ЧIяву хъанай бур оьрчIру бакъасса кулпатру

elemente_27ДР-лул Жяматийсса Палаталул батIаврий цIуллу-сагъшиву дуруччаврил министр Танка Ибрагьимовлул бувсунни Дагъусттаннай гьарца ххюлчинсса кулпат бушиву оьрчI бакъасса ва гьарца мяйлчинсса хъамитайпалуща къабюхълай бушиву лякьлувусса оьрчI ябан.

Зулайхат Тахакьаева
«Дагъусттаннай дуллай буссар оьрчI байсса оьрмулул хъаннил, лякьлувусса оьрчIал ва цIуну бувсса оьрчIал цIуллу-сагъшиву ххал дигьлагьисса мониторинг. ОьрчI бакъашиву сававну диспансерданий бавцIусса хъаннил аьдад хъун хъанай дур шиная шинайн», – увкунни ванал.
Мунинсса савав, цIуллу-сагъшиву дуруччаврил министрнал бусласимунийн бувну, дусса дур ттизаманнул шартIирдаву социал буруккинтту ялун бияврил хъаннил оьрму захIмат хьуну бушиву. Лякьлувусса оьрчI буруччин ва оьрчI буллалийни захIматшиврухьхьун багьлай бусса бур 71, 3 процент хъаннил. 60 % хъаннил бусса бур оьрчIакъатлул къашайшиву ду­сса, зобрал къашавайсса, лякьлуву оьрчI къабацIлацIисса.
МуницIун бавхIуну, Республикалул кулпатрал цIуллу-сагъшиву дуруччаврил ва репродукциялул центрданул гьанулий дузал дурну дусса дур оьрчI ба­къасса лас-щарнин лавайсса даражалул медициналул кумаг бан бюхъансса шартIру – ЭКО (экстракорпоральное оплодотворение). Ва журалул кумаграл хIасиллугу ялу-ялун ххуйсса хъанай дусса дур.
Министрнал мукунма кIицI лавгунни, цалчинма-цалчин лякьлуву хьу­сса оьрчI буккаврийнугу хъамитайпалул гихуннай­сса цIуллу-сагъшиврун заралну бацIлай бухьувкун, ЦIуллу-сагъшиву дуруччаврил министерствалул хъунна­сса тIалавшинна душиву гинекологтурай аборт дан бувкIсса хъамитайпа му пикрилия махъаллил бан­сса чаранну ляхълан.
ХIакьину медициналул хьхьичI бав­цIусса ца яла агьаммур буруккинну министр ккаклай ур цIуну бувсса оьрчIал цIуллу-сагъшиврул ялув бацIаву, цанчирча так цIуллу-сагъсса оьрчIая бизлай буну тIий цIуллу-цIакьсса миллат.
«ОьрчIал, хаснува цIуну бувссаннал, цIуллушиву дуруччиншиврул, акушер-гинекологиялул идарарттай лякьлуву­сса оьрчI ябаврил ялув бацIаврищал хъуннасса къулагъас дуллай буссар оьрчI бувну махъ педиатриялул идарарттайгу», — увкунни Танка Ибрагьимовлул.
Министрнал мукунма кIицI лавгунни барз биял къавхьуну бувсса, заэвсса оьрчIру бакI буккан баншиврул, республикалул цIуллу-сагъшиву дуруччаврил хьхьичI бихьлай бушиву цIусса технологиярттайн бучIансса мурадру.
«Хъун хъанай дур цIуну бувсса ва вил­ттили оьрчIру литIаву. БакI бувкминнавугу чIяву хъанай бур муша­къатсса оьрчIру. Рес­публикалул акушер стационардай щаллуну дуссар цIуну бувсса оьрчI реанимациялуву бишин­сса шартIру, ххал бигьлай буссар цаймигу цIусса технологиялул кумагру», – увкунни министрнал.
Бувсунни махъсса шиннардий Да­гъусттаннай кьамул дурну душиву ца­ппарасса законну ниттил ва оьрчIал цIуллушиву дуруччинсса, демографиялул тагьар ххуй дан­сса, оьрчIру бусса кулпатир­ттал тагьар ххуй дансса. «Развитие здравоохранения в Респуб­лике Дагестан на 2014-2020 годы» тIисса паччахIлугърал программалуву ца яла агьам­сса подпрограммар «Охрана здоровья матери и ребенка». «Здоровье» тIисса хьхьичIунсса миллатрал программалул лагрулуву дур­сса мероприятиярттайну ва «Модернизация здравоохранения Республики Дагестан на 2011-2012 годы» программа зузаврийну ххуй хьуссар билаятрайсса демографиялул тагьар. Шинал лажиндарай цIуну бувсса оьрчIал ­аьдад лархъунни 38 азарунния 57 азаруннийн. 2013 шинал июнь зурул 4-нний дунияллийн увксса оьрчIайну республикалул агьалинал ­аьдад лархъссар 3 миллиондалийн.