«Жул гьарца дарс тIуркIулул журалийсса дуссар»

Гулзагьра ЖахIпарова

Гьашину 15 шин хьуссар Кулпатран ва оьрчIан социал кумаг байсса республикалул центрданий чани чансса ягу бувагу ба­къасса оьрчIансса отделение тIивтIуну.

Залму АьбдурахIманова
Ванил хъунмурну зий бур ЖахIпарова Гулзагьра Вазирханнул душ. Шиккун бувкIсса чIумал ва бивкIун бур дахьва ДГПУ-лул логопедтал хIадур байсса факультет къуртал був­сса жагьилсса пишакар. Ганиннин жулла республикалий яруннил мушакъатсса оьрчIру кьамул байсса, миннащал зузисса пишакартал ца кIанай зузисса цукунчIавсса педагогикалул идара бивкIун бакъар. Гулзагьраща ва ваницIунсса пишакартураща, чарий чару бихьлай тIисса кунма, ва идаралул даву сантирайн дуцин бювхъуну бур.

-Гулзагьрай, жула ихтилатрал цIубакIрай чан-кьансса бувсун ччива зула отделениялул хIарачатирттая.
-Жул отделение ва центрданий зий буссар 2003 шиная шинмай. Дахьва тIивтIусса чIумал, бигьану бакъая, жула давриву ишла дансса материал, литература чувкIуй къаляхълай дуну. Жун багьуна, тичча-шичча датIлай, цаннийн ца дуцлай, дазлай, жунна аьркинмунил тIалавшинна дуллан. Хъунмасса кумаг ттун бувна ттухьрагу дарс дирхьусса, ДГПУ-лул педагогикалул ва психологиялул деканну зий ивкIсса, профессор ЖахIпар Маллаевлул. Мунал насихIатирттайну ва маслихIатирттайну чIиви-хъунсса гьану бивзун, дайдихьу дан бювхъуна. ХIакьину ва отделение Ухссавнил Ккавкказуллай ккаллийссар чаннал мушакъатсса оьрчIан ва миннал нитти-буттан аьмсса реабилитациялул кумаг бан бюхъайсса каширду дусса кIанттун. Шиккун кьамул байссар дарсирайн гьан бувасса, 3-8 шиннардивусса чани чансса ягу бувагу бакъасса оьрчIру. Гьарца гру­ппалуву 12 оьрчIаяр ххишаласса къабикIайссар. Шикку, педагогтал ва психологтал бакъасса, зий буссар яруннал азардал хIакинтал ва дахIаву дуссар жулла республикалийсса поликлиникарттащал ва азарханардащал. Жул пишакартуралгу, аьмну отделениялулгу буржну хъанахъиссар чаннал мушакъатсса оьрчIан, нигь-ццах дакъа агьалинавух, лагма-ялтту хъанахъимунивух хIала-гьуртту хьун лахьхьин бансса. Цала кьадаргу кьамул бувну, нигьакъабувсун, Аллагьнал цанма буллусса оьрмулия хьуссакссавагу неъмат ласун. Шиная шинайн жучIан кумаграл хъирив букIлакIисса кулпатирттал, ка дургьуну бувцуну бучIайсса мюрщултрал ва, хъунигу хьуну, цала-цала оьрмулул ххуллийх лавгсса жагьилтал барчаллагьращал чIун-чIумуй хъамалу бучIаврилгу бусай жухь жу тIайласса ва агьамсса даву дуллай бушиву.

-ХIакьину цIуллу-сагъсса оьрчIащалгума зун бигьа­сса замана бакъар. Ссаятур зул педагогтал байбишайсса, ци методикарттур ишла дувай­сса?
-Цуксса хIайпнугу, шиккун кумаграл хъирив бувкIсса кулпатру чIявуми бикIай муша­къатсса оьрчI баву лялиян бан къавхьусса буттахъул кулпатрава лавгсса. Жул пишакартурал вичIан къабавсса язугъсса тагьарданиясса хаварду бакъахьунссар. Гьарца укунсса кулпат­рал дикIай цала аьзав-аькьува. Жун хъунмурчIин психологтал кунма зун багьай. Чани бакъасса оьрчIащалсса давугу жул педагогтурал дайдишайссар ниттихъал психологиялия. Цал багьай миннал дакIру дансса, гьарзат ххуллийн багьантIишиврийн мукIру бансса психологиялул дарсру дишин. Мукунсса оьрчIащал бувкIсса нитти-буттахъул дакIнил куртIниву кьянкьасса, ялун буруганнив хъинну ссавур кIюла дурксса, ччяни аьсив буклаки­сса бикIай. Ялу-ялун цала оьрчIал шикку буллалисса хIарачатру чIалай, миннал дакIру тирх куну, рязину личIайсса ххай бикIара.
Шикку жу жула чани бакъа­сса оьрчIан лахьхьин байссар сурат дишин, кару, кIисри щурущи бансса пластилиндалул, синааьрщарал затру дуван. Ишла дувару вайннал кIиссурттан хъинну мюнпатсса пюрундалий ва къундалий сурат дишайсса методикартту. Сайки гьарца дарс жул пишакартурал тIуркIулул журалийри дишайсса. Дахьва бувцуну бувкIни тIуркIулийнусса дарсру дакъа бувагу щаллу къашару. КIулу-ччитри хьуну бикIайссару, ялун бувкIми оьрчIру вайминнавух хIала-гьуртту буллай. Мукунна чIарах дуккан къаритару цурда ца байран ва шадлугъгу. Хъунма­сса гъирарай гьуртту шайссар жул оьрчIру ми тяхъашивурттай.
ЖучIа дуссар инсаннал яру рахIат буккан байсса чанирду ишласса оборудование. Буссар яруннал гимнастика дувайсса, каруннансса мозаикалул давуртту дувайсса кабинетру.

-Кумаг аьркин хьурча, цукунни зу лякъинтIисса?
-Цуппа ца кулпатран жул кумаг аьркин къахьуннав, амма гьарзат жунма ччикун ва оьрмулуву къабикIай. Агарда бухьурча мукунсса оьрчIру зула чIахху-чIарав ягу гъан-маччанал кулпат­раву, маслихIат бувара мукун­сса нитти-буттахъахь, кьюлтI къабувну, оьрчI чIивину буна жучIан бувцуну бучIан. Жу мукунсса оьрчIах багьа къаласайссар. Гьарзат хIукуматрал ва кумаг бан ччиминнал хIа­рачатрацIухри дусса. Оьвчин бучIиссар жул «вихшалдарал телефондалий»: 62-83-68. Ягу ва адресрай: А.Султаннул цIанийсса кIичIиравалу, къа­тта 8 «г».