«Ттуйн хъудугьу учайссар»

Чанкура КьурбанмахIаммадов

Дустурал дастта

Ттул дустурал дастта
ХхялтIа дуклай дур,
Язими лаглай бур дунияллия.
Духлаглай чIалай дур
Дунияллул нур,
Щалиххан къавхьунтIий
Ттуща минная.

Ххарцари дуллай дур
ВирдакIнил ула
Оьрмулува лавгсса
Дустурал цIардал.
ЦIунцIутIий, цIалай бур
Дардирдал кьулла,
Гьалак буллай миннал
Аьпалул цIаннал.

Буссия ттул дустал
ДакIру дугърисса,
Чумартшиврул чаннал
Чаннан дарцIайсса.
Цал мазрая бивзсса
Мукъуй бацIайсса,
Дусшиврул кьануннайн
Икрам бувайсса.

Акъассия цучIав
Ттул дустураву
Кьадрулий, кьиматрай
ЦIа кIицI къадансса.
КъакIулли циваннив
Заннал чулуха
Чумартътурал жаннай
РахIму бакъасса.

Буссия ттул дустал
Бунагь бакъасса,
Оьрмулул дулантту
Лаласун шайсса:
Шаэртал, чангитал,
Чичулт, аьлимтал,
ЧIявучин бусравсса
Мукъул усттартал.

Дард дур ттул дакIниву дазу дакъасса
Арснал Шамиллул аьпалун
Ттуна нава ура
Пакьирну чIалай,
Пашмансса пикрирдал
Палачат уллай.

Дард ттул дур дакIниву
Дазу дакъасса,
Дарман лякъиншиврийн
Умуд бакъасса.

Щарнил хIатталу дур
Ттул къатлул чIарав,
Ца акъа акъасса
Арснал гьав – тикку…

Ялун дагьну ура
Щаллара някI ссав,
КьюлтIа тIий щялухьу
Хияллал кьассав.

Оьрмулул нязаннив
Жан шагьид дурсса,
Ттул Шамил уссия
Аькьлу камилсса.

Милицанал майор –
Мяърипат марцIсса,
ДакIру чанна дувай
Чирахъ кунасса.

Мармарчарил гьайкал
Арснал гьаттайсса –
Дур ттул аьсившиврул
Лишан лухIисса.

Къумашиврул къув-аьс
Хханххиравусса,
Янилун дагьтари,
Ягин буллайсса.

Къатлул нуз тIитIара,
Гьайкал хьхьичI дацIай,
ХIасратрал чIутIул кьун
Кьакьарттуй бацIай.

Къумасса дакIнива,
Леххаву кунма,
Мукьал кIунтIа тIисса
КIусса «угь» личай.

Ттул арснал дусталъя
ДакIру чаннами,
Чумартшиврул чани
Чин булун шайми.

Адав-инсапрал чай
Бурттий бачайми,
Аьдлулул кьануннайн
Хаин къашайми.

Уссар тIар Аллагьгу,
Каши канихьсса,
Оьмунил, хъинмунил
Хъирив лаяйсса.

Агарда ухьурчан,
Цанни ниттихъул
Аслансса арсваврах
ЛухIи лахлайсса?

Ци тахсирди хьусса
Ттуй Аллагьнал хьхьичI,
Хъин къашайсса щаву
ДакIниву дуван.

ЦIунцIутIий цIалайсса
Щавулул къюву
КъюкI парчари хьунну
ДухIлахIи уван?

Ттун ва дунияллул
Давлат къаччива,
Цал ттигу арс чIарав
Щяитан ччива.

Ахиратрал ххуллийх
Нава ачиннин
Арснал алвагь бакIрайх
Ках учин ччива.

ЧIумул хъин дувайссар
ТIун бикIай щаву,
Язинал бивкIулул
ДакIниву дурсса.

Вих хьун ххай акъара
На мунийн цучIав,
Агарда ухьурчан
Ттун ккавкмур ккавксса.

Дур ттул ца ххаришиву

Дур ттул ва дунияллий
Анжагъ ца ххаришиву –
Ххуйшивурттал хазналул
Заллу ина бушиву.
Ххуйшивурттал хазналул
Залуннал заллу хьунсса
Каши ялувсса Заннал
Ттухьхьунна дуллушиву.

ДакI къуману къупIатIий,
Яру аьтIий бунийгу,
ДакI тяхъану балай тIий,
Буруккин бакъанийгу,
Вил сурат ттул яруннал
ХьхьичIа тачIав къадукьай,
Ттун му ттула оьрмулул
Гьануну чIалан дикIай.

Ттул дакI чаннал дуцIин дай
Чанна цIуку инара,
ЧIарав бакъа чIун гьарча,
ДакI цIаннал дуцIин дайсса,
Ттул язими шеърирдал
Асардал щаращира,
Оьрмулул ахир хьуннин
Экьинай личIантIисса.

Ссавния багьунни
ца яргсса цIуку
Уссил Камалуттиннул аьпалун

Ссавния багьунни ца яргсса цIуку,
ЛяличIисса парлил ссав чанна дайсса,
Бювкьунни аьрщарал, рахIму къабувну,
Бахьлавгунни абад лухIи цIаннавун.

Цанъявав Аллагьнал оьрмулул бутIа
Оьрмулул уччиннин вин бувсса кутIа,
Оьрмулухсса ччаврил видурцIу вил дакI
Ахиратрал ххуллийн кIункIу дурусса?

Ина ияв шаэр мукъул магьирсса,
ПасихIшиврул парлий
мухлукь мяш шайсса,
Ца мукъул мяъналул мяъдандалуву
Ссавнийсса баргъ ва барз гьузузи байсса.

Балайчигу ияв ина бусравсса,
Бяст-ччал бувну булбул бух бан бюхъайсса,
Цал вичIи дирхьунал дакIнил куртIниву
ХъункIултIутIал къупру хъяхъатIи байсса.

Ина мандолина канил бувгьуни,
Бюхттулсса зунттул бакI лахIан дайссия.
Каний кIюла кIисри синттай къавтIини,
Хъуннеххал ххурххугу къабагьайссия.

Муаьллимгу ияв ина ххаллилсса,
ХIисаврттал гьанурдал мухIлу-хIин кIулсса,
Элмулул щаращул марцIсса щиная
НахIала бан оьрчIан лахьхьин бан шайсса.

Акъассар аьрщарай инсан цаягу
Ахиратрал ххяппул ххассал итансса.
Аллагьнал биялар, хьхьичIгу, уттигу,
Язима цачIана кIункIу увайсса,

Ина оьрму бувтссар хIайп къаучинну,
Ккуккулул накI кунма, цIинцIацIа марцIну,
Вил цIа личIантIиссар сагъну, бусравну,
Оьрмулул ххуттаву лавхъсса чирахъну.

ЛехлантIиссар вил рухI, хьхьугу, кьинигу,
Вин алжан чIа тIинал бакIурдил ялтту,
ЧIюхлантIиссар вичIан балайлул чIугу,
Аьрщарай къабивтсса хIакьсса чангинал.

Ина лавгсса ххуллийх лавгссар цикссагу
Оьрмурду хIайп чинсса жагьилсса вирттал,
Циванни макь рутIлан, дакI къуманугу,
Аьпа баннав, уссу, вил бунагьирттал!

Ттуйн хъудугьу учайссар

На ччатI ххяххан бувура –
Ттуйн хъудугьу учайссар.
Мудан ттул каруннацIа
Иникьалттул кьанкь дуссар.
На талихIрал заллура –
Ттун аьрщарал маз кIулссар,
Ттул хьхьичI буллугъ аьрщарал
Хазналул нуз тIитIайссар.

Хъурссул кIамайму бугьай
Ттул кару къадуххайссар,
ДакIгу щаллусса шинай
Балай тIийнна дикIайссар.
На ххяххан бувсса ччатIул
ЧIивитIу ххари айссар,
ТIиртIунийн ка дияйсса
ПаччахIгу уччин айссар.

Ттущал хъурссулдакIивгу
Хъяй-хъямала багьайссар,
Интнил илчи читIугу
Ттуха зукьлан бикIайссар.
Къума ратIух нанисса
Щаращул дяркъу щинал
Ттул мурччая, хIачIлайни,
ХIурматрай ппай учайссар.

Мусил лачIал чIалигу,
На цила чIарах найни,
Ттул чулийнмай хъюлчай тIий,
Хъярчру буллан бикIайссар.
Щюлли марщай мюрш уртту,
На ахттайнсса канайни,
Ттун ишттахI багьаншиврул,
Щурщу буллан дикIайссар.

На ччатI ххяххан бувура –
Ттуйн хъудугъу учайссар,
Ттул каруннай кьянкьасса
Кьурттигу чан къашайссар.
Ттун аьрщи, ххуй душ кунна,
ДакIнийхтуну ччан хьуссар,
Аьрщарахсса ччавриву
Ххазинагу лявкъуссар.