«БучIир ва дунияллий оьрму бутлан»

[dropcap]М[/dropcap]ирза МахIанмадов, Бадави Рамазанов, МахIам­мад-Загьид Аминов – вай дакI­ниймур, мазраймур, аькьлулул кьукьлакьимур биялну бусаннин къаливчIсса шаэрталли.

[dropcap]Б[/dropcap]ургъил чаннайну мюрш гъаравух бивтсса яргсса, цанна-цаннасса ранг­ру цачIун хьуну, ссурулккуртта хьусса кунмасса жула шаэртурал ххуттавасса цану чIалан икIайва ХIасан КIуруховгу. Му хъунма­сса пагьмулул заллу ия. Шаэршиву мунал касму дакъаяча – мунавусса хъунмасса гьунар бия. ЧIавану унува, мунал гьунарданун кьимат бишлай, Республикалул Лениннул комсомолданул премия дуллуссия, «Очищение огнем» тIисса назмурдал жужрахлу. Муния махъгу сий дусса назмурдал жужру итабавкьу­ссия лакку ва оьрус мазурдий. Назмурдаву гьанумур кIану бугьлай бия жула оьрмулия, пашманну личIлачIисса жула минардая, буттал улклуя чивчуминнул.
«Ххурххулул зуманив» тIисса назму ккалаккийни, цукуннив дакI аьсив хъанай дур, оьрмулуву хъанахъисса ишру исватну хьхьичI бацIлай бур.

Кьакьлай най бур
Лаккуй оьрмулул мархри,
Сагъсса чIу-чIитI бакъар
бакIай ва кьаннай.
Так муъминтал кунма,
мурхьру бур архний
Ахттайн чаклий
бацIан цачIунмай хъанай.

Жула мюрщи щархъаву ба­къарив мюрщулт чан хъанай, миннащал чIу-чIитIгу бухлаглай. БачIва личIлай бур оьрчIру дарсирдайн буххайсса классругу. ДакI къума хъанай ливчIун ур шаэр «Бяхълай бур улча» тIисса назмулувугу:

Гьарай, вил пашманшиву,
Кьянатсса Буттал аьрщий,
Цумур ххуллул дуланттух
Бяйкьуривав вил арши?»

[dropcap]Л[/dropcap]аккуя халкь бивзун нанаву шаэрнан мукссава захIматсса затну чIалай бурхха, хIатта тIа­биаьтравусса ххяххиярттугума дирзун дачин хьуну чIалай дур:

Ццацгу бур ххяллуя
ХхуллучIан бучIлай,
Лак кунма, Лаккуя
Лихъан ччай бурвав?»

[dropcap]Ш[/dropcap]аэрнал творчествалун хас дурсса чичрурду чансса къархьунни. Хьунссар уттигу цимирагу.
Цибанссар, дурцунни ца ттигу чугурданул ца яла зяй бумур синттул ххал. Цуксса хIайпнугу, лавгунни жула дянива ххаллил­сса шаэр. Ччай бия ванан ва дунияллий, цукунсса цув духьурчагу, уттигу оьрму бутлан, цала дакIниймур шеърирдайхчIин чIявучихь буслан:

Валлагьий, щил ци тIийнугу,
Цира-ци къювурдал
дакI цIарцIлайнугу,
БучIир ва дунияллий
оьрму бутлан…

Вана ккуру ларгунни, жущала шаэр КIураххъал ХIасан акъа, щаллусса шин. Амма ванал лак­рал литературалуву кьадиртсса чичрурду шеъриятрал якьутруну личIантIиссар, ирсирая ирсирайн най.

АбрикI Къянчиев,
ш. Ккул