Абрек Валиев – Тверьдайсса лаккучу

46_5Ва макьалалий гьартану ишла дурну дуссар 2015-ку шинал сентябрьданул 22-нний бувксса «Тверьская жизнь» кказитрай рирщу­сса Екатерина Михнял материаллу.

Абрек Валиевлул къуртал бувну бур Томскаллал инженер-строительтурал институт. Даврил вардишрив ларсун дур Тверьдал аьрщарай. Тийх лавхьхьуну бур ванан касму зузи дангу, жаваблувну ва дакIнийхтуну даву дуллангу, каялувшиву дуллангу.
БакIрайва итххявххун зузисса гъумучиричу 70-ку шиннардийва ивкIун ур Чуприяннал механизация дурсса ххуллурдал занази колонна (ДПМК) сакин даврил бакIщаращуй. Му колонна хьуну дур Калининнал областьрайсса яла хьхьичIунми компаниярттал цану. Коллективраву ивкIун ур 120-яксса инсан, 80 техникалул единица. Мунища хъуни-хъунисса давуртту дачин дан бюхълай бивкIун бур.
Валиевлул даврил гьанулу дирхьусса принципну дур – ххуллурдал лахъишивуртталсса къабуллай, ххуллул чивушиву (ххуйшиву) хьхьичIун ласаву. Чивушиву хьхьичIун ларсун дунугу, ххуллурдуми бан аьркинну бивкIун бур хIукуматрал ккаккан дурсса чIумуй.
1977-ку шиная 1985-ку шиналнин асфальт бувтIуну бур Васильевский Мохрайн, Боркилийн, «Искра» совхозрайн, Суховерковолийн ва цаймигу ххуллурдайн. Абрек Валиевлул та чIумалсса норма диркIун дур 10 км. хIадурсса цIусса ххуллул дурну, ми зузи дан итадакьаву.
1985-ку шинал Абрек Юнусович увцуну ур «Автодор» областьрал организациялувун строительствалулсса ва ххуллурдал ремонтралсса бай директорнал хъиривчуну. Цалла даву, цалла касму кIулшиврийн бувну, чIарав ацIан ччишиврухлу, аьдлу буну къуццу тIутIаврихлу ва ивкIун ур хъинну сий дуну.
90-ку шиннардил ахирданий А. Валиевлун дурккун дур «АьФ-лул хIурмат бусса строитель» тIисса ларайсса цIа.
Та ппурттуву областьрай хъинну чялишну най диркIун дур ххуллурду буллалаву. Шинал мутталий 200 км. цIусса ххуллурдалгу, 700 км. ххуллурдал ремонтгу дайсса диркIун дур. Мукун хъуннасса даву даншиврул чара бакъа дикIан аьркинссар планну давугу, давуртту сакин давугу. Му даву ца «Автодордануща» дачин дан къахьунссияхха. Иш бавчуну дачин даншиврул областьрал Ххуллул фондращал цачIу зун аьркинну бивкIун бур, ганийхчIин специалистуралгу, техникалулгу дузалшин щаллу дуллан багьлай бивкIун бур. Ялагу аьркинну бивкIун бур тамансса асфальт байсса сянатханарду. Областьрай бивкIун бур 38 завод. Анжагъ 2003-ку шинал ми заводирттал итабавкьуну бивкIун бур 600-азарда тонналуяр чан бакъасса асфальтобетон. Ми циняв ххуллурду бан ва ми ремонт бан булайсса бивкIун бур.
2005-ку шинал Абрек Валиевлул хьхьичI тIивтIуну бур цIусса ххуллу. Ва ивтун ур «ТверьЖилДорСтрой» компаниялул бакIчину. Му тIурча диркIун дур Калининнул областьрайсса яла гужми ацIра организациялул цану. Му компаниялул гьарца шинал итадакьайсса дур ялапаршиндарансса 4-5 азарда квадрат метр. Къатри дайсса дур хъинну чивусса.
– Жу ххюра шинал мутталий щаллуну биттур дайссар гарантиялул циняргу ялуршинну, – тIий ур Абрек Валиев. – Рязи бакъашивуртту жул даврий къадикIай. Ттухь кIул ба­къасса инсанталгу, гъан хьуну, ссала-калам буллай бикIай. «Жува кIулссарувкьай?» куну, цIувххукун, ашкара шай гай ца чIумал жу дурсса къатравун бивзун бивкIшиву ва къатта-къушлий рязину бушиву. Му бакъаривкьай жул компаниялул, ттул ттуллагу, даврил яла лаваймур кьимат!
Мяйжаннугу ялапаршиндарансса къатри буллалийни, Абреклул хъунмур ургъил бур техникийсса тIалавшиннарду ва нормарду дуруччаврих. Квартирарду бикIан аьркин­сса рахIатссархха. «ТверьЖилДорСтрой» компаниялул був­сса циняв къатрал дур цанна-цанналусса гъилишия дулаву, къатри бур гьартасса. Мунияту къатригу ласай цив дурну къуртал хьуннинна.
2008-ку шинал компаниялул хьхьичI тIиртIуну дур цIусса перспектива – ванил дурххуну дур «Тверец» тIисса престиж ларайсса комплексийсса микрорайон дансса аукцион. Цаппара шиннардил дянив Тверьдал Заволжский райондалий дацIан дурну дур, ваца Европанавун агьсса куна хьун уллалисса, хъун дакъасса, хъинну рахIатсса, ялапаршиндарал район.
Ца цамургу бур Валиев бакIчину зузисса компаниялуя цIа дансса кIану – ванил зузаву дай анжагъ кIанттул организациярттащал, цанчирча дакI дарцIуну буну тIий гайннал итадакьлакьисса кьай хъинну ххуйсса дикIайшиврий.
Буслай бур, Абрек Валиев, даврий ва кьатIув акъа, шавагу авкьусса хIалимсса инсан ушиву. Бюхъайхха мунияту ванал даврийгу гьарза ххуйну най дикIан. НахIакьрив учайсса талихI бума даврийнгу, шавайгу дакI ххарину нанимари куну.
Вай гьантрай Абрек Валиевлун 65 шин бартларгунни. ЧIявуя жула лаккучу барча уллалисса инсантал. Тверь областьрал Ххуллул ва строительствалул ассоциациялул бакIчи Владимир Шеиннул укунсса барча аву гьан дурну дур.
«Щалвагу региондалул цинявгу ххуллучитурал чулуха ттула касмулул уртакь ва гьалмахчу Абрек Валиевлухь барча дуллай ура оьрмулул юбилей.
Оьрмулул иширттавух чялишну гьуртту шайсса вил позициялул, профессионализмалул ва иширттахсса жаваблувнусса ургаврил цучIавгу арх уцан къаитай. Ина ура циняв вищала архIал бацIан бан ччисса, тIалавшин ларайсса инсантурал дастталувасса ца. Вил хасият дур дакI тIиртIусса, лажин лажиндарайнсса, жяматран кумаг бан хIадурсса, ларайсса давурттайну вила мукъул сий гьаз дан ччисса. Мунияту бурхха вил хIурмат лавайну вила гьалмахтураву ва касмулул уртакьтураву. Вин цIуллушиву, лахъисса оьрму ва цIусса проектру иширайн ду_ккан дансса тавпикь дулуннав!».
Владимир Шеин, Тверь областьрал Ххуллул ва строительствалул ассоциациялул бакIчи».
Ттула ххуйсса дус, гьалмахчу ухьувкун, ттунмагу ччай бур чIа учин, Абрек, ина оьрмулул уччиннин итаннав, дакIнийсса мурадру бартлаганнав куну.
Ибрагьим Кьалияев,
медициналул профессор