Виртталсса уссурвал

Вай гьантрай Цалчинмур ЦIувкIуллал жяматрал хIурматрай ахиратрал ххуллийн тIайла увккунни СВО-лий чувшиврий жан дуллусса шяравучу, Сиражуттиннул арс Сулайманов Аьби­дин. Увччунни ва Южно-Сухокумскалив, буттал ва буттауссу КьурбанмахIаммадлул чIарав. МахIачкъалалив увсса вагу цащала увцуну, вай Южно-Сухокумскалив бивзун бивкIссар. Ванан махъра-махъмур минагу шикку нясивну ляркъунни.

Аьбидин

Аьбидин, Архангельскалий аьралий буржгу бартбивгьуну, 3 шинай полициялий зий ивкIун ур. МахIачкъалалив 2002-ку шинал къуртал бувну бур Управлениялул ва бизнесрал институт. 2007-ку шиная шийнай зий ивкIун ур Да­гъусттаннал Адвокатътурал палаталуву. Ванащал архIал зий бивкIми буслай бур, Аьбидин мудангу тIайлашиву ччисса, закондалул ххуллий кьянкьану ацIайсса адвокат ия тIий. Шиккува кIицI лаганна, Аьбидиннул буттал ппу МахIаммадгу (ванайн милица МахIаммад учайссия) так тIайламунил чул бугьайсса, марцIну зузисса, лулттурасса къаласайсса, цаламуний ацIайсса, лахIан ан къашайсса инсанну дакIний ливчIун ушиву шяраваллил агьулданун. Аьбидингу вайра хасиятру дусса кьянкьасса чув ивкIун ур. МуницIухва, ниттил Ширимназлул ниттищалсса, Аьбидинхъал ПатIащалсса, ванал суратрайн я бияйхтува чIалай бур, ванал симан цукун хъинсса чаннал чанна лахъан дурну дуссарив.
СВО-лийн ва лавгун ур цува, хушрай, 2024-ку шинал, ноябрь зуруй, Луганскаллал Халкьуннал Республикалийн. «Ххуйсса давугу кьариртун, хушрай СВО-лийн ачин циван кIункIу хьунавав?» – цIухлай бура на ванал чIивима уссихь Расуллухь. Бурхха жулва лагма-ялтту, арцул хъяврин бувну най бур СВО-лийн тIутIиссагу. «Ватан ххирашиврул», – кутIану жаваб дуллай ур Расул.
Ваная цаятува гихунмай бусанну. Ва цувагу СВО-лий ур 2022-ку шиная шийнай. Ихтилатран кIусса ур. Гуж-балагь буккан буллай бура на ванава махъру. «Зу кулпатраву увагу кIия уссу ухьувкун, вин къаччан къабивкIунав уссугу лагаву. Бутта акъахьувкун, ниттийвагу цIими къабувну», – цIухлай бура. «Къаччан къабивкIуна учин къахьунссар, ттухь уссил бувагу къабувсуна цанмагу СВО-лийн гьансса пикри бушиву. «Нагу Луганскалий талай ура» тIий оьвкуна. Гьай-гьай, на буруккинттарай ивкIра. КIия уссу уру жу. Ттунма ца къахьунмур хьурча, хъунама уссу уссархха тIий, ттулла дакI нара дуллан икIайссияв», – тIий ур Расул. Ва цува мобилизациялул ппурттуву увцуну ур. «ЧIивима уссу аьрайн уцаву Аьбидиннун асар хьухьунссия», – тIий бура. «КъаличIину. Аьбидин дакI дарцIуну ия Ватандалул мурадру буруччиншиврул чиваркIуннал ярагъ кIунттил бугьан аьркиншиврий», – тIий ур.
Аьбидин, буниялттунгу, дазу дакъа Ватан ххирасса патриот ивкIун ур. Ванал социал сетирдайсса страницалий дур укунсса чичру: «Нацизм, фашизм, антисемизм, холокост ппив дурсса, гьарзат ухчIинларай дирчусса, кулпатран хьхьичIунну бикIансса ххазинарду баччан бувсса Европа жунна мяърипат лахьхьин дуллалисса кIанттайн биян бувассар». Гьамин, Ватандалухсса ччаврил увцуну ур ва «НОД Дагестан» тIисса патриотътурал ккурандалувун.
Аьбидин хъинну законнугу кIулсса, интеллект дусса, инсантуращал хIаласса ия. Украиннал нацистътал тиккува бацIан къабуварча, Да­г­ъусттаннайнгу биянтIиссар, тайннал мархха-ххун тиккура ххартI дуван аьркинссар тIун икIайва, цалвамур бутIагу бишин ва давриву лавгуна. КIива душ ятинтал бувну лавгунни, цаннин — 18, вамунин 13 шинни.

Расул

Аьбидингу, Расулгу пахру-ххара бакъасса, хьхьичIун бурувгсса жагьилталли. Аьралий наградарттугу дуссар, амма цаятура цIарду дурну ччисса бакъар», – тIий ур Аьбидиннул хъинирву, Дагъусттаннал Чичултрал союзрал лакрал секциялул каялувчи Супиян Оьмаров. Ванал ттун дакIнин бувтунни, дукIу МахIачкъалалив, Совет Союзрал кIийла Виричу АхIмад-Хан Султаннул гьайкалданучIа Ххувшаврил байран дуллалисса ппурттуву, щаву дирну хъин хьун увкIсса Расуллул бавтIцири барча бувшивугу, ванал танкалий «Цовкра-1» тIисса чичру дурну диркIшивугу, ва чичру дусса танк социал сетирдайсса видеолий итталун дагьну диркIшивугу. Расуллун 36 шин дур.
Ва Харьковрал направлениялий ур. Ванал къуртал бувну бур Москавуллал паччахIлугърал машиностроительный институтрал юридический факультет. Ва хъунама лейтенант ур. ЦIубутIуй штурмовой группалул хъунаману ивкIун ур, цIанакул – взводрал командирну. Расул цаятува буслан ччайвагу ­акъар. «ХьхьичI бивхьусса масъалартту бартбигьлай буру, нацизмалул ахир пуч хьуннин талантIиссару» тIий ур. Аьралийтал аьркинмунил дузалну бурив тIисса суалданухун жаваб дуллай, иш цава-ца куццуй къабикIайссар гьар кIанай, цал подразделениялул дузалшинна оьккисса дакъар тIий ур. ЦачIавасса саллатI аякьалулун ласун, гьар аьркинмунил дузал буван цайвасса буржну ккаклай ур. Ва, яла-яла, ми ябан, буруччин, талатаврил цIарава цIуллуну буккан бан. Командир ур, да. ЦачIава взводраву бакъахьурчагу, тамансса лак бур тIий ур СВО-лий. Гьармуниву хьхьичIунсса лак СВО-лийгу лажин кIялашиву дуллай бухьунссар.

ЦIувкIуллал цIа чирчусса Расуллул танк 

Расуллул 5 шинавусса арс ур. Февраль зурул 17-нний СВО-лийн билет лавсун бур ванал. «Расул, зу кIия ияв, ца ливчIун ура. Къагьан къабучIиссарив, къаачин ччай акъарав?» – цIухлай бура на ванахь тIайланма. «Ялунгума, хъиннува ччай ура утти», – дуллунни жаваб. Ци учин­ссия? Нагу, аьтIаву къалачIун хIарачат буллай бунугу, мукьавух зурзу тIисса чIуний учав ххуллухъиндарал махъру: «Расул, цIунцIия къавхьуну, ччяни, цIуллуну-сагъну инагу, циняв чиваркIгу шаппай бучIансса кьудрат Аллагьнал дулуннав! Ялувманал цIимигу, гъурбатрай, аьрай бургъил гъилишивугу, ххираминнал ччавугу зул ялату къагьаннав!».
Ватандалул мурадру буруччаврил цIаний ярагъ кIунттил бугьан багьсса чиваркI, щил ци учирчагу, личIиссава бур. Хъинну дахханасса дур вайннал дунияллухсса ябитаву, жунна, чIявуссаннан кьиматраймур вайннан саннурагу дакъар. — Вайннан хьхьичIунну дур цайми дурчIаларду. Миннувух, Ватандалухсса ччаврил дакIру гьузиххин дуллалисса асардугу. Чув-адаминал кьини лайкьну лахъан аьркинссар, нацизмалул мархри хьхьуцанттайва ххартI буван аьркинссар тIисса.
Ва ялун нанисса Ватан дуруччул кьини барча дуллай, оьрчIан уттиния тийнмай дяъвилул пуркIурал, янсаврал кьанкь къарищуннав, гъарал лачIун дакъасса ссавнийн ттурлу къадукканнав, ххари-хъиншивурттал суратру ласун дакъасса дроннугу ссавруннайн гьаз къахьуннав тIий бура.

ПатIимат Рамазанова