ЗахIматрал кьадру кIулну ягу къакIулну

1981 шин. Совет школа. Дуклаки оьрчIру лакьлай бур цала класс.  Ва сурат ппив хьуну дур интернетравух, «Ужасы советской школы» тIисса чичрулущал.
«На къарязиссара ва суратрайсса чичрулийн. Дуккаврил даву хьхьарасса душиву, кIулшиву дулаврил даража дагьну душиву, учительтуран харжру лагьсса бушиву — мири мусиватсса ишру. — тIий ур блогер Исмяил Аьлиев фейсбукраву. — Класс ва цив­ппа бусса кIанттурду лазилакьаву — мугу лувату нанисса ник тарбия даврил ца кьяйдар. Совет заманнул мяърипатрай жяматийсса кIанттурдайгу цала ужагърай куннасса низам диркIссар. Ужагъ кунма, ми кIанттурдугу марцIну буруччавриву цичIав оьккишиву чIалай дакъар ттун…»

Зулайхат Тахакьаева
[dropcap]Н[/dropcap]агу бакьлай бура Исмяиллул увкусса гьарцагу мукъуцIун. Ттул заманнул оьрчIругу мюрщинияцIава захIматрахун машхулну хъуни хьуссар. Яржа бивхьуну жула-жула классругу лакьайссия. Му бакъасса, гъин­ттул колхозрал ххулу батIингу лагайссияв. Интту, дарсирдая оьн­масса чIумал, нувщул къурату чартту батIин, ссуттил колхозрал нувщи батIин лагайссияв. Душру лагайссия фермардай дояркахъан кумагран, оьрчIру тIурча — хIухчалтрачIан ятти­къушайн. ШколалучIа дуссия цила ичIаллил хозяйство, гьарца класс­ран цанмасса маша ккаккан бувсса.
Колхозралгу школарттаха хъуннасса аякьа, къула­гъас дикIайссия. Цала харжлугърах тIивтIуну бикIайссия архну фермардай ягу Бабаюртуллал къутаннай, Бакрес-Бажиганнал кIанттурдай зузисса колхозниктурал оьрчIан укра дукра дуллалисса столовайрду. Шяравун цирк ягу концерт дуркIсса чIумал дяхтта дуклаки оьрчIан ккаккан дайссия багьа колхозрал буллуну, хьхьувай тIурча — оьрмулул хъуниминнан, цала билетру лавсун. Дуклаки оьрчIал бувсса захIматрахлу колхозрал школарттан пишкаш байва магнитофон, светомузыка, музыкалул инструментру.
Учин ччисса цира, оьрчIнийва захIматрахун бивчуну бушаврия жун, хайр бакъа, зарал къавхьу­ссар. Ялунгума кувнначIан кув хъиннува гъан байвав, дусшиву цIакь шайва. ЗахIматрал кьадру кIула.
Ттизаманнул нитти-бу­ттахъаннив ччай бакъар цала оьрчIру школалий класс башин, пол шюшин битан. Му оьрчIайсса бурж бакъар тIий бур. На къаучивияв захIматрая мюхчан буллалаврийну миннан цала оьрчIру цалвами нитти-буттахъан цивппанияр ххишалану ххирану буссар куну. ЧIавану бунува цащала давурттайнгу буцлай, захIматрахун машхул буллалаврийну жува къа­ххирасса бивкIссару куну. Ккашикарсса чIунну, дяъви ккавксса хъунмур никирал оьрчIру тарбия буллай бия, ци кьини бакIрачIан дучIарчагу, лахъан вардишну. ОьрчIшиврувунмай зана бикIарча, хIакьинусса бигьасса, бувччусса ва чIюлусса оьр­мунияр, на цIунилгу язи дугьавияв та чIун.