Адаврай оьрму бувтсса ттул буттал сурат

МахIаммад Рамазанов

Адаврай ва марцIну бувтсса оьрмур инсаннал цала наслулун кьабитайсса яла кьиматраймур ххазина

Буттал КIанттул цIанийсса дяъвилул тарихгу, Ххувшаврил байрангу жулва тарихраву язимур ххуттайссар.

Ххувшаврил кьини хаснура – дяъвилул къизгъинсса цIаравух бувксса, кьянкьану бавцIуну, фашизм ххит дурсса виртталсса ппухълуннал чувшивруя пахру бувайсса байранни, ливтIуми вирттаврал аьпа учайсса ва утта­ваминнахь цал уттигу барчаллагь учинсса.

Рамазановхъал кулпат, 1943 шинХхувшаву ларсун 75 шин хъанахъисса вай гьантрай ттунгу дакIнийн утан ччан бивкIунни, чувшиврий дяъвилул ххуллурдугу бивтун, аьрая увкIсса ттула ппу, КIулушацIатусса АхIмадлул арс Рамазанов МахIаммад. Ва­нал кьариртсса чичрурду ацIилчин ххилтIу дуллалийнигу цалчин ккалаккийни кунма асар хъанан бикIай.
Ттул ппу увну ур чIирисса КIулушацIрал шяраву. Шама арс ва шанма душ бивкIун бур ттаттахъал: хъуними уссурвал АьбдурахIман ва СалихI, ссурвал ХIабибат, Аьишат, Написат. Хъуними уссурвал, ларай­сса кIулшивурттугу ларсун, зий бивкIун бур. АьбдурахIман зий ивкIун ур Къазаннал химия-технологиялул институтраву педагогну, СалихI – леххулт хIадур байсса училищагу къуртал бувну, летчикну.

ЦIуссалакрал райондалул партиялул актив, 1960 шин, Рамазанов МахIаммад кIилчинмур кьюкьлуву урчIаха мяйлчинма.

Дуккавриву итххявхсса ттул ппу МахIаммадгу, хъунама уссил, АьбдурахIманнул, маслихIатрайну, уссу дарс дихьлахьисса Къазаннал институтравун увххун ур. Амма хар-хавар бакъа байбивхьу­сса дяъвилул гьарзат гьулусан дурну дур. Буттан таний 18 шин хьун дурану диркIун дур. АьбдурахIманнул буттахь миннат бувну бур: ­«Аьрайн анавар мауккара, нину- ппу ккаккан цал Лаккуйнай насу, цаягу арс кка­ккан аьркиннихха кIайннан ­аьрайн буциннин, вилмур чIунгу дучIантIиссар, уцинтIиссара», — куну. Лаккуйн нитти-буттал ялунгу ивну, амма цайнмагу оьвчиннин къаавцIуну, аьрзагу буллуну, Лаккуя хушрай аьрайн нанисса цалчинсса кьюкьлувух лавгун ур ттул ппугу. Ппу 70-мур армиялул 838-мур полкраву дяъвилул ххуллурдайх ув­ккун ур, къизгъинсса талатавурттавух гьуртту хьуну ур, Польшанавун, Чехословакиянавун ивну ур.

СалихI, 1941 шин

Ххувшаврил кьинимур бу­ттал Германнаву хьунадаркьуну дур. Сентябрь зуруй 1945 шинал ппу усса часть Ураллал аьралий фронтрайн руртун дур. ­Аьрая ппу 1947-ку шинал цувалу зана хьуну ур «За отвагу», «За боевые заслуги» хIаласса ряхра медальданущал. Уссурвалми дяъвилул ххутIаща ххассал хьуну бакъар: АьбдурахIман майорнал чиндалуву накьлу хьуну ур 1945 шинал, СалихIма – хъунама лейтенантнал чиндалуву 1942 шинал. Жанну харж дурну дур куявтуралгу – Щайхамирдул ва Кьурбаннул. Буттар­ссу Написат оьрмулул 17 шинаву МахIачкъалалия арх бакъа­сса кIанттай танкарду къала­хъансса окопру дуклан гьан бувну бивкIун бур, къашай хьуну дунияллия лавгун бур. Окопру дуклай бивкIссар ттул нину, Закаржанал душ Рамазанова Таибатгу, вагу лайкь хьу­ссар «За оборону Кавказа» медальданун.

Оьр­мулул 24 шинаву аьрая зана хьу­сса буттан хъунив хьусса нитти-бутталссагу, ссурвавралссагу, уссур­ссуннал оьрчIалссагу буллан багьну бур. Дуккаврил итххявхсса, захIмат ххирасса, сивсу­сса ва савсъсса ппу щалвагу агьулданул чул бищай ттарцI хьуну ур. Ванал 1952 шинал МахIачкъалалив Областьрал партиялул школа къуртал бувну бур, зий унува, заочнайну 1958 шинал Дагъусттаннал университетрал тарихрал факультетгу къуртал бувну бур. Гьан увну ур Москавливсса ЦК КПСС-рал лаваймур партшколалий дук­лангу.

Ппу зий ивкIссар Лакрал райондалул райкомрал цалчинма секретарьнугу, Избербашрал окружкомрал секторданул хъунаманугу, МахIачкъалалив КПСС-рал обкомрал инструкторнугу, ЦIуссалакрал райондалул райкомрал кIилчинма секретарьнугу. Гьаннайсса, партиялул чун тIалав уврив – микку. Аьрали наградарттал ялун захIматрал ккаккиярттахлусса наградарттугу ххи хьуссия.
Гьарца шяраву кунна, КIу­лушацIгу дуссар аьрая зана къавхьуминнал цIарду чирчусса гьайкал. Зана хьусса 33 ветераннал цIардугу дуссар гьайкалданийсса улттуй. Цаягу ветеран хIакьину сагъну акъар. Амма ми абадлий агьалинал дакIурдиву буссар, хъамагукъабивтссар, бигу- къабитантIиссар.
Буттал чаннасса цIа хасну ттунгу инсаншиврул, захIмат ххирашиврул, буттал аьрщарал кьадру бушиврул эбратну ду­ссар.

Оьмари Рамазанов,
ш. КIулушацI