«Татнефть» федерал компаниялул АЗС-ру тIитIинтIий бур Дагъусттаннай. Мунил хIакъиравусса документрай къулбасру дунни компаниялул гендиректор Наиль Магановлул ва Сергей Меликовлул. Цалчинми АЗС-ру тIитIинтIий бур лахъи къалавгун МахIарамкантуллал райондалий Гапцахуллал шяраву, Тарумовкалий, Буйнакскалий ва Хасавюртуллал райондалий. Шинал ахирданийннин тIитIин ккаккан бувну бур МахIачкъалалив, Дарбантлив ва Каспийскалий.
Мегафондалул пландалий бур Дагъусттаннай цIу дуккан дуван связьрал инфраструктура. Муниясса ихтилат хьунни Сергей Меликовлул ва компаниялул гендиректор Хачатур Помбухчаннул дянив. Мобил операторнал ният дур базалул станцияртту ва передачалул ххаллу цIу дуккан дан цIусса технология ишла дурну.
Дагъусттаннал къулбас дунни АьФ-лул Минспортращалсса ва футболданул союзращалсса рязишиврий. Къулбасру дунни Сергей Меликовлул, Аьрасатнал спортрал министр Михаил Дегтяревлул, РФС-рал президент Александр Дюковлул. РФС-рал кумаграйну Дагъусттаннай тIитIинтIий бур футболданул хъунмасса кIива комплекс. Микку дузал дантIий бур спортсментал футболданий буклансса ва спорт лядуккан дуллансса шартIру.
Озондалул ва Дагъусттаннал къулбасру дунни региондалий логистикалул инфраструктура лядуккан даврил хIакъиравусса рязишиврий. Документрай къулбасру дунни Сергей Меликовлул ва компаниялул вице-президент Дмитрий Кимлул.
Дагъусттан уртакьну зунтIий бур Башкортосттаннащал ва Омскаллал областьращал экономикалул, элмулул ва культуралул арардаву. Мунил хIакъиравусса рязишиврий къулбасру дунни Сергей Меликовлул, Башкортосттаннал бакIчи Радий Хабировлул ва Омскаллал областьрал губернатор Виталий Хоценкол.
Сергей Меликовлул машварартту бунни Азирбижаннал премьер-министрнал хъиривчу Шахин Мусттапаевлущал хIала-гьурттуну зузаврил хIакъираву.
ДР-лул цалчинма вице-премьер Руслан Аьлиев ва ДР-лул цифрардал лябуккулул министр Юрий ХIамзатов хьунабавкьунни «Интерфакс-Юг» информациялул группалул биттуршиннарал директор Александр Векличлущал, вайннал ххал бивгьунни региондалий хъус машан ласаврил давурттал мониторинг даврил ва бюджетрал арцу дацлацими ашкара байсса оператив система ишла даврил масъалартту.
Дагъусттаннал ва Донецкаллал Республикалул къулбасру дунни хIала-гьурттуну зузаврил хIакъираву. Регионну уртакьну зунтIий дур машлул ва экономикалул, элмулул ва техникалул, культуралул арардаву. Документ къулбасирттайну цIакь бунни регионнал бакIчитурал: Сергей Меликовлул ва Денис Пушилиннул.
Сергей Меликов хьунаавкьунни Чавахъру бугьаврил федерал агентствалул каялувчи Илья Шестоковлущал. Миннал ххал бивгьунни республикалул чавахъирттал промышленностьрал комплекс лябуккан баврил масъалартту.
ПМЭФ-рай региондалул делегациялул бакIчину ия Сергей Меликов.
Дагъусттаннал премьер-министр Аьбдулмуслим Аьбдулмуслимовгу гьуртту хьунни Петербургуллал дунияллул халкьуннал дянивсса 28-мур экономикалул форумрай.
Форумрай Дагъусттаннал бувссар региондалул бюхъурду чIалачIи буллалисса стенд.
Аьбдулмуслим Аьбдулмуслимовлул региондалул вице-премьер Руслан Аьлиевлущал ва ДР-лул спортрал министрнал хъиривчу ХIайдарбаг ХIайдарбаговлущал цачIу ххал дунни АьФ-лул Боксрал федерациялул стенд. Спортрал стендрая Дагъусттаннаясса хъамаллурахь бувсунни «Здоровое Отечество» тIисса суккушиндарал властьрал органнащалсса хIала-гьурттушиврул директор Евгений Михайличенкол. Ххувшаврил 80 шинал ва Ватан дуруччул шинал Федерациялул стенд хас дурну дур боксертуран-Хъун дяъвилул Вирттавран. Тематика мукунна дур 2025 шинал кIицI лаглагисса Аьрасатнал боксрал 130 шинал.
Стендрай дур хъинну чанну хьунадакьайсса экспонатру, миннувух – олимпиадалул ва профессионал боксрал цIанасса чемпионтурал медаллу, кубокру ва мухIулттив.
Аьбдулмуслим Аьбдулмуслимов ивунни мукуна форумрай ца яла халкь чIявуну бучIаймунин ккаллисса «ВиноГрад» павильондалийн. Гьашину павильондалий ккаккан бувну бур Дагъусттаннал чахир дуккан даврил личIисса зона «Дербент Вино». КъюмайтIутIи ххяххан баврил ва чахир дуккан даврил гастрономиялул тIивтIусса площадкалий бюхълай бия ххал буван Аьрасатнал хьхьичIунсса предприятиярттал чахирдал тIин-тIааьн.
Петербургуллал дунияллул халкьуннал дянивсса экономикалул форумрай Дагъусттаннал стендращал кIул хьун бувкIунни щалагу дунияллул цаппара хъунисса къуллугъчитал ва хъамал. Миннавух ия Аьрасатнавусса Къазахъисттаннал илчи (посол) Даурен Абаев. Ванахь региондалул стендрая бувсунни Дагъусттаннал премьер-министрнал.
Даурен Абаевлул лавайсса кьимат бивщунни экспозициялун. Ванал мукунма бувсунни ялун нанисса чIумувугу цIакь хъананшиву Къазахъисттаннал ва Дагъусттаннал дянивсса дахIавуртту.
Дагъусттаннал стендрал ялагу ца хъамаличуну хьунни «Росагролизинг» АО-лул директор Павел Косов. Федерал компаниялул каялувчитуращалсса хьунабакьаврил лагрулий ххал бивгьунни Дагъусттаннал ва «Росагролизинграл» ттинияр тихуннайсса хIала-гьурттушивурттал масъалартту. 2023 шинал ми кIивагу чулухаллил дянив чирчуну диркIссар уртакьну зузаврил хIакъиравусса рязишиву. Росагролизинграл 2008 шиная шиннай Дагъусттаннан дуллуну дур 2 млрд къурушрансса инвестициярттал ва сайки 1000 шяраваллил хозяйствалул техника.
ПМЭФ-рал лагрулий Аьбдулмуслим Аьбдулмуслимов мукуна хьунаавкьунни ПАО «МТС» корпоратив лядуккан даврил вице-президент Олег Алдошиннущал. Ванал цал ххал бунни республикалул стенд, яла ххал бивгьунни компаниялущал уртакьну зузаврил масъалартту.
Цифрардал министр Юрий ХIамзатовлул бусаврийну, МТС компаниялул республикалий бартдигьлай дур школарду интернетрал инфраструктуралул дузал баврил проект. Августрал 1-ннийнин интернет зунтIий дур сайки 700 школалий.
Дагъусттаннал стендрайн бивунни БРИКС билаятирттал дунияллул халкьуннал форумрал президент Пурнина Ананд. Ванил мурад бия Дагъусттаннай БРИКС-рал конференция даву. Пурнина Анандлул цалчин ярглий къулагъас дурунни региондалий шяраваллил хозяйствалул бутIри лябуккаврих. Аьбдулмуслим Аьбдулмуслимовлул барчаллагь увкунни БРИКС форумрал президентнахь Аьрасатнал Федерациялущал дусшиврийсса экономикалул дахIавуртту даврихлу ва ганийн оьвкунни Дагъусттаннайн.
Дагъусттаннал экономикалул министр ХIажи Султановлул Индиянал бизнес-альянсрал вице-президент Аравамутан Чакрапанищал цачIу ххал бивгьунни хIала-гьурттуну зузаврил масъалартту. ДР-лул промышленностьрал ва машлул министр Низам Халилов хьунаавкьунни Москавуллал, Ивановуллал ва Омскаллал областирдал вакилтуращал, промышленностьрал опыт бахханаххи баву мурадрай. Дагъусттаннал уртакьну зузаврил хIакъираву кьутIи дунни Аьрасатнал Промышленниктурал ва ишбажаранчитурал союзращал. Документрай къулбасру дунни Щалагу Аьрасатнал цашиврул (объединение) президент Александр Шохиннул ва Дагъусттаннал Промышленниктурал ва ишбажаранчитурал союзрал президент Рашид Жалиловлул. Союзрал кумаг буллантIий бур социал партнершиву лядуккан дуллан, предприятиярттаву пишакартал хIадур буллан, СВО-лул ветерантал давурттал щаллу буллан ва цаймигу масъалартту дузал буллан.
Аьбдулмуслим Аьбдулмуслимовлул ва СНГ-луву гьурттусса паччахIлугъирттал Межпарламентский Ассамблеялул генсекретарь Дмитрий Кобицкийщал цачIу ххал бивгьунни «Устойчивое развитие горных территорий» тIисса СНГ-лул дунияллул халкьуннал дянивсса 2-мур форум буван хIадур шаврил хIакъиравусса масъалартту.Форум бувантIий бур Дагъусттаннай октябрьданул 1-3-нний.
ДР-лул ХIукуматрал председательнал «Передовое здравоохранение – совместная цель государства и бизнеса» тIисса дискуссиярттал площадкалий махъ лавхъунни.
ДР-лул премьер-министрнал бувсунни республикалий «ЦIуллушиву дуруччаву» тIисса нацпроект бартдигьаврил хIасиллая. Ванал тIимунийну, махъсса 5 шинал мутталий цIакь хьуну бур цIуллушиву дуруччаврил идарарттал материал-техникалул база, хаснува ФАП-ирдал, онкологиялул центрданул, гьарза хъанай бур туннурдал центрду.
2024 шинал Дагъусттаннай оьрмулул лахъишиврул ккаккия хьуну дур 79,58 шин. Бувну бур 139 ФАП, 18 поликлиника ва азархана. Ларсун дур медициналул 3886 оборудование.
Махъру мукунма лавхъунни АьФ-лул цIуллушиву дуруччаврил министрнал хъиривчу Сергей Глаголевлул ва Аьрасатнал промышленностьрал ва машлул министрнал хъиривмур Екатерина Приезжевал ва цайминнал.
Форумрал хъунмур ишну хьунни пленар заседание, муний гьурттугу хьуну, махъгу лавхъунни АьФ-лул Президент В.В. Путиннул. Гьашинусса сессиялул хъунмур тема дия «Общие ценности – основа роста в многополярном мире» тIисса. Владимир Путиннул кьимат бивщунни Аьрасатнал экономикалун ва бувсунни му лядуккан даврил агьамми ххуллурдая.
ХIадур бувссар
ХI. Аьдиловлул