[dropcap]И[/dropcap]тникьини Лакрал театрдануву хьунни лакрал ва Дагъусттаннал хъунасса шаэр Мирза МахIанмадов дунияллийн увккун 95 шин там шаврин хас бувсса аьпалул мажлис.
[dropcap]Г[/dropcap]а кьини шаэр дакIнийн утан бувкIминнал дянив нажагьссавагу акъахьунссия ванал шеърирду дакIних къакIулсса. Театрданул жанахIраву инсантал кувннахь кув ганал шеърирду, бястлий кунма, ккалай бия, мукунма бия залдануву мажлис байбишин хьхьичIгу. ХIакьсса бакъаривла туну вай махъру «ХIакьсса шаэрнан бивкIу бакъассар, ми жуятува батIул хьурчагу, дакIурдия батIул къашайссар», — тIисса.
Зулайхат Тахакьаева
Мирза МахIанмадовлул шеърилугърал ляличIисса дунияллий чIявуссар ттул аькьлу-кIулшилувун, оьтту-ттурчIавун куртIну бувхсса шеърирду. Миннувагу – яхIлил ва къириятрал гимну хIисав бансса «Буттал гьаттай» ва «Ниттил аманат». ЧIапIив хъахъи ларгун дур Мирзал шеърирдавасса ттунна яла асар хьуми калимартту чирчусса блокнотралгу. Ттун ми хъинну бдучIи ляркъуссар, вания тиннайгу лякъинтIиссар, миннул ттуву ниттил мазрахссагу, буттал улклухссагу ччаву лещан къаританссар, зунттал душнил яхIгу, къириятгу дуруччин кумаг буллай дуссар.
[pullquote]Мирзал поэзия мяйжаннугу авадансса бур, экьинанисса бур, дакIний личIангу, цитата хIисаврай ишла бувангу хъинну тIааьнсса бур.
Жунма пахру бикIан аьркинссар, Мирзал даражалул шаэр жула миллатрава увккун уну тIий.[/pullquote]
Мирза МахIанмадов жуятува батIул хьуния шиннай ларгун дур 48 шин, дурусну шаэрнал цала дунияллий бувтсса оьрмуксса. Лавгун бур дунияллия шаэр гъанну кIулсса, мунащал щяикIан-изан, хавар-махъ бусансса бахтти хьуми. Амма Мирзал яргсса творчествалул кьимат кIулми жула дянив бушиву – мугу бахттир.
Ганал творчествалия бусласими цинявппагу ятIулсса ххуттайну кIицI лаглай бия Мирза дакIнил чувшиву дусса, яхI баххаяр бивкIу кьамул бан хIадурсса шаэр ивкIшиву.
МахIаммад АхIмадов, Дагъусттаннал Чичултрал союзрал хъунама:
– «Оьрмулий цалли ник рирщусса» увкуну бур Мирза МахIанмадовлул – мугу душманнайн ккулла битаншиврул. Мукун учин бюхъайссар так дакIнил чумартшиву дусса инсаннаща. Дяъвилий гьуртту хьусса инсаннал цамур хасият дикIангу къабюхъайссия. Му чумартшиву бусса оьрмулий мунал ххютну най диркIун дур. Расул ХIамзатовлул пишлищал бусайва ца дянив бяст багьсса ишираву Мирзал цайнма Каспи хьхьирил зуманийн дуэльданийн оьвкуссия тIий. Буссар шаэртал зунттал щаращаха лавхьхьусса. Цала хъирив халкь кIункIу бан бюхъайсса. Литературалул институтраву дуклакисса чIумалгу, Чичултрал союзрайгу ганал хасиятрая, къириятрая, шаэршиврул гьунардания буслай байкъалитIавай бикIайва. Мирза миллатрал къюкIливу ливчIссар ва личIантIиссар поэзиялул бусала, миллатрал бусала, мазрал ва балайлул бусала хIисаврай. Бусалардаву личIаву – мури шаэрнан яла хъунмур талихI.
Руслан Башаев, «Илчи» кказитрал хъунама редактор:
— Цуксса хIайпнугу, ттун бахтти хьуну бакъая Мирза МахIанмадовлущал хьунаакьинсса, щяикIансса, изансса, дунияллия, литературалия ихтилат бансса. На дахьа литературалухун ххаахлахисса ппурттуву га лавгун ия дунияллия. Лавгун ия хъинну хъунмасса аьсившиврул бутIагу шийвасса сагъминнан кьабивтун. Хьунаакьинсса кьисмат нясив хьуну бакъанугу, ттул дакIнивугу, кIулшилувугу Мирза МахIанмадов миналул хьуну ливчIун ур ваца ччянива гъанну, кIулну ивкIсса инсан куна. Мукун бикIайхьунссар, мукун шайхьунссар му инсаннал дакIнил дуниялгу, вилламур дакIнил дуниялгу ххишала дакъа цаннин ца маччассану, малхIанссану ляркъусса чIумал.
Мякь къалиххансса, хханхха къабуччинсса бур Мирза МахIанмадовлул язи-язими шеърирду. Му мукун личIантIиссар дунияллий лакку миллатгу, лакку мазгу уттавану буссаксса.
Качар ХIусайнаева:
— Цимигу ттуршукурдал хьхьичIва ца аькьилнал увкуну бур хъунасса шаэрнал шеърирдащал ганал сиппатгу яшайссар миллатраву, му инсантуран ляличIину ххиранугу личIайссар куну. Ттунма кIулсса шаэртураву, ттун ми чIявусса кIулссия, яла язимургу, яла яргмургу сипат Мирза МахIанмадовлулсса дизай ттун. Поэзия ляличIисса бушиврущал архIал, Мирза ттун дакIний ливчIунни (га ттул буттал хьхьичIунсса дус ия, жул кулпатру кувннаву кув дакIру дирхьусса бия) бакIрал авурсса, чурххал оьвхъусса, адав дусса, ляличIисса хасият дусса инсаншиврий. Хъусращиял шяраву дакъагу, цайми шяраваллал дянивгу ванал сий хъуннасса дия.
Мирзал поэзия мяйжаннугу авадансса бур, экьинанисса бур, дакIний личIангу, цитата хIисаврай ишла бувангу хъинну тIааьнсса бур.
Жунма пахру бикIан аьркинссар, Мирзал даражалул шаэр жула миллатрава увккун уну тIий. Мирзая гъалгъа тIутIийни дакIнийн къабувтун кьабитан къабюхъанссар мунал дакIниву поэзиялул щаращи къявхъ учин бувсса кулпат Муслимат. Шеъри чичаврил, мукъул пасихIшиврул гьунар бакъахьурчагу, инсаншиврул гьунарданул ганащал архIал бацIан шайсса инсан бия га. Мяш учинсса душругу тарбия бувссар Мирзал ва Муслиматлул.
Булбул Оьмариева, шаэр:
— Кувннил хъирив кув бавцIусса Дагъусттаннал зунттурду кунма, Хъусращиял шяраваллил цIа бюхттул дуллалисса шаэртал бувкссар ттул шярава. Дагъусттаннал литературалул ххазинану хьусса вайннал шеърирдаву аьч хьуну дуссар аькьилсса калимарттугу, бюхттулсса ччавугу, цала-цала пикрилул дуниялгу. Ца паракьат дакъасса, амма куртIсса зунттал неххаха лащан ансса шаэр ия Мирза МахIанмадов.
Дагъусттаннал халкьуннал шаэр Сибирбаг Кьасумовлул кIицI лавгуна Мирза шяравун учIаву – му ил ххари хьунсса иш бивкIшиву.
— Мирза ттуна цалчин ккавксса чIумал, чурххавун цирив ца аьжаивсса ццихь бувххуна. Ганал кIунттил исвагьину бувгьусса къалиян ххал хьувкун, къалиян учинсса шавкь дагьуна ттувуннагу.
Дурккуна Сибирбаглул Мирзалссагу, Мирзаха цала дурссагу назмурду.
Мирза МахIаммадов цуппа школалий дуклакисса заманнай цила яла ххирама шаэр ивкIшиву, махъ тIурча, цинма хъиннува куртIну бувчIлай байбивхьушиву ганал социал ва ватан ххирашиврул темарду аьч дуллалисса произведенияртту куну, кIицI лавгуна Дагъусттаннал халкьуннал шаэр Космина Исрапиловал. Хаснува дяъвилул шиннардин хас бувсса шеърирду хъювсул къабувккун буккин къабюхъайшиву. ДакI ясир дуллалисса бушиву эшкьи-ччавриясса шеърирду.
— Цама акъахьунссар, я вания тихунай къаукканссар, эшкьилул элму укун усттарну шеърирдаву аьч дан бювхъусса шаэр, — увкуна ванил.
ЧIявучил кIицI лавгсса куццуй, жущава халкьуннал балайрдая личIи бан захIматсса балайрду -ми Мирзал мукъурттихун ванал шяравучу, Аьрасатнал магьирлугърал лайкь хьусса ишккакку Мазагьиб Шариповлул макьанну чирчусса балайрду бур. Мирханумлул цIа Мирзал дирзшиву буслай, Мазагьиблул хъярчирай увкуна: «Бюхъай цIа дизлай унува, га ттун нясив баннав куну дуаь дурну дикIангу», — куна.
Мирза МахIанмадов цана ца яла язими шаэртуравасса ушиву кIицI лавгуна Дагъусттаннал Чичултрал союзрал лакрал секциялул хъунама Илияс МахIаммадовлулгу.
Шаэрнал назмурдугу чIумуя чIумуйн ккалай, мажлис бачин бувну бия Дагъусттаннал халкьуннал артистал – Аслан МахIаммадов ва Саният Рамазанова.
ВичIидирхьуминнал оьтту-ттурчIавун дюхханну назмурду дурккуна Дагъусттаннал халкьуннал артистка Жинасат ДинмахIаммадовал, Дагъусттаннал лайкь хьусса артистурал Шамсуттин Къаплановлул ва Аьбдул Мурадовлул.
Шаэрнал мукъурттий балайрду увкуна ХIажиаьли ХIажиаьлиевлул, Арслан Шагьмардановлул, Луиза Шагьдиловал, Халисат Батирбековал, Саният Рамазановал, Илияс МахIаммадовлул, Шамсуттин Къаплановлул, Лариса ХIажиевал, Нурианна Каллаевал, Жанна Кьурбановал.
Гьарцагу шеъри бувккунан, балайрду увкунан тIутIал кацIру буллай, аьпалул мажлис сакин бувсса Лакрал театрданул коллективрахьгу, ппу дакIнийн утан бувкIцириннахьгу барчаллагь тIий бия Мирзал дахIалай чинсса душру: Фиалка, Людмила, Эльмира ва Жамила.