Хъинбалдарал ххуллу язи бувгьуну

foto1_7Новосибирск шагьрулий цал Машлул институт, яла миккува аспирантурагу къуртал бувну, ди­ссертациягу дурурччуну, Расул Кьаландаровлул цува хьхьичIунсса аьлимчугу, бизнесменгу ушиву ккаккан бувну бур.

Дунияллул гъунттулу, нажагьсса бухьурчагу, бикIай, гьар аьсрурдай, гьарица заманнай, цив­ппа гъурбатрай яхъанай бунугу, цIа-кьини дюрхъуну, цичIав чанну бакъанугу, цукунчIавсса тамахIру къуллугъирттайн ва цIардайн ба­къанугу, буттал кIану дакIниву бивхьунмасса. Лакрал машгьурсса чичу ва аьлимчу Абачара ХIусайнаевлул тIийкун, «Лявхъу кIану лавай буван» чялиш бувксса. Мукунсса ур Бархъаллал шяравасса Якьублул арс Расул Кьаландаровгу. Цалла кIулшилийн ва кIулшивурттайн, бюхъулийн ва хIарачатрайн чул бивщуну чил кIанттурдай бусрав хьусса ишбажаранчи. Новосибирск шагьрулий цал Машлул институт, яла миккува аспирантурагу къуртал бувну, диссертациягу дурур­ччуну, Расул Кьаландаровлул цува хьхьичIунсса аьлимчугу, бизнесменгу ушиву ккаккан бувну бур. Му студентътурал дянив хъунна­сса сий дусса преподаватель ур. Ти­ккува, «Калибр» тIисса, цува заллу­сса фирмагу хIасул дурну, му фирмалул иш бачаврийну гьунар бу­сса предприниматель хIисаврайгу цIа дуккан дурсса инсан ур Новосибирскаллал областьрай. Расул Якьубович лакрал жяматран ххирагу, бусравгу шаврил сававмур дур, бакIрайва кIицI лавгссакун, му буттал бутта­хъая ирсирай бивсса рувхIанийсса ирс-ххазинардал кьимат гьаз буллалисса давурттив дуллалисса, миллатрал культуралий, аьдат-эбадатирттай дакIцIуцIаву дусса ушиву иширайну ва уздан­сса давурттайну ккаккан буллали­сса арс ушиву. Му кIулминнал, ца зумату кунма, учай буттал аьрщи гужну ххирасса, жяматрал бигьа бакъасса къайгъурду биттур бан­сса бюхъу цала бушиву ккаккан бувайсса инсан ур куну. Хъин-хъинсса давурттив дунни вай махъсса шиннардий архсса Новосибирскалий яхъанахъисса Расул Кьаландаровлул буттал шяраваллил цIа гьаз дуллалисса ва дуван дакIнийгу ур. Дустал ва уртакьталгу лагма лаган бувну, Бархъалав лавайсса даражалий халкьуннал канил пагьмурдал фестивальлу дунни, Культуралул къатта бувангу бакIрайнласу бунни. БакIрайнласу бувмурдив Расуллул чара бакъа бакIуйн буккан бувай. Буллусса мукъул заллушиву дувай­сса, тIайлашиврул ва ас-намусрал ххуллийх нанисса инсан ур му. Хъин-хъинсса давурттив дуллай аьдат­гу хьуну ур, хъинбалдарал ххуллу язи бувгьусса, уздансса захIматгу, чувшивугу хьхьичIунсса уну тIий. «Бархъал – ттул шяравалур. Амма Бархъал цумацагу бархъарачунан так цува лявхъу кIану бакъар. Жунна кIулши хьуния шинмай, занан лахьхьайхтува, жува къума­сса кIичIирттавух бачайссияв чария чарийн тIанкIру дуллай. Жува кьакьан дурасса тIахIунттив кIарттуву ччуччин дуван ххилай бикIайссияв карунних, махъуннайгу духхайссия яла. Кувни кIичIирттавусса чарихун ччан бахчуну, багьну, жущара ми тIахIунттив гъагъайссия, жулла дакIру гужну къума лагайва, лялиян дан захIматну бикIайва тIахIни гъагъаву. Мяйжанссар, жун, «кумагчитуран», ххарисса лахIзардугу бикIайссия, тIахIунттив сасан дуллалисса луххаву шавхьсса нувщи ягу ккурккимай каруннивун дирияву. Цимилагу лагайссияв архсса шяраваллавун тIахIунттив даххан лавгсса, машлул тIайлабацIу хьу­сса ягу «барча бакъа аьрххи» хьу­сса ичIувацириннал, гъан-маччанал хьулийн. Мунияту бархъаллан цалла шяравалу тIахIунттив даврил магьиршиву кьадиртсса шяравалуну къакьамулссар!» — укун чичлай ур Расул Кьаландаров цалла спонсоршиву дурну, дукIу «Мавраевъ» издательствалул итабавкьусса «Бархъал – тIахIунттив дувултрал шяравалур» тIисса ххаллилсса луттирал-альбомрал хьхьичIмукъуву. Гьарцагу зунтталчунал, лаккучунал дакIниву цIакь хьуну буния буттал шяраваллицIа, рувхIанийсса къатта-къушлицIа, буттахъал кас­мурдацIа хьун бацIаву кьюкьалану чIалачIисса пикри! Бюхъайва дагьайкун аргъ дизан Лакку билаятрайгу. Цалссарив чIявуссаннан кьамулну бунугу, Расул Кьаландаровлун къакьамулну бур гьарцагу лаккучунал яхIлин ва намусран къакьамулну бикIан аьркинмур. Му буттал аьрщарал лагъну къуллугъ буллай ур Бархъаллал шяраваллиха. «Агана гьарца шяраву, хIатта ца унугу, Расул Кьаландаров куна цалла шяравалу дакIнийхтуну ххирасса ва мунил бучIантIимуний хъуннасса дакIцIуцIаву дусса инсан ухьурча, оьчулий къабагьангу бюхъай лакрал шяраваллалми ишгу, ядан, дуруччин хьун бюхъай жулла аьдатру, кьиматрай бикIан бюхъай жулва ппухълуннал пагьмурду, багьу-бизу. Жунна ххирану ва язину дикIан бюхъай ххирану ва язину дикIангу аьркинмур», — тIий бур Дагъусттаннал халкьуннал артистка Лариса ХIажиева. Буниял­ттунгу, миллатрал лажин кIяла дувансса давурттив дуллалисса инсан ур Расул Якьубович. Бархъалавсса фестиваль, мин-тин бакъа, щалвагу Дагъусттаннал тарих ва Дагъусттаннал канил пагьмурду бусрав бансса ккаккияну хьуна. Мукунсса давур­ттал дакъарив зунттал халкьуннавун шавкь рутайсса, хияллал ва умудирттал хъару тIитIин дуллали бувайсса? Лакку кIанай дур учинсса шадлугърурагу байранну ва фестивальлу дикIай. Миннул цIакь бувай жулла дакIурдиву кьунттаву ва ххяллаву дирхьусса шяраваллавугу аргъ дизангу бюхъайхха, кушурдугу кук­лу хьун бюхъайхха, байрандалийн бувкIсса чиновниктурал дакIругу чантI учин бюхъайхха, тIисса пик­ри. Нагу буссияв гъинттул Бархъалавсса фестивальданий. Гъи аргъирайсса байрандалий. КьатIаллил билаятирттаясса хъамал, Аьрасатнал чIявусса регионнаясса блогертал бия ми гьантрай Бархъалав. Тамаша бувми бассан бансса гьунардая хIайранну тIайла буккаву къагьархха, узданну хьунабакьин, тIайла буккангу аьркинни хъамал. Ми гьарзатралссагу буллай ия цува Расул Якьубович. ТIиртIусса цалла дакIниха лархьхьуну хъамаллуралми дакIругу тIитIинмур буллай ия. Гьарма аякьалувун лавсун, гьарманах дагьайкунсса къулагъас дуван хIарачатрай ия, бувкIцириннахь барчаллагь тIий ия, яла хъунмур барчаллагьран лайкь хьума цува унугу. «Ттун ччива буттал шяравунсса ххуллу гьарманангу яла язимур ва гъилимур ххуллуну. Ччива гьарицагу шяравучунал цащара шайсса хъун-чIирисса давурттив дуллай, Бархъаллал аргъ дизан дуван. Архну яхъанахъиминнахьгу мудан, сант дагьтари, шяравун букIлай, агьалинащалсса дахIаву хIура дуккан мадитару, мархрая арх буккан мабацIару тIун икIара. Жува циняв бавхIуну буссару ца шяраваллил, ца миллатрал агьлу бушиврул. Ттугъ кунма, бюхттулну ларсун бачингу аьркинссару буттал билаятрах­сса куртIсса ва цIакьсса ччаву. Бу­ттахъая ирсирай дирмур хIакьину кьиматрай ядуварчанни жува миннал аманат хиянат къабувшиврун хIисавсса», — тIий ия шяраваллил зума-къирагърай тележурналистътурахьхьун интервью дуллай Расул Якьубович. Ххуй дирзунни ттун Расул Якьубовичлуву учин багьмур итта­ту иттав аьлтту байсса хасият. Му вихшалдарай ванийн вари тIий ия. Ххуймур ххуйну, оьккимур оьккину чIаланшиврул. Оькки ххуй бивзми ламусравун багьаншиврул. Хьхьарашиву дайма яхIливун агьаншиврул. Му хIурматрай гъалгъа тIий ия кIулшилух мякьми, захIматрая нигьа къабусайми жагьилтурая. Мукунминнан кумаг буван хIадурну ушиврия.
Январь зурул 12-нний яхIлил ва къириятрал бутIа ххину буллусса дугърисса зунтталчунан, дакI-аьмал авадансса Расул Якьубовичлун 55 шин хьуссар. Вил цинярдагу давурттив дузрайн дукканнав, ххаллилсса шяраваллил язисса арс, Расул Кьаландаров! ДакIнийцири мурадру бартлаганнав! Винмагу ххирасса, инавагу ххирасса Бархъаллал цIа-кьини дюхъаннав!