу загьир хъанан бикIай му- нил оьрчIний ттухьва лакрал магьри ва бусаларду бусласисса лахIзарду. Лавгзаманнул суратру хьхьичI дацIан дуллалисса, ппухъруннал бюхттулсса тарих ябувангу, буруччингу оьвтIисса аманатрал дуаьлийсса.

Ихтилат бувссар
ПатIимат Рамазановал