Мукьал бувцIу яру ва лухIи лачакру

[dropcap]Н[/dropcap]а чIивисса чIумал, чIаххуврайсса буттал нину Сари-бавал оьрмулул хъаннил цинявннул ца журалул лухIисса лачакру дикIайва. Миннул лувату, жиг-жиг дартIсса лажиндарая, мюршну,

чуннив буруган хIарачатрайсса, мукьал цIалацIийсса яру ххал шайхту: «Укун шайхьунссар циняв ниттихъал лажинну, оьрму лавгукун», — тIисса пикригу хIасул шайва.


Яла, духIин хьусса чIумал, бувчIуна, вай ниттихъал симанну дардирдал даххана дайшиву, яругу цала-цала ххиранаха макь рутIлай мюрщи личIайшиву, лухIисса лачакругу аьрая зана къавхьунахсса дягъул лишанну душиву.

Муния махъ нагу, тамансса ттул гьалмахтуралгу шяраваллил тарихгу, жущава бювхъуссаксса цачIун бувну, Буттал кIанттул цIанийсса дяъвилий гьурттушиву дурминнал аьпа ябаву мурадрай, миннал цIа-бакI, агьлу, тухумрая кIулмур чичин­сса давуртту дурссия. Ккуллал махIлардавасса цаннин цIа дур «Хъурбахи». Ва махIлалий дяъвилул чIумал ва муния махъсса шиннардий 60-нния ливчусса кулпатру яхъанай бия, миннуву нажагьсса кулпат бакъая дяъвилул щавщи къабивсса.

На кIицI лаганна, дяъви къуртал хьуну мукьахгу, аьрая зана къавхьусса цала арсурваврах аьтIий, лухIи ларххунува аьпа­лул хьусса Хъурбахиял ни­ттихъал цIарду. На вай чичинна Ккуллал зумуну, чIявучийл миннайн учайсса куццуй.
Оьмарова АтIа (НаштIил АтIа). Ванил мукьа арс, ца куяв аьрайн тIайла бувкссар: (Жамал, Мусалав, Оьмар, ХIасан, куяв Мирза). Вайннава цаягу АтIачIан зана къавхьуссар, Ватандалухлу жанну дуллуссар.

Кьурбанова ПатIимат (Шал ПатIимат). Ванил мукьа арс аьрайн тIайла увккун, шама (Къилли, Рамазан, Кьурбан) зана къавхьуссар.
Амучиева (Ибрагьимова) Атта (Ачул Атта). Мукьа арс аьрайн тIайла увккун, шама (МахIаммад, ХIуса, Муса) зана къавхьуссар. Рамазан чулахъ хьуну зана хьуссар.
Оьмарова ПатIи (Закиева) (Закил ПатIи). Мукьа арс тIайла увкссар дяъвилийн. КIия зана къавхьуссар – Оьмари, КьурбанмахIамма. Зана хьуссар Аьли ва Аьвдуллагь.
Аьлиева Малли (Къапланнул Малли). Шама арсная кIия зана къавхьуссар – ХIажиакбар, ХIажи. Зана хьуссар Аьли.
Мирзаева ПатIи (Оьпил ПатIи). Шама арсная кIия зана къавхьуссар – МахIамма, Ибрагьим. Зана хьуссар Рамазан.
Жалилова Муъминат (Жаллал Муи). Шама арсная кIия зана къавхьуссар – ХIасан, Муса. Зана хьуссар Исмяил.

ХIажирамазанова ПатIимат (Бибил ПатIи). Ванил кIия арс – Оьмари, АхIма, куяв ХIа­жимахIанма дяъвилия зана къавхьуссар. Душнил душру хъуни буллай оьрму бувтссар.
ХIайдарова Халун (ХIай­дарал Халун). Шама арс (Аьли, ­Ахъай, МахIру) аьрайн тIайла увккун, цаягу зана къавхьуссар.
Къулчиева Ххами (Иласлул Хами). КIия арс (Къулчи, Рамазан) дяъвилийн тIайла увкссар, цаягу зана къавхьуссар.
ХIайдарова ХIурия (Маммаловл ХIурия). КIия арс (МахIамма, Рамазан) дяъвилийн лавгссар, цаягу зана къаивкIссар.
Аккуева Мариян (Акку Мариян). КIия арс (База, Аьв­дурахIин) дяъвилийн лавгссар. Цаягу зана къавхьуссар. Ванил цила ляхъан бувсса, аьрая зана къавхьусса арсурвавраха зума тIисса балайгу буссар:

Къая учIай, Къири учIай,
Закайхъал Аьли учIай,
Гьарай, та бучIавивав
Марияннул аккузалт…

Ва хъунмасса буссар. Мариянгу, «аккузалт» бучIаннин ялугьлай, цурда аьпалухьхьун ларгссар.
Буржунова Баху (Аькъал Баху). КIиягу ванил арс (Юсуп, Буржун) дяъвилия зана къавхьуссар.
Даудова Мариян (Къянчил Мани). КIия арс (МахIмуд, Давуд) зана къавхьуссар.
Къаяева Пирдавс (Чакъу Пису). КIия арс – Къая ва Рамазан дяъвилийн лавгссар. Ца зана хьуссар.
Кьурбанова Чачар ­(Ахъай Чачар). Ванил арс Рамазан дяъвилия зана къавхьуссар. Душ ПатIимат къанаврттая зана къавхьуссар.
ТIилиева Бахъи (ТIилил Бахъи). Ванил арс Кьурбан, куяв МахIаммад дяъвилия къабувкIссар.
Гъазиева Разият (Алхулав Рази). Ванил арс Загьиди аьрайва ливчIссар.
Ца-ца арс аьрайн тIайла ув­ккун, гай зана къавхьусса, ттунна лажин-цIа кIулсса Хъурбахиял ниттихъал цIардугу кIицI дан ччай ура:
ОьмархIажил Шагьин (арс ЦIаххуй).
Чячил Аьйшат (арс ХIасан).
Золишен (арс АьнтIикIа АхIма).
Аьлиллул Ххами (арс Ма­хIаммада).
КъулатIил Мариян (арс Гьарун).
Кьурбанчил Халун (арс Рамазан).

Хъурбахиял махIлалия арсру Буттал кIану буруччин дяъвилийн тIайла бувккун зана къавхьусса, ттунна гайннал лажин къаккарксса ниттихъал арсурваврал цIардугу кIицI лаганна:
Кканахъал МахIа ва Муси, Аьйша Разухъал Абакар ва Ма­хIа, Исмайхъал Мута ва МахIмуд, Ккаччихъал АхIма ва ХIажи.
КьурчIисса кьадар бакIрачIан бувкIсса ниттихъул Ккуллал шяравусса цайми махIлардайгу чIявусса буссар. Укун вирттал­сса ниттихъалли виртталсса арсру бувсса. Вайналли, жула Ватан душманная дурурччуну, жунна ва тархъаншивугу дуллусса. Оь экьибутIин арсру дяъвилийн тIайла бувккун, оьттуяр кьурчIисса макьгу рутIлай, цала оьрмурду аьсивну гьан бувссар чIявусса ниттихъал. Цан цинявннун алжан нясивссар. Дунияллий духIан захIматсса дардру алжаннуву лялияннав.
Вай чичрурду тасттикь дуван вирттаврал аьмсса сурат­ругу гьан дуванна. Ай, балики, цIанасса никирангу цана гъанма кIул шайрив ххал увну, цанма кIулмур миннаяту чичин, бусан. Ттунма кIулмур цIуххайнахь нагу бусанна.

Нагу Рамазан МамМаев,
Ккуллал шяравасса
улчалахьхьу