МахIачкъалаливсса Региондалул Навтлил ва газрал колледжрал гьану бивзун 10 шин хьуну дур. ХIакьину ва колледжрал цIа хьхьичIунсса дуккаврил заведениярттавух кIицI лаган бучIир. Шикку жагьилтуран лахьхьин дуллай бур ттизаманнай тIалавшинна дусса касмурду. Колледж тIивтIуну бур 2015-ку шинал, хьхьичIвасса В. Черномырдиннул цIанийсса Москавуллал паччахIлугърал тIивтIусса университетрал гьанулий (филиал хIисаврай), профессор, Аьрасатнал ларайсса профессионал кIулшивуртту дулаврил хIурматлувсса зузала, Аьрасатнал кIулшивуртту дулаврил лайкь хьусса зузала, ххаллилсса лаккучу КьурбанмахIаммадов КьурбанмахIаммад ДинмахIаммадовичлул хIарачатрайну.
КьурбанмахIаммад ДинмахIаммадович ия кIулшивурттал кьадру-кьиматгу, миннул биялагу кIулсса, щала оьрму кIулшивуртту дулаврил системалуву зий гьан бувсса аьлимчу. Университетрал филиал лакьайхту, ванал тIивтIуна цIусса кIулшивуртту дулаврил идара – Региондалул Навтлил ва газрал колледж. Та ппурттуву республикалий тIалавну бия колледжру, иш кIулсса, за бувчIусса КьурбанмахIаммадлулгу га цIана ишла дурна чIумул тIалавшинна.
2021-ку шиная байбивхьуну, колледжравун кьамул буллан бивкIуна абитуриентътал.
Гьай-гьай, къабигьассар укунсса кIулшивуртту дулаврил идара тIивтIуну, мунил даву нирхиравун дутан. ЧIярусса тIалавшиннарду дур пишардал лицензиярттачIан, дуккаврил ва тарбиялул давричIан. Вай гьарзат аьркинсса куццуй щаллу дурну, даву цила кьаралданий дачин дан хъунмасса захIмат ва диялсса харжлугъ аьркинссар. КIулшивурттугу, опытгу бусса КьурбанмахIаммадлул чIирисса чIумул дянив гьаз бувна колледжрал даража, мунил сий.
КьурбанмахIаммад ДинмахIаммадович ия ЦIуликъяннал шяравасса. Ванал цIа ххуйну кIулссия республикалул кIулшивуртту дулаврил сфералуву, уссия хьхьичIунсса аьлимтурал сияхIрай. ХIайп, ччяни дунияллия лавгунни.
2023-ку шиная айивхьуну, колледжрай каялувшиву дуллай ур ванал арс Алишер. Ванащалссар ттул ихтилатгу.
– Алишер КьурбанмахIаммадович, цал кутIану виява бусарча ччива.
– На увну ура ЦIуликъяннал шяравасса КьурбанмахIаммадлул ва ПатIиматлул кулпатраву. Жу мукьа арс уру. Кулпатравусса циняв кIулшивуртту дулаврил системалущал дахIаву дусса бур. Нагу, ларайсса кIулшивурттугу ларсун, аспирантурагу бувккуну, Москавлия учIайхту, най уна буттачIа, Открытый университетраву зун ивкIссияв. Му лавкьуну махъ цаппара шиннардий предпринимательствалухун агьну ивкIра. Колледж тIитIайхту, шикку зун увкIра. Ттул уссу Арслан физикалул ва математикалул элмурдал кандидатри. ЦIана ва Американаву Техас штатрай (шагьру Хьюстон) ялапар хъанай ур. Зий ур оьруснал математикалул школалий. Ттулгу, ттул уссурвавралгу мурад бур буттал дайдирхьусса даву дяличIан къариртун, колледжрал даража хъиннува гьаз бансса хIарачат бан. Колледжрал коллективгу, жувагу ца команда хьуну бавкьуну зий буру.
– Буси колледжраягу, коллективраягу.
– Учин ччива, хIакьинусса кьини жучIа зий дур лавайсса даражалул пишакартурая хьусса команда. Ххарину ва пахрулий ура ттула зузалтрая. Аьмну, 40-нния ливчусса инсантал зий бур.
ХIакьинусса кьини колледжраву дуссар ххюва пиша ласунсса направление: навтлил ва газрал дело, программирование, энергетика, юриспруденция, экономика ва бухгалтерский учет. ЧIявуми жагьилтурал навтлил пиша, информациялул системарду ва программирование язи дугьай. Гьарица отделениялий зий буссар лавайсса даражалул преподавательтал, профессортал. Жагьилтал жула бучIантIимурди тIисса хIучча гьануну лавсун, миннан ххуйсса кIулшивуртту дулун ва тарбиялул даврих къулагъас чан хьун къаритан хIарачат буллай буру.
ХIакьинусса кьини колледжраву дуклакиминнан ва зузиминнан дузал дурну дуссар циняв шартIру. ЖучIа буссар лаборатория, дузалну буссару компьютердал ва цаймигу ттизаманнул оборудованиялул. Мукунма колледжраву буссар электронный стрелковый тир, футболданий буккайсса майдан, спортрал площадка, волейболданул ва баскетболданул площадкартту, буфет, медициналул пункт.
ЦIана колледжравун абитуриентътал кьамул буллай буссар. КIицI лавгсса пишарду лахьхьин ччиминнаща бюхъайссар жучIан документру булун.
КIулшивуртту дулаву бакъассагу, жучIа хъуннасса къулагъас дуссар тарбиялул даврих. Ларгсса шинал мутталий жучIа хьунни 120-нния лирчусса личIи-личIисса мероприятияртту. Жул студентътуращал хьунабакьин бувкIунни ПаччахIлугърал Думалул депутат, Аьрасатнал Виричунал ппу НурбахIанд МахIаммадов, Халкьуннал Мажлисрал депутатътал Камил Давдиев ва Мурат Пайзуллаев, МахIачкъалаллал администрациялул, жяматийсса организациярттал, профильный ведомстварттал вакилтал. Вайннал буллунни колледжрал хьхьичIунсса преподавательтуран ва студентътуран Барчаллагьрал чагъарду.
– ЗучIава дуклай бивкIсса оьрчIру-душру давурттал дузал бан кумаг байссарив зу?
– Му колледжрал хьхьичI ххуттайн лавсъсса масъаларттавасса цар. Жула выпускниктал давурттайн буцин жу икьрал дурну дуссар личIи-личIисса профильный предприятиярттащал, хаснува хъуннасса агьамшиву дусса навтлил предприятиярттащал. Му чулухунмай хIала-гьурттуну зий буру «Газпром трансгаз Махачкала» ООО-лущал, «Каспетролсервис» ООО-лущал, «Дагнефтегаз» ОАО-лущал. Студентътуран ва преподавательтуран экскурсияртту байссар профильный предприятиярттайн.
Гьашину колледжрал гьанулий тIиртIуссар «Газпром трансгаз Махачкала профсоюз» ОППО-лул первичный профсоюзрал отделение. Дуккавриву ххуйсса ккаккияртту чIалачIи дуллалисса ца студентнан Газпромрал чулухасса стипендия бивхьуну буссар.
– Элмулул ххуллий цукунсса давуртту дуллалиссар колледжраву?
– Му чулухунмайгу жу чялишну зий буру. Ларгсса шинал МахIачкъалалив Дагъусттаннал Машлул ва промышленный палаталущал цачIу Р. ХIамзатовлул цIанийсса Миллатрал библиотекалуву жу дарду колледжрал гьану бивзсса КьурбанмахIаммад ДинмахIаммадовичлун хас дурсса Дунияллул халкьуннал дянивсса элмулул ва практикалул конференция. Ларгсса шинал жу мукунна дарду студентътурал «Научные исследования современной молодежи: образование, наука, инновация» цIанилусса конференция. Укунсса мероприятиярттая жагьилсса пишакартуран опыт ва кIулшивуртту цIакь дан, жяматрал хьхьичI ихтилат бан лахьхьин кумаг шай. Колледж гьуртту шайссар Аьрасатнал ва республикалул личIи-личIисса конкурсирттай. 2023-ку шинал жу ххув хьуру Дагъусттаннал Миллатрал политикалул ва диннал иширттал министерствалул баян бувсса конкурсрай.
КIицI лаган, Региондалул Навтлил ва газрал колледж хъанахъиссар Дагъусттаннал Машлул ва промышленный палаталул член.
Жул хIала-гьурттушиву, дусшиву дуссар Палаталул президент Бадруттин МахIаммадовлущал.
– КIулли колледжраву спортрал даврихгу хъуннасса къулагъас душиву. Ца-кIива махъ мунил хIакъиравугу учирча ччива.
– Мяйжаннугу, спортрал даврих жу хъуннасса къулагъас дайссар. Гьарица шинах, личIи-личIисса спортрал мероприятиярттай гьуртту хьуну, жул студентътурал хьхьичIунсса кIанттурду бугьайссар. Колледжрал буссар «Нефтяник» тIисса студентътурал спортрал клуб.
– Ци учин ччива, ихтилат къуртал буллай?
– Цалчин учин ччива, кIулшивуртту дулаврил идаралийсса даву, захIматсса дунугу, гъира-шавкь рутлатисса даву дур. Жагьилтуращалсса, студентътуращалсса даву му хъуннасса жаваблувшинна дусса давур.
ХIакьину вайннал цIаний жува бивхьусса захIматрайн хъар хъанахъиссар вайннал пишакаршиврул даража, гихунмайсса оьрму. Жула захIматрал хIасиллу жунна яла чIалантIиссар. Мунияту жува, укунсса идарарттай зузисса цинявннал, хIарачат бан аьркинссар жагьилтуран ххуйсса кIулшивуртту дулун, минная ххуйсса пишакартал хьун.
Инсан чув зий ухьурчагу, цала пиша ххуйну кIулну бакъахьурча, ганан хьхьичIунай хьун, гьаз хьун захIмат хьунтIиссар.
На оьвчаву дуллай ура жагьилтурайн, чув дуклай, ссаха зий бухьурчагу, ххуйсса кIулшивуртту ласун, зура дуллалимур усттарну, жаваблувну дан хIарачат бувара, му чIумалли зул бусравшивугу, сийгу дикIантIисса.
Ихтилат бувссар
Андриана Аьбдуллаевал