Гриппрал къашавай къахьуншиврул

Жула хIукуматрал чIяруми регионнай бур гриппрал эпидемия. ЧIявусса школарду лавкьунни. Оьрмулул бугьарами гриппрал къашавай шайсса бур шинай кIийлавагу, оьрчIру тIурча – 12-ла. Гриппрал дарурттай фармкомпаниярттал миллиардру арцул лякъайсса бур. Цинявннан кIулли яла хъинмур къашай хьун къаацIаву душиву.

Цири бан аьркинсса?

Кьакьари ччун бивкIукун

ХIачIлачIияра чяй лимондалущал, ницIащал, кьюнукьул (малина) мураппалущал, кIяла тIутIул чяй, хъанакIул чяй, клюква – вайннул кьакьари инфекциялия буруччинтIиссар. Мукунна хъинссар хIухчил чIапIал ва не­ххал чIапIал чяйрдугу. ХьхьичIва-хьхьичI вилагияра кьацI гъили­сса цIил щинай (1 стакан щинавун бичин 1 дукра дукай къуса цIил, хъиннува хъинссар хьхьирил цIу бухьурча).
Дукияра къуса ницIал (аллергия дакъахьурча). Шиккува учин, Италиянаву кьакьари хъин байсса бур ницIгу хIала дур­сса къурул щинай. Франциянаву тIурча – лимон ва писукI бивчу­сса кIирисса щин хIачIлай.
— ЧIярумур чIумал грипп лахъайссар чапалсса каруннайхчил. Дукра дукан хьхьичI шюшияра кару ссахIвангу був­ккун. Щин дакъахьурча, иттисса салфеткалух лишияра. США-нал аьлимтурал ххал бигьавурттайн бувну, агарда гьантлун 5-лла кару шюшларча 80% чан шайсса дур грипп. Шиккува учин, 92% Американал халкьуннал тIий бур кару шюшару хIажатханттува бувккукун тIий. Амма, видеокамерарду бивхьуну, кIул хьуну бур 12% хъаннил ва 30% арамтуннал кару дурагу къашюшайсса душиву.
Къабякъиншиврул янна ла­ххияра гьавалух бурувгун. Дяркъусса чIумал иммунитетраща талан къашайссар вирусращал. Хъиннува кIучI хьурчагу гьухъа битантIиссару, яла, дяркъу щуну, къашай шайссару. Гьавалул цалий къадацIавурттайн чурх вардиш баншиврул, куннил хъирив кув дяркъусса, кIирисса щинал душ (контрастный душ) кьамул дуллан аьркинссар. Вардиш хъанайгу айишин аьркинссар гъилишиву дусса чIумал.
Агарда бякъирча, хьхьичIра-хьхьичI кьамул дара гъилисса душ, лаххияра ппалул жуларду, гайннувува уттугу бишияра. ХIачIияра лимондалущал ягу малиналул мураппалущал чяй. Гьунттийнин зуйнма зува кIура баентIиссару.

Яру цIурча ягу мукьал нарча

Шаппай кIура баяйхту шюшияра лажин. Вирус дагьайхту, яру мукьал нани шайссар, хъин баншиврул щюлли чяйлул ягу кIяла тIутIул щинай итти бувну паммалул хъис (ватный диск) лавкьусса ярунний бишияра 10-15 минутIрайсса.
Иммунитет сантирай дугьаншиврул, дукралул ялув бацIан аьркинссар. Апельсин, клюква, нацIу перец, цIил щинаву бивхьусса капуста (квашеная) канарча, зу щаллуну бикIантIиссару С витаминдалул. Канакияра дикI, балугъ, нис, ккунук, лагаву, ххяххиялул нагь, ахънилсри, хIачIлачIияра накI, тартнакI, ряженка, сокру. Вив­сса чурххал гуж къабуруччирча, къашавайнма личIантIиссару. Канакияра В группалул витаминну.

Май ччурча

КIичIирава шаппай кIура баяйхту, оьнш увкуну, май марцI бара микробирттаяту. КьатIув букканнин хьхьичI майравух дуккияра оксолиновая ягу вифероновая мазьру. КъабацIанмур бувара аьнча тIисса инсаннал чIарав ягу ганайн ттиликIну бацIияра. Агарда майрал вивалу ччурча, хьхьичIва-хьхьичI май вилагияра цIил щинай.
Бищун хIадур бувссар
Т. ХIажиевал