Диндалул туризм

Диндалул кIанттурдайнсса аьрххирду

Гъи ларгнугу, гьава гъилисса жулла республикалийн букIлакIисса туристътал чан хъанай бакъар. Ва бакъа­ссагу, жува аьдатсса Дарбантливсса, Сулакь каньондалийн­сса ва цаймигу жула машгьур­сса кIанттурдайнсса бакъа, туризмраву ялу-ялун машгьур хъанай бур цIу-цIусса аьрххирдугу. Вай гьантрай гид-экскурсовод, ГьунчIукьатIрал шяравасса жагьил Чимаев Абусупияннул щаллу дунни Инфотур.

Абусупиян зий ур Дагъусттан Республикалул Туризмалул ва халкьуннал художествалул сянатирттал министерствалучIасса «Туристический центр РД» ГБУ-рай.
– Инфотур – му мукунсса турди, Дагъусттаннайн бувкIсса личIи-личIисса турфирмардал вакилтуран ванил лагрулий жу ккаккан бувайссар кIанттурду, вайннан кIулну бикIаншиврул цалва-цалва региондалиясса туристътуращал жучIава чун гьан бурив, миннан ци кка­ккан дуван дурив. Ва ххуллухьмур дия жул Центрданул ва МахIачкъалаллал епархиялул сакин дурсса «православный инфотур». Ванил маршрут сакин дурссар на, ттун кумаг буллай буссия МахIачкъалаллал епархиялуву зузисса ттул уртакь Анастасия.

Инфотурданий гьуртту хьуссар Дагъусттаннайн 15 шагьрулия бувкIсса вакилтал, 13 – Аьра­сатнал шагьру, 2 – СНГ-лулсса (Баку ва Минск). Вайннавух ия кIия священнослужительгу – Владимирскаллал епархиялувасса отец Александр ва Аьшттарханнаясса отец Артемий, – буслай ур Абусупиян.
Инфотурданул лагрулий вай бивну бур МахIачкъала, Каспийск, Къизлар, Хасавюрт, Избербаш, Дарбант шагьрурдайн.
Къизлардай ххал бувну бур Георгий Победоносецнал хъунмасса храм, Николай Чудотворецнал килиса, 1795 шинал бувсса – ва хъанай бур Дагъус­ттаннай хIакьинусса кьинигу зузисса яла хьхьичIавасса бувагу бусса ца православ храм. Къизлардай вай мукунма бивну бур Крестовоздвиженский (хъаннил) монастырьданувунгу (1736-ку шинал бувсса). Ва бур Дагъусттаннай бувагу бусса ца монастырь. Абусупияннул бусаврийн бувну, шиву ялапар хъанай бусса бур ца монахиня – матушка Антонина.
Хасавюрт шагьрулий вай бивну бур ххуйшиврул ябатIин къашайсса Знаменский соборданувун, цувгу византий стильданий 903-904-ку шиннардий бувсса. Ва бусса бур Ухссавнил Ккавкказнавусса ца яла хъунмамур собор.

Избербаш шагьрулий ккавккун бур Святой Серафим Саровскийл килиса. Дарбантлив ххал бувну бур Покрова Пресвятой Богородицы килиса.
– Шиккур ва ларгсса гъинттул террористътурал оьрмулуцIа увсса отец Николай (Котельников). Жу хьунабавкьуру ванал щащарнищал – матушка Валентинащал, – буслай ур Абусупиян.

Республикалул хъамал, жулва инсантурал хъиншиврул, тIабиаьтрал ххуйшиврул, дукрардал нахIушиврул махIаттал бувну, цан телевизорданувух ццах бутлатимур Дагъусттанъя кIулсса, укунмур къакIулссия тIий бивкIун бур.
Укунсса турду ттинингу хьуну дур, ва цалчинсса дакъар. Хасаврайннив ва турданул лагрулий цалчин бивну бур.
Абусупияннул бусласимунийн бувну, жулла республикалул хъамаллуран чIявуссаннан къакIулну бикIайсса бур жучIава килисарду бушивугума, махъсса храмирдая, монастырьдая къатIий.

Бадрижамал Аьлиева