Гьашину хIаж бувминнавух бур СВО-лий шагьидну жан харж дурсса, Чувшиврул орден ларсъсса Асхадлул ва хьхьиривун бюкьлакьисса инсантал ххассал буллай жан кьурван дурсса Ислам ХIажиевхъал нину Саният ХIажиевагу.
Ванил буттал мархри ЧIурттащиял шяравассар, нину – кабардиннал миллатралли. Саниятлул лас МахIаммад, аьпа биву, Цалчинмур ЦIувкIратуссар, цувагу «Лезгинка» ансамбльданул цIанихсса къавтIалая.
Бусанну Вирттаврал нину Саният, цуппа духIан захIматсса дардирдаву бухьурчагу, СВО-лун шайсса ка-кумаг буллалисса инсан бушиву ва чIун-чIумуй Хуршиловлул цIанийсса кIичIиравусса штабрайнгу, цайми идарарттайнгу бияйшиву ка-кумагращал. Щавари хьусса дакIнил къювугу тIааьнсса пишлийну кIучI дуллай, яхI буллай бушиву.
На, ванищал хьунабавкьуну, хIажлиясса асарду жула буккултращалгу кIибачIикьай тIисса тавакъю бувссия. Саниятлул укун бувсунни мубараксса Макка-Мадиналул аьрщарайнсса аьрххилия.
– Хъинну анаварну лагайсса дур чIун, цаппара нюжмарду ларгунни на хIажлия бувкIун, амма хъамал чан хьун бувар уттигу ттул ужагърай, дакIгу мубараксса аьрщарая дукъарцсса кунмасса асарду бур. Дазу дакъа барчаллагьрай бура гьашину хIажлийн нанисса азаллийсса инсантуравух навагу бушиврул савав хьусса меценат, сенатор Сулайман Каримовлуйн. Щавуй ка дишинмагу гьан увайхьунссар Заннал, барчаллагьрай бура, цахъисрагу ттулла дакI аьчух дуккан дуван хIарачат буллай бивкIцириннайнгу, нава хIажлийн тIайла буккансса хIарачат бувцириннайнгу.
ТIайламур бусан, нязаннив арсру дунияллия лагайхту, ттулла дакI ссалчIав ва щилчIав тирх къаучин дувансса ххива. ДукIу-кIулссанува хIажлийн гьан бувансса ниттихъал сияхIрайн ттулламур цIа дулун рязи къавхьуссияв, дакI хIадурну дакъая, навагу ттуйнма нава бучIан буваяв. Гьашину, алхIамдулиллагь, ттун тIайлабацIу хьунни МухIаммад Идавс (с.аь.в.) занай ивкIсса аьрщарайх занан, Идавс (с.аь.в.) чак буллай ивкIсса мизитраву чак буван, Аьрафат зунттуй дуаьрду дуван, ттулва нитти-буттал, арсурваврал рухIру бигьаний, куклуний дишакьай тIий, Заннайн лабизан.
«МухIаммад Идавс (с.аь.в.) увччусса кIанайн нанийни, ттуву гай кIанттурду ххуйну кIулсса кунмасса асарду бия, нава тачIав Маккаллал-Мадиналул аьрщарайн бивсса инсан бакъанугу. Ттущалсса ца группалувусса душругу махIаттал хьуну бия, вин цумур ххуллийх бачинссарив, чув дуаьрду дуллай аглан хьунссарив кIулну бур тIий. Тиккун нани ххуллийсса авурсса бюхттулсса дарвазагума уттинингу ккавксса кунмасса асар бия. КъакIулли ци аьламатъяв.
Цамургу тамаша бизансса иш хьуна. Мизитраву бура ттухьва нава, жулмур группалухьхьун Кьурандалул луттирду къабиривунни тIий. Цаннил лагьну цIувххунни, циванни жунма Кьурандалул луттирду къабулайсса куну. КъакIулли куну жаваб дулунсса мугьлат бакъа, хьхьичI бавцIусса ца хъамитайпалул, ттучIан гъан хьуну, жучIа кIива лу бурча, ва винни куну, ттул канивун бириян бунни. Группалуву ца на хьунна му бахттилул заллугу. Ттун муксса гужну ччай бияхха та хIалатраву Кьурандалул лу канил бугьан, ва мурадгу тамашану щаллу хьунни. Заннал кабакьайссар учару, гьар ишираву кабавкьунни ттуцIун ва ппурттуву.
Куклуну, тазану лавхъра Аьрафат зунттуйнгу, дуван аьркинсса циняр аьдатругу тазану дував, аьркин хьурчагу тIий, ттущалва лавсъсса дарурттугу бусса куццуй махъунмай ласав. Махъ-зуманив на, давление гьаз хъанай, инжит хъанан бикIайвав, тийх давлениягу мютIину диркIунни, авара къабунна…
Саният хъинну буруккинттарай буссия тихун нанийни, кIиришиву захIматну духIайсса цинма бигьану къабикIанссар тIий.
– КIиришиву дия учинсса ишвагу асар къавхьунни. Дюхлулул хIахI бия ялунгума. Гьай-гьай, хIаж – туристътурал аьрххи бакъар, лахъисса ххуллурду бахьтта битан багьлагьиссар. Кяъвалул лагма буккаву дакъагу, Сафа, Марва зунттал дянийх лечин, Аьрафат зунттуйн лахъан, Миналул рахIув чартту бищай аьдат, «жамарат» дуван. ЗахIматшивурттайн хIадурну буссияв, 4-5 километра бахьтта ритлай, буххавугу асар къахъанай. МуницIухва, жул гостиница мизитирттачIан гъанну бия, автобусругу гостиницалул чIаравнма бучIайва, жу архнийн биян бан, буцин. Гьаннайсса, гьарзат, хIисавравун ларсун, лахъсса даражалий дурну дия хIажлилсса буллалиминнал. Группалул каялувчигу гьарзат ххуйну, рахIатну бувчIин буллалисса ия…
Саният хIажлий буни, на ванищал связьрайн буккайссияв лях-карах. Тихун бувкIсса гьантрай ва байкъалитIавай хIайранну буслай бия, цуппа цукун ясир бувну буссарив азарва журасса асардал, хIажлил чIун къуртал хъанахъисса гьантрайрив, шаппай кIункIу тIий бушиву бувчIлай бия.
– Мубараксса аьрщарайн бивну, ца яла ххуймур мизитраву чаклий бацIайхтува, ттун нава та аьрщарайн багьаннинсса оьрмулул бутIа хъамабивтуна учин къахьунссарча, хьхьичI ххуттай бия хIаж, чакру, дуаьрду. Ччанну цивппава мизитирттавун най бия. Тай тIитIа-лакьайсса хъунисса ххюталу, дуниял хъамариртун, дуаьрдай бикIайссияв, ца навагу, Аллагьгу дакIнийну. Буниялттунгу, цамур дунияллий бусса кунма. Ттун телефон канил дугьаннагу дакIнийн къабагьайва, шамуннава ливчIсса ца арснал оьвкуну бакъарив ххал буван бургайссияв. Оьрмулул къайгъурду бакIравунмагу къабуххайва, гьарзатгу, дуниялгу хъамариртуна. Махъра-махъмур тIавап дувайхту, ттун бувчIуна утти нава арснахгу ххуцI бувккун бушиву, шаппай кIункIу тIий бушиву. Ттущалсса ваймигу укунма тIий бия. Аллагьнал хьхьичIсса бурж бартбигьайхту, мубараксса аьрщарай жува бухьурчагу, жува зана шару Ватандалийн, жулва ужагъ бунийн, жулва оьрчIру бунийн. Вагу духьунссар хIажлил ца карамат. Дайдихьулий инсаннан гьарзат хъамаритан дувайсса, хIажлил аьдатирттал ахирданийн бияйхтурив, «шаппай, шаппай» тIисса илгьан дакIнивун бутайсса.
Укун буслай бур Саният цила зияратрал ххуллийсса аьрххилия.
Ванилгу, циняв лакралгу бувсса хIажлил барачат щалвагу миллатрайнгу, билаятрайнгу бияннав! Амин!
ПатIимат Рамазанова