Биттур буллалияра социал буржру

8toto_5Жунма кIулли халкь зузисса хIукуматрал идарарттая дугьайшиву, пенсиялулсса учавай, социальнайсса учавай, хIасил, личIи-личIисса мурадирттансса, чара бакъа дугьайсса страхованиялул арцурду. Ми мукунна дугьайссар тIайлану, багьайсса ххуллу-ххагу щаллу бувну, дагьайсса налогругу дуллай зузисса ишбажаранчитурая ва миннал предприятиярттая. ЦIарду баярча дакъа, жунна чIявучин къакIулли ми дургьусса арцурду чун, ссах нани­ссарив, миннуха ци къуллугъру зий буссарив, миннуйн дагьайсса паччахIлугърал законнаву мяълумну ци тIий буссарив ва цаймигу кIанттурду.
З. АьбдурахIманова
Фондрал республикалий­сса хъунмур управлениялий халкьуннащалсса дахIавуртталмур даврил каялувчишиву дуллай ур жула лаккучу, Хъунайннал шяраватусса Буттаев Расул Буттал арс. Ванал бусаврийну, идарарттал ва муниципалитетирттал чара бакъа дулун аьркинсса социал взносир­ттал буржру цила чIумал лахъаврия хъарну бусса бур микку зузисса, яхъанахъисса халкьуннал социал ахIвал-хIалгу. Фондрал республикалийсса отделениялул каялувчитал хъунмасса тавакъюгу буллай бур жула районнал каялувчитурахь страховой взносру датIавриву жаваб­лувну гьурттугу хьуну, цила чIумал буржру лахъира тIий. Ми цуксса ччяни ва чIярусса дартIрив, миксса чIявусса халкьуннал мурадругу щаллу хьунтIиссар.
heskГьарца идаралия дургьусса ми взносру мяйжаннугу микку зузи­сса пишакартуран, [pullquote]Ларгсса шиная цIусса шинал январьданул байбихьулийннин оьрчIру бувну, чIумуй къазузисса ниттихъан дуллусса чара бакъа дулайсса соцстрахованиялул арцуя фондран Лакрал райондалул дулун дур 201,9 азарда, Ккуллал райондалул дулун дур 53,6 азарда къуруш ва ЦIуссалакрал райондалул дулун дур 112,2 азарда къуруш. [/pullquote]щархъаву, шагьрурдай яхъанахъисса халкьуннан иш багьни зана дувайсса арцурду хъанахъиссар. Масалдаран, дек­ретрайн бувккун, хъамитайпалул оьрчI бувни дулайсса ва оьрчIан шин ва дачIи хьуннин гьарца зуруй дулайсса арцурду, инсан къашавай хьуну, «больничныйлухлу» дулайсса арцурду, инсан ивкIуну, ганал гъан-маччанан дулайсса арцурду, инсаннан производствалий захIматсса цIунцIия хьуни дулайсса арцурду ва цаймигу. Вай да­къасса, ва фондрал мукунма щаллу бувай­ссар бугьарасса ва мушакъатсса халкьунналми мурадругу. Масалдаран, так ца ккарччал протезирттал личIаннин, укунми халкь фондрал щаллу бувайссар ка-ччаннансса протезирттал ва цаймигу техникалул матахIрал.
Мушакъатсса, бугьарасса халкьуннан кумаг бувайсса бур къулайшиннарду дузал дувавривугу. Масалдаран, хIакинтурал мушакъатсса инсаннан цалла цIуллу-сагъшиву цIакь дуван цайми шагьрурдайсса, регионнайсса курорт-санаториялийн гьан маслихIат буллай бухьурча, фондрал уква щаллу бувайсса бур тиккунсса ххуллух­сса харжи. Шикку чIурчIав дан аьркинссар «хIакиннал маслихIат буллай бухьурча» тIисса затирай!
Инсаннал цIуллу-сагъшиврун нигьачIисса шартIирдаву зузиминнансса къулайшиннардил масъалагу вайннайн багьайссар. Хъуннар вайннал дуллалисса къулайшиннардил сияхI. Шикку гьарцаннуя буслан къахьунссар. Миннуя зуща вайннал сайтрай кIул бан бюхъантIиссар.
Уттизаманнай цимурца къуллугъру, идарартту компьютердацIун бавхIуну зий бухьувкун, республикалийсса социал страхованиялул фондрал давугу шиная шинайн низамрайн дукIлай, чIярусса къулайшиннарду халкьуннаща дузал дан бюхълай бур интернетрал кумаграйну. Аьрза булун бикIу ягу цумур-бунугу чагъар ласун бикIу бюхълай бур кьатIув къабувккун. Вайннал «госуслуги.ru» тIисса порталданий «Фонд социального страхования» тIисса лажиндарай халкьуннан­сса 18 къулайшинна дуссар. Ми­чча, аьркинмур бутIа язи бувгьуну, бюхълай бур кIул дан цаятурасса тIалавшиннарду.
Расул Буттаевлул бусаврийну, республикалул шагьрурдал, районнал хъуниминнайн вайннал управлениялул тIайла буккайсса бур чIумуй буржру лахъан тIалав буллалисса чагъарду. Масалдаран, ларгсса шиная цIусса шинал январьданул байбихьулийннин оьрчIру бувну, чIумуй къазузисса ниттихъан дуллусса чара бакъа дулайсса соцстрахованиялул арцуя фондран Лакрал райондалул дулун дур 201,9 азарда, Ккуллал райондалул дулун дур 53,6 азарда къуруш ва ЦIуссалакрал райондалул дулун дур 112,2 азарда къуруш.
Производствалий апатIру хьуминнан ва давурттай зий къашавай хьуминнан дуллусса соцстрахованиялул арцухлу Лакрал райондалул дулун дур 105,2 азарда къуруш, Ккуллал райондалул дулун дур 83,3 азарда къуруш ва ЦIуссалакрал райондалул дулун дур 29,2 азарда къуруш.
Фондрал пишакарнал бусаврийну, ва ларгсса чIумул мутталий фондрал Лакрал райондалиясса мушакъатсса халкьуннаясса 70 заявка щаллу дурну дур. Миннуйн бувну, реабилитациялун тIий, мукунсса халкь 684,4 азарда къурушрансса техникалул матахIрал щаллу бувну бур. Ккуллал райондалий муша­къатсса халкьуннаясса 97 заявкалийн бувну 923,7 азарда къурушрансса техникалул матахIрал щаллушинна дурну дур. ЦIуссалакрал райондалийгу, халкьуннаясса 317 заявкалийн бувну, 2419, 7 азарда къурушрансса техникалул матахIрал щаллушинна дурну дур.
Лакрал райондалий оьрчI бувну махъ дулайсса сертификатирттан фондрал управлениялул итадаркьуну дур 322, 0 азарда къуруш ва 72,8 азарда къурушрансса льготарду бусса халкьуннан ку­рорт­-санаториялийн гьансса путевкарду.
Ккуллал райондалий мира сертификатирттан итадаркьуну дур 297, 0 азарда къуруш ва 34,5 азарда къурушрансса льготарду бусса халкьуннансса курорт-санаториярттайнсса путевкарду. ЦIуссалакрал райондалий оьрчI бувну махъ сертификатирттан дуллуну дур 2845,0 азарда къуруш ва дуллуну дур 150,6 азарда къурушрансса льготарду бусса халкьуннан курорт-санаториярттайнсса путевкарду.
Шиккува цал ялагу кIицI лаган, фондрал республикалийсса управлениялул каялувчитурал чIа-чIаннин муниципал районнал хъуниминнайн тIайла буккайссар чара бакъа дулун аьркинсса ва соцстрахованиялул буржру лахъира тIисса тавакъюрал чагъарду.
Дагъусттаннал фондрал управлениялул тавакъюращал архIал Расул Буттаев барча дуллай ур ялун нанисса Хъаннил кьинигу, чIа тIий ур зун цIуллушиву ва тIайлабацIугу.