Февральданул 21-нний МахIачкъалалив «Дагестанский аул» тIисса музей-заповедникраву хьунни бурчул усттар ХIасан Эфендиевлул «Кожевник-шорник из Шовкра» тIисса цIанилусса выставка.
Ва тIитIлатIисса батIаврий гьуртту хьунни Дагъусттаннал Художниктурал союзрал председатель Кьурбанаьли МахIаммадов, Культуралул министерствалул вакил Ссамад АгъамахIаммадов, Дагъусттаннал М. Жамаллул цIанийсса Художествалул училищалул директор Мухтар Камбулатов, Дагъусттаннал халкьуннал художник Аьбдулла Шахаев ва цаймигу.
Выставка тIитIлай, «Дагестанский аул» музей-заповедникрал директорнал хъиривмур Ирина ХIайбуллаевал увкуна:
– Ттун ва хIакьинусса выставка тIитIлан, ттула шяравучувная буслан хъиннува тIааьнну бур. ХIасаннул ккаккан бунни ШавкIуллал усттартураща бурчуя, усру дакъассагу, чIярусса цайми-цайми затругу дуван бюхъайшиву…
Мяйжаннугу, ХIасан Эфендиев хъанай ур Ккавкказнавусса цалчинсса уссал усттар, бурчуяту искусствалул хIакьсса произведенияртту буллалисса. Бурчул кьютIру ишла бувну ХIасаннул дурсса инсталляциярттаву царагу дакъар мяъна-мурад бакъасса, вай дур инсан пикри буллали увайсса, най дунура къадурчIайсса. Масалдаран, «Мариуполь» тIисса даву. Шикку бумур бувчIиншиврул, ваних урувгманан дакIнин дагьан аьркинссар Ххувшаврил байрандалий Мариуполь шагьрулий гьайкалдануцI тIутIив дишин най диркIсса къари полицанал дацIан дурсса иш…
ХIасаннул давурттах бурувгун бувчIлай бур ва гьарцагу чулуха итххявхсса, литературалиягу, искусствалиягу хавар бусса инсан ушиву.
Ванал давурттал щаллусса сериярдура дур, мисалдаран, Москавливсса Борис Покровскийл театрданунсса «Маски» тIисса серия. Мукунна «Шаэртал», «Кулпат», «Кару», «Каруннил гъилишиву» ва цаймигу. Ванал давуртту анжагъ ябивтун кьаритансса дакъар. Вайннух гьарцагу чулуха цимиллагу хIисав ларсун бурган аьркинну бур, ваца луттирал лажинтру ккалаккисса кунма.
Цайминнащал хIала-ккалану хьуминнуя къатIий, ванал цаллалусса ацIнияхъайсса выставкарду хьуну дур, вайннува цалчинмургу – 2013-ку шинал, «Фантазия из кожи» тIисса цIанилу. Выставкарду цирдагу хьуну дур, Дагъусттаннай дакъассагу, Москавливгу, Санкт-Петербургливгу, Калугалийгу, хIатта дазул кьатIувгума. Ванал давуртту дур Аьрасатнал ва ванил кьатIувсса музейрдаву ва таксса инсантурал коллекциярттаву.
ХIасан Эфендиевлул чIалачIи бунни бурчуха зузаву – му анжагъ касму-сянат дакъашиву, му щаллусса искусство душиву.
Увну ур ХIасан 1974-ку шинал ШавкIуллал шяраву. Уссал усттарну зий айивхьуну, ххаллилсса пишакарнайн бияннинсса ххуллу бивтун бур. Москавуллал автоххуллурдал институтрал Дагъусттаннал филиалгу къуртал бувну бур. Агьну ур каллиграфиялухун, хьхьичIавасса кIалазурттай аьрабрай дурсса чичрурду лахьхьаврихун. ЦIанасса чIумал ва зий ур цува заллусса цехраву, дазу-зума дакъасса цалва фантазиягу, ваницIунсса пикрирдугу щаллу буллай, цIу-цIусса давурттайну лагма-ялттуми махIаттал буллай, махъа нанисса никиращалгу цалла кIулшивуртту ва магьиршиву кIидачIлай. ЧIярур ХIасаннул щаллу дуллалисса коммерциялуцIун дархIусса проектру. Буллай ур бурчуя личIи-личIисса затру даврил мастер-классругу.
Ва кьини ихтилатру бувмигу кIицI лаглай бия ХIасаннул ляличIисса гьунар, авадансса фантазия, ванал цалла давурттаву ишла дуллалисса личIи-личIисса техникартту ва приемру.
«Кожевник-шорник из Шовкра» выставка дикIантIиссар мартрал 19-ннийн дияннин.
Бадрижамал Аьлиева