Вай гьантрай МахIачкъалалив Р. ХIамзатовлул цIанийсса Миллатрал библиотекалуву хьунни ДР-лул Транспортрал ва ххуллул хозяйствалул министерствалул ларгсса шинал хIасиллая ва гьашинусса шинал хьхьичIун лавсъсса агьамсса масъаларттая бусласисса коллегия.
Шикку гьуртту хьунни ДР-лул ХIукуматрал председательнал цалчинма хъиривчу Руслан Аьлиев, ДР-лул ХIукуматрал председательнал хъиривчу Ризван ГъазимахIаммадов, ДР-лул транспортрал ва ххуллурдал хозяйствалул министр Жамбулат Салавов, МахIачкъалаллал аэропортрал гендиректорнал хъиривчу Олег Коковин, Дагъусттаннал муххал ххуллул хъунаманал хъиривчу Захар Адамов, МахIачкъалаллал хьхьирил портрал гендиректор Жамал Аьлиев, УГИББД-лул хъунаманал бигарду биттур буллалисса МахIаммад Садикьов ва цаймигу.
Коллегиялул даву дайдихьлай, Руслан Аьлиевлул кIицI лавгунни 2024 шинал ххуллурдал инфраструктуралул ккаккияртту хьхьичIуннай хьушиву ва муницIун бавхIуну агьалинал оьрмулул шартIругу къулай хьушиву, республикалул экономикалул маэшатравугу хьхьичIуннайшивуртту хьушиву.
Жамбулат Салавовлул балжину бувсунни ведомствалул даврия, чIалачIи дурсса ккаккиярттая, проектирдая ва шинал ахирданийннин бартбигьин аьркинсса масъаларттая.
– Аьрасатнаву Дагъусттан цалчинсса субъект хъанай бур федерал бюджетравасса арцуйну «Безопасные качественные дороги» тIисса миллатрал проектрал лагрулий ххуллурдай дан ккаккан дурсса цинярдагу давуртту дузрайн дуккан дан бювхъусса. Ларгсса шинал ва проектрал лагрулий бакьин бувссар 131, 2 километралийхсса машинарттал ххуллурду, 342 объектрай 146,6 километралийхсса ххуллурду ва кIичIирттал сетьру, мукунма 18 ламу, – увкунни министрнал.
Министерствалул дузал дурну дур республикалул даражалийсса жяматийсса ва политикийсса мероприятиярттайн инсантал биян бувансса транспорт. Аьралий-хьхьирил флотрал ва Росгвардиялул 1200-нния ливчусса аьралийтал биян бувну бур хасъсса аьралий операциялул ишру нанисса кIанттурдайн ва АьФ-лул аьралий частьру дусса шагьрурдайн. СВО-лийн диян дурну дур 475 тонна гуманитар кумаграл. Вай давуртту дузрайн дуккан даврин итабавкьуну бур 624 транспорт.
«Развитие транспортного комплекса Республики Дагестан» тIисса паччахIлугърал программа дузрайн дуккан дуван итадакьин ккаккан дурну дур 16,072 млрд къуруш.
Ризван ГъазимахIаммадовлул кIицI лавгунни, региондалийсса федерал ххуллурдах хъуннасса къулагъас дуллай бушиву.Ванал бувсунни Хасавюрт, Дарбант, МахIачкъала шагьрурдал чIарах лагайсса федерал ххуллурдал давуртту най душиву. Масалдаран, хIакьинусса кьини чялишну буллай бушиву Хасавюрт шагьрулул чIарахсса федерал ххуллу, байбивхьуну бушиву буллай Дарбант шагьрулулмур чIарахсса федерал ххуллугу.
МахIачкъала шагьрулул ххуллурду куклу баву мурадрай, ухссавнил чулухунмайсса ххуллул проектрал ва сметалул документация ххал дигьлай бур «Главгосэкспертиза России» ФАУ-лул. Экспертизалул хIасиллу хIадурну дикIантIий дур 2025 шинал шамилчинмур кварталданий. Проект иширайну дузрайн дуккан даврин итабавкьуну бур 31,1 млрд.
Вай агьамсса проектру дузрайн дуккан даврийну чIаланну ххуй хьунтIиссар транспортрал инфраструктура.
ЦIу буккан бантIий бур республикалул автопарк. Миллатрал проектрал лагрулий республикалийн бувкIун бур 45 автобус. ЦIуну бувкIсса автобусру занай бур МахIачкъала шагьрулул агьамми кIичIирттавух.
Мукунма республикалийн бувкIун бур 6 вагондалущалсса 4 электричка. Электропоездру занай бур «МахIачкъала – Хасавюрт» ва «МахIачкъала – Дарбант» маршрутирттай.
Жамбулат Салавовлул бувсунни гьашинусса шинал ведомствалул бартбигьин аьркинсса масъаларттая. Миннуву хьхьичI ххуттай дур «Инфраструктура для жизни» тIисса миллатрал проект. Пландалий бур 46,2 километралийхсса ххуллурду ва 602, 4 метралийхсса 4 ламу. Бакьин бан ва цIу буккан бансса пландалийн лавсун бур 376,4 километралийхсса ххуллурду ва 110 метралийхсса 5 ламу. Асфальтру бутIинтIий бур зунттал щархъавунсса ххуллурдайнгу.
МахIачкъалаллал аэропортрайгу дайдишинтIий дур А-терминалданул давуртту, тIиртIуну дур цIусса маршрутру: Череповец, Киров, Сыктывкар, Новокузнецк, Псков, Иваново, Саранск ва Оренбург шагьрурдайн.
МахIачкъалаллал хьхьирил машлул портрайхчIин жучIанна дукIлай дур 14 журалул кьай. Ларгсса шинал 580 тонна къалмул диян дурну дур Ираннавун. ЦIу буккан бантIий бур республикалийсса муххал ххуллурду. ЛичIиссара къулагъасрайн лавсун бур ххуллурдайсса мюхчаншиву дуруччаврил масъалартту. Ххуллурдайсса тагьар мюхчан даву мурадрай тIалав бувну бур «АвтоУраган» тIисса 15 мобильный комплекс ва БЛА (ххуллурдайсса низам къадуручлачими ашкара буллансса) 2 аппарат.
Ведомствалул хIасиллая бувсун махъ паччахIлугърал программартту, миллатрал проектру бартдигьавриву хьхьичIунсса ккаккияртту чIалачIи дурсса пишакартуран дуллунни ХIурматрал грамотартту ва Барчаллагьрал чагъарду.
Жамбулат Салавовлул барчаллагь увкунни паччахIлугърал бигарду лайкьсса даражалий бартбигьлай зузисса пишакартурахь.