Шекспирдул лахъшиврийн шамилчинсса хъит

УрчIва зурул мутталий цалчинсса хьунабакьаву

Хъунмасса тIай­лаба­цIу­лущал тIиртIунни Лак­рал театрданул 85-мур сезон. Коронавирусрал пандемиялул сайки урчIва зуруй цаятува батIулгу, махIрумгу бувну бивкIсса тамашачитал актертурал хьунабавкьунни У. Шекспирдул «Тарс мютIи баву» («Укрощение строптивой», таржума Сулайман Мусаевлул) тIисса къямадиялул премьералийну. Цувгу хъанай бур гьашинусса шинал цалчинсса премьера.

Режиссер-постановщик Ух­ссавнил АьсатIиннал ва Кабардин-Балкьарнал лайкь хьусса артист Гиви Валиев.
Художник-постановщик ва костюмру Лариса Валиевал.

Премьера хьунни шанна хьхьуну: лакку мазрай ва оьрус мазрай.
Пьеса «Укрощение строптивой» У. Шекспирдул чивчуну бур 1593 шинал. Амма 430 шинал хьхьичI, ингилиснал драматургнал чивчумур хIакьину жула хьхьичI хъанахъисса ххан­ссар.
Ишру хъанай бур Падуя тIисса Италиянал шагьрулий. Авадансса дворянин Баптистлул бур щар шай чIумувусса кIива душ. Сюжетрал агьаммур ххал каллай дур хъунмунил лагма. Хасиятрал тарсъсса Катариная жагьилтал ххиллай бур, ванил чIивимур ссил, кIукIлусса, иминсса Бьянкал гьалмагъайтураха уккан кIану бакъасса чIумал.

Амма Баптист баян буллай ур хъунмур душ щар къавхьуссаксса чIивимур къабулунна тIий. Бьянках эшкьи хьусса жагьилтуралгу ганийн бакIрайн утлай бур авадансса гьалмахщарних луглагисса, Вероналиясса дворянин Петруччо. Цувгу, хъуслил цIаний ссахчIав къаурувгун, мугьлат бакъа сивсуну айихьлай ур тарс мютIи буллай.

Байбихьулий Катарина бусса чаралий хIарачат буллай бур Петруччощалсса арарду найдунура руцан дан. Амма Петруччогу хьхьара дайсса ­акъар. ХIиллардайну, хъярчлийну-бухълийну хIалли-хIаллих ганал га «канийн ласай».

Ибрагьин Мусиев ва Зинаида Чавтараева

Спектакльданул ахирданий Петруччо ур Катаринахь: «БувчIин бува вай тарсъсса хъаннин ласваврайн мютIину бикIан аьркиншиву», – тIий.
Махъмукъун кIанттайсса монолограву Катарина аьч дуллай бур цила тарсшиврух кьюлтI хъанай диркIшиву хIакьсса ччаврих ва талихIрах мякьсса дакI.
Ханшиву талихIрансса баруну дацIайссар тIий бур Катарина. Ттун ххуй бивзунни жула сахIналий Шекспирдул «Тарс мютIи баву». Гьавас бусса сюжет, ххаллилсса хъярчру, актертурал магьирсса тIуркIу, тяхъа­сса музыка.

Яла-яла на хIайран бунна Петруччол ва Катаринал – ттунма ххирасса гьунар бусса актертурал Зинаида Чавтараевал ва Ибрагьим Мусиевлул (кIилчинмур премьералий агьамми роллу дургьуну бия Зульфия Архилаева ва Артур Абачараев). Бавкьуну бия цаннацIун ца! Яруннавагу дия цIурду личлай. ХIаз бия тарс мютIи буллалийни, хаснува зурулухсса лахIза. Ххаллилну щаллу бувна Зинаидал ва Зульфиял италиянал цIанихсса балайчи Лина Састрил «Сарачино» тIисса балай.

Халкьуннал артистурал Аслан МахIаммадовлул (гьалмагъай Гремио), Шамсуттин Къаплановлул ва МахIаммад Сурхатиловлул (Баптист), Саният Рамазановал усттарсса тIуркIулухун караматну бавкьуну бия жагьилсса артистурал Руслан Лариннул, Ислам МахIаммадовлул, Сухраб Шуаьевлул, Аьбдул Мурадовлул, Кьурбан Шуаьбовлул, Рукьижат МахIаммадовал, Мариян Шихамировал, Олеся Оьмаровал сахIналийсса магьирсса къуццу. Аьрасатнал лайкь хьусса артист Муса Оздоевлул каялувшиндаралусса театрданул балет­рал труппалул къавтIавурттал ххи дуллай дия спектакльданул яргшиву.

«Укрощение строптивой» бишаврийну чIивисса Лакрал театрданул шамилчин хъит увкунни «дунияллул драматургиялул бакIрайн», Шекспирдул бюхттулшиврийн, «Ромео ва Джульетта» ва «Гамлет» бивхьуну махъ. КIивагу спектакль бивхьуссар (лакку мазрай ва оьрус мазрай), хасну, Шекспирдул творчествалуха зузисса Болгарнавасса режиссер Богдан Петканиннул. Республикалий ххуйну кьамул баврицIун, тIайлабацIусса хьуна Ухссавнил Ккавкказнал шагьрурдайнсса гастроллугу.

Аьрасатнал магьирлугърал бусравсса ишккакку Скандарбек Тулпаровлул, Лакрал театрданул коллективрахь тIайлабацIусса премьера барча тIий, кIицI лавгуна «Укрощение строптивой» спектакль хьушиву миллатир­ттал дянивсса дусшиврул ва цашиврул лишанну, цанчирча постановка чулийн буккан бавриха зий бивкIун тIий личIи-личIисса миллатирттал инсантал: режи­ссер – аьсатIин миллатрал, хореограф – ингуш миллатрал, ­оьрус мазраймур спектакльдануву гьуртту хьуну бур Дагъус­ттаннал цайми миллатирттал актерталгу.

Лакрал театрдануву спектакль бишаврийну цанма хьу­сса яла хъунмур тIайлабацIуну Гиви Валиев ккалли буллай ур га хIадур буллалиссаксса мутталий ххаллилсса инсантуращал дусшиву дан бюхъаву.

«Спектакль шиннардива репертуарданува яла гьантIиссар, абадлий личIантIиссар дусшиву», – увкунни ванал.
ХIайп, лавмартсса азар ялун нанаврия буруччинсса ссуссукьушиннарду сававну, ваксса яргсса ва хIазсса спектакльданийн бучIан ччисса инсантал кьатIув личIаву. Роспотребнадзорданул тIалавшиннардайн бувну залданувун итаакьин ккаккан увну ия ттурша тамашачи (залданул аьмсса лагрулул 20 %). Тамашачитал итабакьин дачIи ссятрал хьхьичI дуруна дезинфекция, хьулуву дирхьуну дия антисептикру, дакъаминнайх дачIлай дия маскарду.