Балайлул усттар

29_foto_2Дагъусттаннай, улу, кIа яла машина къалагаймур мащилийгума Мазагьиб Шариповлул цIа къакIулсса, къабавсса инсантал бакъахьунссарча.
Чансса дурну дакъар давурттивгу композитор Мазагьиб Шариповлул лакрал, Дагъусттаннал, Аьрасатнал халкьуннаву балайлул магьирлугъ лахъ — авадан шавриву. Арулттуршуннийн бивсса ванал чивчусса балайрдал гьарцаннилгу цила аьш-бакI дур, цила оьрму бур, караматсса асардал къюмай хъанай дур.

Шамсуттиннул арс Мазагьиб Шарипов увссар Хъусращиял шяраву 1937 шинал инт чантIа тIутIисса март зурул ххюлчинмур кьини.
Шиккува учин интнил гьант­рай ниттил увсса унутIий ухьун­ссар ва муданагу интнил виришиву, цIушиву, чаннашиву дакIниву дусса.
ramziУкун чаннасса дакI дусса Мазагьиб оьрмулул байбихьулийра оьтту-ттурчIавун миллатрал аьдат-эбадат, магьирлугъ духлай, гьантлия гьантлийн тIисса куна, халкьуннал макьаннаву­сса яргсса, ляличIисса такьварду лаласун шай хьуну ур, миннул хIайран ай хьуну ур. ОьрчIнийва ванан вай асарду циван аьч къахьуви, цана хъинну дакIний акъасса буттал Шамсуттиннул бювхъуну мандолинагу бивщуну хъатIай, мажлисирттай балай учайсса бивкIун буна. Мукунма ссувхIатирттах ччергъилттухун ниттилгу балай учайсса баяйсса бивкIун бур. Буттал мандолинарив тавхана-къатлуву мюрайн лавхъунма бивкIун бур.
ЧIаххуранния ххаллил­сса балайчи, мандолина бищу, къавтIала, спортсмен, учитель Багъирча Муслимовхъанния мандолиналул чIу баллалийни бюхъайссияв чIава жагьилнаща мюрая буттал мандолина ликкан къабуллай ацIан.
Буттал шяраву дуклакинийгу, аьралуннаву къуллугъ буллалинийгу, Каспийск шагьрулий заводрай зузинийгу Мазагьиблул хъинну бищун лавхьхьу­сса гармонь, аккордион канища бувкьун бакъар.
Сант дагьний, цала музыкалухсса ччаврил кIункIу уллай, гай инструментру канил бугьлай хъинсса музыкант-балайчи хьуну ур.
ХIалли-хIаллих макьанну ляхъан даврихунгу агьну ур. 1968 шинал Мазагьиб Шариповлул къуртал бувну бур Дагъпединститутрал музыкалул педагогикалул факультет. Зий ивкIун ур Гъумук музыкалул школалий (цIанасса М. Дандамаевал цIанийсса магьирлугърал школа). Яла личIи-личIисса шиннардий — Дагъусттаннал балайчитурал хордал ккураннал жаваб дулайсса секретарьну, Дагъус­ттаннал культпросветучилищалул дуккаврилсса байсса бутIул хъунаману.
Оьрмулул мукьцIалла шин хьуннина Мазагьиб лакрал, Дагъусттаннал миллатирттаву чIявучин кIул хьуссар хIакьсса, пагьму хъунмасса композитор-песенникну.
Ванал дакIниву дукъакканну цIакьсса мина дирхьуну дур оьрчIнийра лаларсъсса халкьуннал макьаннахсса ччаврил. Га ччаврил аьзизшиврул гьулусан уллай аьч хьусса ванал дакIнил синттал макьанну балайлул чIурдайн кIура дарну дур ччянира чIявусса лакрал бикIу, Да­гъусттаннал миллатирттал бикIу машгьурсса балайчитурал творчествардаву.
Мазагьиб Шариповлул щаллу бувсса «Хъусращи» тIутIисса эстрадалул ансамбльданул творчествалийну лакрал эстрадалул магьирлугърал лавхъсса ца агьамсса шачIану хьуссар, миллатрал балайлул магьирлугъ авадан шавуну.
Му ансамбльдануву гьурттушинна даврийну тамансса балайчитал Арслан Шагьмарданов, Амрит ХIусайнаев, Карин Кьадинаев ва цаймигу агьалинаву хъиннува машгьур хьуссар.
Балайлул чIу бусса, балайлул бюхъу бусса жагьилтурах яру личавай куна муданагу луглагисса, мукунминная ххари шайсса композитор Мазагьиб Шариповлул тамансса лакралссагу, цаймигу миллатиртталссагу балайчитал ччаннай бацIан бувну агьалинал хьхьичIун буккан бувну балайлул магьирлугърал тIайласса, хIакьсса ххуллийн тIайла бацIан бувссар. КIиннал дуэтрай учай­сса балайлул усттаршивугу ванал цIулаган дурну лахъсса даражалийн диян дурссар.
Дагъусттаннал миллатир­ттал магьирлугъраву дуллалисса хьхьичIуннайшиврухлу композитор Мазагьиб Шарипов лайкь хьуссар «Дагъусттан Республикалул, Аьрасатнал Федерациялул магьирлугъирттал лайкь хьусса деятель» тIисса, ванал захIматран кьимат бишлащи­сса ХIурматрал цIардан. Ванал творчествалул жула республикалул миллатирттал магьирлугъраву хъунмасса кIану бугьлагьаврил барашиннану хъанай дур фестиваллай, конкурсирттай, байраннай гьуртту хьуну, цала оьрмулул гьарцагу шинал тIутIиссакссагу ванан буллусса дипломирттал, хIурматрал грамотардал, хасъсса лишаннал.
Мазагьиб Шариповлул оьр­мулул, творчествалул ххуллул ца бутIул жямну хьунни 1996 шинал итабавкьусса «Жагьилшиврул балайрду» цIанилусса ванал макьаннал нотарду, балайрду бу­сса бугьарасса лу.
Цинявппагу вай балайрду бавхIуну бур ванал дакIнил ччаврил мусил щинзирданий зунттал халкьуннал багьу-би­зулущал, миннал къайгъурдащал ва пикри-хияллащал, бивкIу бакъасса халкьуннал балайрдащал.
Лирикалул балайрдал бакI-щаращи хъанай ур композитор-лирик, песенник-Мазагьиб Шарипов, учирча на къааьйкьин­ссара.
Дигьалагру дакъасса ванал оьрмулул шиннардий уттара дурсса цIан-чанна хьхьурду, шад-пашмансса пикрирду, рахIатшиву, гьалакшиву балайрдаву магьирлугърал чаннайн кIура дарну дур. Ва хъуннасса усттаршивури, гьунарди, бюхъу-хIарачатри, оьрмулул хъунмур мурадри, абадшивури.
Рамазан Рамазанов