Ноябрь зурул 26-нний МахIачкъалалив, «Европа» тIисса банкетру бай залдануву, Дагъусттаннал муфтиятрал сипталийну хьунни чIявусса лакгу, къалакгу гьурттусса рувхIанийсса мероприятие: «Лак: ХьхьичIава. ХIакьину. Гьунттий» тIисса цIанилу.
Найбунува бусанна, зал щапI куну бувцIуну бивкIшиву, ва иширавагу чIалай бивкIшиву дуллалисса даврил агьамшиву ва мюнпат.
Аьдатрайн бувну, мажлис байбивхьуна Мубараксса Кьурандалул аятирттая, «Ккавкказуллал мусил чIу» Заур СалихIовлул чурххавун зурзу бутанну зумух ласласисса.
Мажлис усттарну бачин бувну ия Азим Давыдов. Мажлисрал дайдихьу дуллалисса ванал махъгу бюххансса бия:
«Идавсил (с.аь.в.) хIадисраву увкуну бур: «ЦIими бушивруву, ччавриву ва дакIцIуцIаву дувавриву дин дусса инсантурал куннал куннащалсса арарду ккаллийссар чурххал ца аьмсса къалипран. Агар чурххал цумур-бунугу ца базулухун азар дахчирча, щалва чурх шану бакъашиврул, къювурдал бугьайссар».
Вай махъру личIинува асар хъанай бур хIакьину, щалла дуниял кIи-шан рищун дуллалисса, куннан кув къабувчIавуртту, къалмакъаллу хъанахъисса ппурттуву. Исламрал гуманизмалул идеаллал ва абадлийсса рувхIанийсса ххазинардал кьимат бусса инсантуран цашиврийнсса оьвчаву хъанахъиссар яла хъинмур ххуллу ккаккай бай чаранну. Дагъусттаннан ислам анжагъ дин дакъар, ва культуралул кодрал сагъсса бутIар, тарихрал чул бищай ттарцIри, лавгзаманнул гьанури ва бучIантIимунил цIакьсса чул бищай ттарцIри. Дагъусттаннал цайми миллатру кунма, лакгу ппухълуннал гьанурдайн, мархрайн чул бивщуну къуццу тIий буссару. Ппухълуннал аьпалул хIурмат – му гьунттийсса кьинилул цIакьсса гьанур. Миннал аманатрайн хиянат къавхьуну, жува аьратталсса иширттавугу цашиву ккаккан дуллан аьркинссару», – увкунни ванал.
Дагъусттаннал муфтийнал хъиривчувнал, лакрал куяв МухIаммад МахIаммадовлул (Кахибскийл) бувсунни щайх АхIмад Афандинал лакрал чулинмайсса хIурмат личIиссава бушиву ва муфтийнал хъунмасса захIмат бивхьушиву щайх Сайпуллагь Кьади Башларовлул наслулун кьариртсса кьиматрайсса чичрурду, давуртту цIу дуккан дуван. Бувсунни ванал лакрал агьалинал зунттал билаятрал рувхIанийсса ирс-ххазина ва культура ядавриву ва гьаз давриву, мукунма тарих авадан бавриву, цIа-кьини дюхъан давриву хъунмасса бутIа бивхьушиву.

ЦТО-лул Муфтиятрал Полпред, СВО-лул гьурттучи МухIаммад Майрановлул Лакрал райондалул имам ХIабиб Батталовлул ва райондалийсса «Инсан» ихIсандалул фондрал каялувчи Шихмурад ХIажимурадовлул дуллалисса даврин лахъсса кьимат бивщуна, вайннан дакIний личIансса бахшишругу дуллуна.
Лакрал райондалул бакIчи Зураб Куччаевлул кIицI лавгуна, миллатрал гужгу, кьуватгу цашивруву бушиву. ХIалу дагьнура кIицI лаган ччива, цIусса къуллугърай авцIусса Зураб, агьалинал хьхьичIун увккун, кIийлагу-шамийлагу, марцIну лакку мазрай гъалгъа буллай ушиву ттунма хъинну даши бизлай бушиву. Райондалул хьхьичIвама бакIчи Юсуп МахIаммадовлул ххуллу-ххуттая хIура къавхьуну, цIакьну ачинссар гихунайгу тIисса умуд бушиву.
Ниттил маз хьхьичIунну бикIан аьркиншиврия, ппухълунначIа кьиматраймур ялун нанисса никирачIагу кьиматрай дикIанмур буллан аьркиншиврия, хIасил, лак этнос хIисаврай, миллат хIисаврай бухлагавай бушиврия, утта буккаврил ххуллийсса давуртту дуллан аьркиншиврия бия Дагъусттаннал Чичултрал союзрал хъунаманал хъиривчу Супиян Оьмаровлул, Аьрасатнал СВО-лул цалчинма Виричу НурмахIаммад ХIажимахIаммадовлул ниттил Сапижат Мазаевал, Ися Аьбдуллаевлул цIанийсса Лакку мазрал центрданул директор ПатIимат Аьлиевал гъалгъарду.

ЦIуссалакрал райондалул Имамтурал советрал председатель Аьбдуллагь-хIажи МахIаммадовлул бувсуна щайх АхIмад Яманинал ва Гъази-Гъумучиял Аьли Аль Кабирдул оьрмулия. Сайпуллагь Кьади Башларовлул цIанийсса мизитрал имам МухIаммад Ссаламовлул бувсуна щайх Жамалуттиннуя. Ккуллал райондалул имам Кьурбан-МахIаммад МахIаммадовлул ва цайминналгу цалва ихтилатирттаву гьаз бувна жагьилтал исламрал ххазинарду хьхьичIунну ва Ватан ххирану тарбия баврил масъалартту. Бувсуна, ци кьини бакIрачIан дучIарчагу, агьали цачIунмай шаврийну так духхинтIишиву, уттиния тинмайгу жува бувгьуну бикIан аьркиншиву ппухълуннал аьпалул хIурматрал, миннал захIматрал кьадрулул ва жулла аьрщарахсса ччаврил.

Ихтилатирттал лях-карах ккаккан дуллай дия лакрал агьалинал оьрмулиясса, тарихраясса ва диндалул ххуллиясса видеороликру. Заур СалихIовлул, Дагъусттаннал лайкь хьусса артист Гамзалав Гамзаловлул нашидругу учайва лях-карах. ЛичIинува, гурну хъатру ришлай кьамул увна бавтIцириннал «Баргъбуккаваллил билаятирттал мусил чIунил» заллу, Дагъусттаннал халкьуннал артист АхIмад АхIмадов.
Мажлисрал ахирданий хъамаллуран презентация хIисаврай «Башларовлул цIанийсса мадраса – рувхIанийсса центр» тIисса видеосурат ккаккан дурна.
БавтIцири душваврайх дарчIуна тIутIивгу.
Сакиншиннарал комитет барчаллагьрай бур мероприятиялий гьуртту хьусса хъамаллурайн, вайннавух Аьрасатнал магьирлугърал лайкь хьусса ишккакку, Дагъусттаннал халкьуннал артист, Республикалул музыкантътурал союзрал правлениялул председатель, машгьурсса пианист Хан Башировлуйн, «ЦIубарз» ва «ЧIавалачин» журналлал хъунама редактор Мурад АхIмадовлуйн, «Инсан» фондрал гендиректор МахIаммад Мусаевлуйн, «Илчи» кказитрал хъунама редактор Руслан Къардашовлуйн, «Ас-Салам» кказитрал хъунама редактор Хасан МахIмудовлуйн, Мариян Илиясовал цIанийсса «Дараччи» фондрал хъунмур Гульшан Хасаевайн, ОьрчIал стоматологиялул поликлиникалул хъунмур хIакин, Дагъусттаннал лайкь хьусса хIакин ПатIимат Башировайн, Аьрасатнал Виричув МахIаммад Исбакиевлул нину Марина Исбакиевайн, шагьидталну аьрай ливтIусса цинявгу жагьилтурал ниттихъайн, миннал кулпатирттайн ва цаймигу бусравсса инсантурайн.
Ахирданийгу, аьдатрайн бувну, гьуртту хьуминнал цаппара пикрирду.
Алия Мажидова, киноредактор:
– Яргсса мероприятие хьунни, агьалинан лахъину ххуйчулий дакIний личIансса. Ва даврил сиптачи Ккуллал райондалул имам Кьурбан- МахIаммад МахIаммадов ия, Сакиншиннарал комитетрал каялувчи – МухIаммад Майранов. Ванал каялувшиврийну дуллалисса даву мудангу сантирай ва низамрай лагай. Сакиншиннарал комитетраву опыт бусса пишакартурал цIакьсса команда дия. Мероприятиялул режиссергу ия программалул структура дюхъан даврил ва художествалул оформлениялул гьунар бусса МухIаммад Мажидов. Вай цимурца хIуччардайн бувнугур даву лавайсса даражалий хьусса. Ялун нанисса шин Аьрасатнал Халкьуннал цашиврул шинну баян бунни, ва лакрал мажлисгу мунил хьунийнсса ца ххуйсса давур.
Эльмира Нураттинова, журналистка:
– Ва даву лавайсса даражалий дуваншиврул захIмат бивхьусса цинявннайн барчаллагьрай бура, шаннагу райондалул имамтурая байбивхьуну. Навагу укунсса мероприятияртту дуллалиний гьуртту шара, кIулли съемкарду дуван, экран хIадур буван, зал чIюлу буван, агьалинал буцIин буван, столлай дуканмур дишин биялсса захIмат буван аьркиншиву. Лакрал миллат цачIунмай бансса ца даву вагу хьунхьуви!
Анисат АьбдуллатIипова:
– ДакI дарцIуну бура укунсса мероприятияртту диннал ва миллатирттал дянивсса аслахIшиву цIакь шаврин, жулва жяматрал куннал куннащалсса арарду ххуй шаврин кумагрансса шайшиврий. Ва хIакьинумур мероприятиягу миллатраву ччаву, дакIурдиву иман цIакь дувансса хьуннав.
Уммукусум-хIажи Паркьуева:
– Бюххансса, бавтIцириннан асар хьунсса ихтилатру бунни лакрал имамтурал, жяматийсса ишккаккултрал. ЧIявусса жагьилсса душру-оьрчIругу, мюрщисса оьрчIругу бия. Лагма-ялтту лакку мазрайсса ихтилатругу баллай, дакIниву хъуннасса ххаришиву дия. Укун чаннасса, ххари бувансса кьинирду Аллагьнал жунна чIяру даннав!
ДакI къума данмургу бия, СВО-лий ливтIуцириннал ниттихъул, кулпатругу чIявусса бия. Аьпалухьхьун лавгми цинявппагу алжаннул ххари баннав, бунагьирттал аьпа баннав.
ОьрчIал дард къаккакканнав щинчIаврагу. Украиннавусса хасъсса аьралий операциялул цIу ччяни лещаннав, Ватандалул мурадру бартбигьлагьимигу цIуллуну ниттихъал, кулпатирттал ялун бучIансса каши Аллагьнал дулуннав! Жулва миллатрал гьарца даврий барачат бишиннав!
ПатIимат Рамазанова

