Хъярч-махсаралул ккурчIа

Щялмахъчи тIайлашиврул барашинна

Ца заманнай Акул-Аьлил ивкIун ур ца чIявусса щялмахъру бусайсса дус. Щялмахъчинал щялмахъ бусайсса бивкIун бур, Акул-Аьлил му цIакь бай­сса бивкIун бур. Инсанталгу вих шайсса бивкIун бур.

Ца кьини бакъу бусул ва Акул-Аьлил дянив рагьну дур. Бакъу бусу тIий ивкIун ур, на цIакьсса щялмахъ бусайну тIийри инсантал жуйнма вих хъанайсса тIий. Акул-Аьлигу ивкIун ур, му вил гьунарданул бакъарча, на ус­ттарну ина тIимур цIакь буллай тIийри жуйнма инсантал вих хъанахъисса тIий.
Ахиргу миннал диван багьну бур щарнил хъун ккурчIав. Микку бакъу бусул бувсун бур ца щялмахъ, увкуну бур:
— ХIакьину хъувату най унува, ттун аьжаивсса зат хьунни. Ссавруннал хIужрардавату ттун тамансса хIаллай ккаччил аьв-аьв тIисса чIурду баллай бия. Амма, на хъинну уруглай унува, гьич ссавний цичIав чIалай дакъая, — куну.
Акул-Аьли, кьацIлий кагу дирхьуну, зумакъаавхъун ур. Яла увккун ца чувнал увкуну бур:
— Ккаччи ссавруннай хIап тIун бикIайссариввар? Ина ккурчIав муксса хъунмасса щялмахъ лавсун циван увкIра? – куну.
КкурчIнил агьлугу, бакIругу кIутIу дуллай, бакъу бусуй хъяй бивкIун бур.
Яла микку, ссавур дан къархьуну, Акул-Аьлил увкуну бур:
— Зу циван хъяхъиссару? Барзул ттагума ласайссар. Чув-бунугу ккашилсса барзухьхьун ккаччи биривну бивкIссар, мугу барзул лавсун най, цIир-цIиргу тIий, хIап тIий бухьунссия. Ши­кку зу ванал бувсмур щялмахъри циван тIиссару? – куну.
Яла ккурчIнил агьулданулгу увкуну бур:
— Мяйжанссар, ккаччи мукун хIап тIий бикIан бюхъайва, — куну.
Бакъу бусу мукIру хьуну ур цува Акул-Аьлил гьунарданий занай ивкIшиврий.

Бархъарачунал чумартсса зал

Ца чIумал Акул-Аьли най ивкIун ур, Ругъужату гъаттаран нахьгу ларсун, цала шавай. Ххуллий Акул-Аьлил тту­кку ахьния багьну, бивкIуну бур. ЛунттубакIралу кагу дирхьуну, ца чарийгу щяивкIун, Акул-Аьли ивкIун ур къуману, жагь бивкIусса ттуккух ялугьлай, жагьгу нухьхьал гьалвандалух уруглай.
Ялун ивну ур тIахIни даххан нанисса бархъарачу. Ссаламгу буллуну, бивкIусса ттуккухгу урувгун, мунал увкуну бур:
— Муксса къума малагара, хъамаличу, заннал вин цамур ттукку булунтIиссар, — куну.
Яла Акул-Аьлилгу чайва тIар:
— Бархъаллал зал хъинну сахаватсса ухьунссар, бивкIусса тту­ккухлу ттукку булун. Ттула заннал хасият ттун хъинну кIулли. Шанма туман къабуллуну, ттул заннал ттун ттукку, аьтIий ккуру ихьларчагу, къабулайссар, — куну.